Marmara depremi için kritik hazırlık: Fay hatları o sistemle izleniyor

Türkiye’de depremlere karşı yeni bir önlem daha hayata geçti. "Afetlere Dayanıklı Toplumlar Geliştirmek için Araştırma ve Eğitim Kompleksi Kurulması Projesi" kapsamında Kuzey Anadolu Fay Hattı'nın izlenmesi amacıyla kurulan DAS (Dağıtılmış Akustik Algılama) sunucusu, üniversitelerden akademisyenler ve ilgili kurumlardan yetkililer tarafından ziyaret edildi. aProjenin Japonya lideri Prof. Dr. Kaneda Yoshiyuk, projenin dört ana ayağından birinin DAS sunucusuyla fay hattından veri toplamak olduğunu belirtti. Marmara Bölgesi'ndeki deprem riskine dikkat çeken Kaneda, "Fiber optik kablolarla gerçek zamanlı sismik veri incelemek oldukça önemli. Depremlere karşı hazırlıklı olmamız gerekiyor. Bu tür çalışmalar çok önemlidir," dedi.

2 kablo ile saniyede 1000 örnekleme alacağız

GTÜ İnşaat Mühendisliği Dr. Öğretim Üyesi Ahmet Anıl Dindar, denize yerleştirilen fiber optik kablo üzerinden fay hatlarıyla ilgili bilgiler alacaklarını ifade etti. Dindar, "Bu istasyonlar bilgi veriyordu. İlerleyen teknolojiyle fiber optik kablo üzerinden veri alabilme ve verilerin depremle ilişkilendirilmesi büyük bir potansiyel ortaya çıkardı. Bu bizi çok heyecanlandırdı," dedi. Ayrıca, Kuzey Anadolu Fay Hattı'nın Doğu Marmara tarafında sürekli veri alacaklarını ve bu sürecin 2028 yılına kadar devam edeceğini belirtti. Dindar, Türk Telekom'un sağladığı 2 kablo ile saniyede 1000 örnekleme alacaklarını da ekledi.

Ziyarete, AFAD Marmara Afet Risklerini Azaltma Dairesi Başkanı Gökhan Yılmaz, GTÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Damla Arısan ve Türk Telekom yetkilileri katıldı.

DAS sunucusu ne zaman kuruldu?

GTÜ'nün yürütücülüğünde, Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansı ile Japonya Bilim ve Teknoloji Ajansı tarafından desteklenen SATREPS programı kapsamında hibe edilen DAS sunucusu, mayıs ayında Türk Telekom Darıca Bilgi İşlem Santralinde kuruldu.

DAS sunucusu, Türk Telekom'a ait olan, Darıca'dan İzmit Körfezi'nin güneyine doğru Marmara Denizi tabanında bulunan iki fiber optik kablodan veri topluyor. Bu verilerle Kuzey Anadolu Fayı gibi yer yapılarının hareketleri hassas bir şekilde anlık olarak izlenebiliyor.

MARTEST projesi kapsamında kurulan DAS sunucusu, 2024-2028 yılları arasında sürekli veri toplayarak Türk-Japon araştırmacılarının ortak çalışmalarını destekleyecek. Proje, fay hareketlerinin takip edilmesi ve ileride erken uyarı amaçlı çalışmalara hazırlık yapılması açısından büyük önem taşıyor.

MARTEST projesinin paydaşları arasında AFAD, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi, ve Afyon Kocatepe Üniversitesi bulunuyor.