Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı Birol, petrol talebinin % 80'inin ulaşımda kullanıldığını ifade ederek, "3 milyar insan Covid-19 nedeniyle hareket edemiyor. Bunun etkisiyle petrol talebinin 20 milyon varil azalacağını öngörüyoruz." diye konuştu.
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Fatih Birol, Atlantik Konseyi aracılığıyla organize edilen "Covid-19 ve Enerji Sisteminin Geleceği" konulu video konferansta yaptığı açıklamada, petrol piyasalarında tarihte görülmemiş bir süreç yaşandığını söyledi.
Coronavirüs nedeniyle düşen talep ve piyasadaki arz fazlasına bağlı olarak petrol fiyatlarının 20 dolar seviyesine gerilediğini hatırlatan Birol, bütün bu gelişmelerin gelecek senelerde çok mühim sonuçları olacağını dile getirdi.
Birol, küresel petrol talebinin bu senenin ilk çeyreğinde azalacağını ancak bu azalışın ikinci çeyrekte daha büyük olacağını dile getirerek, "Petrol talebi şu an serbest düşüşte. Dünyanın günlük petrol talebi 100 milyon varil ve bunun yüzde 80'i ulaşımda kullanılıyor. Bugün dünyada 3 milyar insan coronavirüs nedeniyle tecritteyiz ve hareket edemiyoruz. Bunun etkisiyle, 2020'de günlük petrol talebinin yaklaşık 20 milyon varil azalacağını öngörüyoruz." şeklinde konuştu.
EKONOMİSİ PETROLE BAĞLI ÜLKELERİN DURUMU ZORLAŞIYOR
Petrol talebindeki düşüşe karşın Suudi Arabistan, Rusya ve bir takım üretici ülkelerin piyasaya ek petrol kapasitesi sürmeyi planladığını ifade eden Birol, şu ifadelerle sürdürdü:
"Bu süreçten Irak, Cezayir, Nijerya, Gabon, Umman, Ekvador gibi ekonomisi petrol gelirlerine bağımlı ülkeler çok ciddi bir şekilde etkilenecek. Hükümet bütçesinin yüzde 99'unu petrol gelirlerinden sağlayan Irak'ı düşünürsek, şu anki petrol fiyatlarıyla Irak, kamu çalışanlarının ancak yarısının maaşını ödeyebiliyor. Irak'ın kamu çalışanlarına ödediği aylık maaş yaklaşık 4 milyar dolar ama elde ettiği gelir 2,5 milyar dolar seviyesinde ki sağlık, eğitim ve diğer konulardaki masrafları hesaba katmadan böyle bir tablo ortaya çıkıyor. Bu durum, çok ciddi sosyal ve siyasi zorluklar ortaya çıkaracaktır."
Diğer taraftan, petroldeki arz fazlası ve düşük taleple beraber dünya petrol stoklarının çok kısa bir sürede tamamen dolu hale geleceğini belirten Birol, "Bu süreçte birçok petrol şirketinde işten çıkarmalar olabilir. Petrol üreticisi ülkelere piyasanın stabil hale gelmesine katkı sağlamaları için çağrıda bulunuyorum." ifadesini kullandı.
Birol, bilhassa Suudi Arabistan'ın rolüne işaret ederek, "Hem bu yılki G20 toplantısının başkanı olarak hem de petrol piyasasında daha önce gösterdiği yapıcı tutumlarından dolayı Suudi Arabistan'ın petrol piyasalarının düzelmesi için yapıcı bir rol üstlenmesini bekliyoruz." diye konuştu.
Rusya'nın da Amerikan kaya petrolü üretimini durdurmak için çalıştığını belirten Birol, şu ifadeleri kullandı:
"Bu fiyatlarla, Amerikan kaya petrolü üretiminde özellikle yılın ikinci çeyreğinden başlayarak ciddi bir düşüş göreceğiz. Ben bu filmi daha önce de gördüm. Rusya, Avrupa Birliği gaz piyasalarındaki payını korumak ve artırmak için gaz fiyatlarını indirmişti. Şimdi ise aynı filmi daha büyük bir ekranda görüyoruz ki bu da petrol piyasalarında oluyor. Fakat, kaya petrolünün teknolojisi ve jeolojisi Amerika'da. Fiyatlarda iyileşme olduğunda, kaya petrolü üretiminin çok daha güçlü bir şekilde artacağını düşünüyorum."