Kurban bayramına sayılı günler kala vatandaşlar kurban kesmenin farz mı, vacip mi yoksa sünnet mi olduğunu merak ediyor. Kimler kurban kesmekle yükümlüdür? Kurban kesmenin mahiyeti ve hükmü nedir?
Kurban Bayramına az kaldı. Vatandaşlar kurban ibadetini yerine getirmek için, kurbanın farz mı, vacip mi yoksa sünnet mi olduğu sorusuna yanıt arıyor. Diyanet İşleri Başkanlığı’na göre kurbanın anlamı Allah’a yaklaşmak için bir vesile olan araç şeklinde tanımlanabilir. Kurbanın sözlük anlamı ise yaklaşmaktır. Allah’a yaklaşmak için ve O’nun rızasına erişebilmek için ibadet maksatlı, belirli koşulları taşımış hayvanın usulüne uygun olacak şekilde kesilmesini ve bu maksat ile kesilen hayvanı ifade eder.
KURBAN NEDEN KESİLİR?
İslam dininde iki farklı kurban çeşidi vardır. Bunlardan bir tanesi kurban bayramı döneminde kesilen kurbandır diğeri ise hac ibadeti sırasında kesilen kurbandır. Kurban bayramında kesilen kurbana udhiyye denilirken hac ibadeti sırasında kesilen kurbana ise hedy ismi verilir. Sözlükte “yaklaşmak, Allah’a yakınlık sağlamaya vesile olan şey” anlamına gelen kurban, dini bir terim olarak, “ibadet maksadıyla belirli bir vakitte belirli şartları taşıyan hayvanı usulünce boğazlamak, ya da bu şekilde boğazlanan hayvan” demektir ve bu şekilde kesilen hayvana ise udhiyye adı verilir.
KURBAN İBADETİ KİMLERE VACİPTİR?
Müslüman olan müminlerin akıl sağlığı yerinde olan, mukim, hür ve dinî ölçülere bakılması sureti ile zengin sayılmakta olan müminler, Allah rızasını kazanabilmek için kurbanını keserek hem Allah’a yaklaşabilmekte, hem de maddi açıdan yetersiz olması nedeniyle kurban kesemeyen kişilere de yardım etmelidir. Kurban ibadetinin ruhunda Allah’a yakınlık ve halka fedakârlıkta bulunma anlayışı vardır. Kurban, bir Müslümanın bütün varlığını, gerektiğinde Allah yolunda feda etmeye hazır olduğunun bir nişanesi olarak algılanmalıdır.
KURBAN İBADETİ FARZ MIDIR SÜNNET Mİ?
Mezheplerin pek çoğuna bakıldığında udhiyye kurbanı kesebilmek sünnettir. Kurban ibadeti farz olan bir ibadet çeşidi değildir. Kurban ibadetinin diğer mezhepler içerisindeki kapsamına bakıldığında, Şafii mezhebine göre sünnet olan bir ibadettir. Hanefi mezhebine göre bakılması durumunda ise vacip olan bir ibadet türüdür.
KURBAN KESMEK VACİP Mİ?
Kurban ibadetinin fıkhi hükmü ne olursa olsun Müslüman olan toplumlar için belirli bir simge ve ibadetlerden birisidir. Yüzyıllardır dini yaşam içerisinde önemli bir yere sahip olan kurban ibadeti Kur’an-ı Kerim, icmâ ve sünnet ile sabit olan bir ibadettir. Kurbanın meşru olan bir ibadet olduğuna dair Kur’an-ı Kerim’de kanıtlar bulunmaktadır. Her ibadette olduğu gibi kurban ibadetinde de önemli olan niyettir. Kurban Bayramında ibadet niyetiyle kurban kesmek zengin olan kişilere vaciptir. Zenginden maksat, temel olan ihtiyaçlarının dışında, artıcı olsun yahut olmasın, en az iki yüz dirhemlik gümüş niteliğinde bir mala sahip olan, fitre vermek ile yükümlü olan kimselerdir.