Vatandaşlar, I. Dünya Savaşı'nın temel muharebelerinden biri olan Kut'ül Amare Zaferi hakkında bilgi sahibi olmak istiyor. Peki, Kut'ül Amare zaferi nedir?
Birinci Dünya Savaşı'nın Irak Cephesi'nde İtilaf Devletleri ile İttifak Devletleri arasında Kut kasabasında gerçekleşen savaşa Kut'ül-Amare Kuşatması ismi veriliyor. 29 Nisan 1916 tarihinde sona eren savaşta Osmanlı Ordusu, İngilizlere karşı çok büyük bir zafer kazanmıştır.
KUT'ÜL AMARE ZAFERİ NEDİR?
1914-1918 tarihleri arasında gerçekleşen Birinci Dünya Savaşı esnasında birçok noktada cephe savaşları yaşandı. Osmanlı İmparatorluğu'nun egemenliğinde bulunan Irak'ı işgal etmeye kalkışan İngiliz ordusu, Kut kasabasındayken Osmanlı ordusu tarafından kuşatıldı. Yaklaşık 4 ay süren savaş, İngilizlerin teslim olması ile birlikte Osmanlı'nın lehine sonuçlandı.
KUT'ÜL AMARE ZAFERİ NE ZAMAN OLDU?
8 bin kişilik askerden oluşan İngiliz-Hint garnizonu, 7 Aralık 1915 yılında Bağdat şehrinin 160 kilometre güneyinde Kut kasabasında Osmanlı ordusu tarafından kuşatıldı. 29 Nisan 1916 tarihinde garnizonun teslim olmasının sonrasında kuşatma esnasında sağ kalanlar esir olarak Halep'e götürüldü.
Tümgeneral Charles Townshend komutasında olan İngiliz 6. Poona Tümeni (Hint Tümeni) Bağdat şehrine ilerlemeye çalışırken 22-23 Kasım 1915'te Selman-ı Pak Muharebesi'ni (Tizpon) kazanamaması sonucunda geri çekildi ve 3 Aralık 1915'te Kut kasabasına sığındı.
Yeni kurulmuş olan Osmanlı 6. Ordusu'nun komutanlığına atanarak 5 Aralık 1915'te Bağdat şehrine ulaşan Mareşal Colmar Freiherr von der Goltz Paşa'nın emri ile Irak ve Havalisi Komutanı Miralay Sakallı Nurettin Bey'in birlikleri 27 Aralık 1915 tarihinde Kut kasabasını kuşattı.
KUT'ÜL AMARE KUŞATMASI'NDA NELER YAŞANDI?
29 Nisan 1916 tarihinde General Townshend, Kut kasabasında yaşanan açlığın da etkisi ile birlikte, diğer 5 general, 481 subay ve 13 bin 300 er ile Osmanlı Kuvvetleri'ne teslim oldu. Halil Paşa, Kut'ül-Amare zaferinden sonra 6. Ordu'ya yayınladığı mesajda şu ifadeleri kullandı:
"Arslanlar! Bütün Osmanlılara şeref ve şan, İngilizlere kara meydan olan şu kızgın toprağın güneşli semasında şehitlerimizin ruhları sevinçle gülerek uçarken, ben de hepinizin pak alınlarından öperek cümlenizi tebrik ediyorum. Ordum gerek Kut karşısında ve gerekse Kut’u kurtarmaya gelen ordular karşısında 350 subay ve 10 bin erini şehit vermiştir. Fakat buna karşılık bugün Kut’ta 13 general, 481 subay ve 13 bin 300 er teslim alıyorum. Bu teslim aldığımız orduyu kurtarmaya gelen İngiliz kuvvetleri de 30 bin zayiat vererek geri dönmüşlerdir. Şu iki farka bakılınca, cihanı hayretlere düşürecek kadar büyük bir fark görülür. Tarih bu olayı yazmak için kelime bulmakta müşkülata uğrayacaktır. İşte Osmanlı sebatının İngiliz inadını kırdığı birinci zaferi Çanakkale’de, ikinci zaferi burada görüyoruz."
İngiliz kuvvetleri 23 bin ölü ve yaralı, Osmanlı kuvvetleri 10 bin ölü ve yaralı verdi, 13 bin İngiliz ve Hint askeri ise esir alındı.
HALİL KUT KİMDİR?
1882 yılında İstanbul'da dünyaya geldi ve 20 Ağustos 1957 tarihinde de hayatını kaybetti.
'Kut'ül Amare Kahramanı' olarak tanınır. Enver Paşa'nın kendisinden 1 yaş küçük amcasıdır. 1934 yılında Soyadı Kanunu'nun çıkmasından sonra Mustafa Kemal Atatürk tarafından Kut'ül Amare Zaferi sonucundan ötürü 'Kut' soyadı verildi.