Kuduz Hastalığı Nedir, Nasıl Bulaşır?

Bir hayvan hastalığı olan kuduz, enfekte hayvanlardan insanlara geçmektedir. Kuduz genellikle, kuduz virüsünü taşıyan hayvanın kişinin herhangi bir vücut bölgesini ısırması, tırmalaması ile bulaşır. Prof. Dr. Reşit Mıstık kuduz hastalığı ve kuduz aşısına dair detayları paylaştı.

Kuduz hastalığının, kuduz aşısı sayesinde önlenebildiğini dile getiren Prof. Dr. Reşit Mıstık, ''Kuduz hastalığının tedavisi yoktur. Enfekte bir hayvan tarafından ısırıldıktan hemen sonra yapılması ve belli periyotlar ile tekrarlanması gereken kuduz aşısı, önlem amaçlı da uygulanabilir. Kurallara ve belirlenen sürelere uygun olarak yapılan aşı tam koruma sağlar'' dedi.

KUDUZ HASTALIĞI ÖLÜMCÜL MÜDÜR?

Kuduz aşısının enfekte olma sonrası meydana gelebilecek beyin iltihabının önüne geçtiğinin altını çizen uzman isim, şunları kaydetti: ''Bu anlamda kuduz aşısı, kuduz virüsüne yakalanma riski olan kişilere koruma amaçlı ya da kuduz hastalığı görüldükten sonra hastalığın yayılmasını önlemek amacıyla uygulanır. Kuduz virüsünün vücutta yayılma süresi, ısırılan bölgenin beyne yakınlığına göre değişiklik gösterir. Aynı zamanda ısırma şiddeti, kişilerin vücudunda bulunan virüs miktarı ve ısırılan bölgedeki sinir uçlarının sayısı da virüsün yayılma seyrini etkiler.''

Kuduz hastalığının ölüme yol açacağını vurgulayan Prof. Dr. Mıstık, ''Kuduz hastalığının inkübasyon dönemi genel olarak 1-3 ay arasıdır. Nadir olarak hastaların 10-20 gün içinde de belirti gösterdiği vakalar da mevcuttur. Kuduz aşısının ve diğer tıbbi önlemlerin erken dönemde yapılmaması durumunda hastalık gelişerek beyin iltihabına ve ölüme neden olur. Kuduz aşısı 1885 yılında Louis Pasteur tarafından bulunmuştur. Kuduzun önlenmesinde kullanılan aşı kuduz virüsünden elde edilir. Bu ölü virüsün vücuda enjekte edildiğinde hastalığa neden olması söz konusu değildir'' diye belirtti.

VİRÜSÜN VÜCUDA YAYILMASI 72 SAAT SÜRÜYOR!

Kuduz virüsünün vücuda yayılması ile ilgili bilgi veren Prof. Dr. Mıstık, ''Aşı uygulanmadan önce enfekte bir hayvan tarafından ısırılan bölgenin ya da enfekte hayvanın tükürüğünün temas ettiği yaranın sabun ve su ile temizlenmesi gerekir. Basit gibi görünen bu yöntem hastalığı büyük oranda engeller. Isırılan bölge beyne yakın bir bölge değilse, kuduz virüsünün vücuda yayılması 72 saate kadar sürer'' diye aktardı.

Enfekte hayvanın yakalanması ve ortalama 10 gün kontrol altında tutulması gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Mıstık, şöyle dedi: ''Bu 10 günlük süre zarfında hayvanda kuduz hastalığı belirtisi görülüp görülmediği kontrol edilir. Belirti görülmüyorsa ısırılan kişilerde kuduz hastalığı görülme riski yoktur. Bazı durumlarda ise enfekte olduğu düşünülen hayvan yakalanamadığı için kuduz virüsüne sahip olup olmadığı kontrol edilemeyebilir. Bu durumda, kişilere kuduz için serum verilir ve ısırılan bölgeye pansuman yapılır. Bu işlemlerin ardından kuduz ihtimaline karşı aşı uygulamasına geçilir.''

KUDUZ AŞISI KAÇ DOZDUR?

Konu ile ilgili açıklamalarını sürdüren uzman isim, kuduz aşısının uygulanma zamanı ile ilgili şunları söyledi: ''Kuduz hastalığı olan bir hayvan tarafından ısırılan kişilere kuduz aşısının ilk dozu, ısırma ile aynı gün yapılır İlk dozun verildiği günü takip eden 3. ve 7. günlerde birer doz, 14. ile 28. günler arasında bir doz daha aşı uygulanır. Bu aşılar toplam 4 dozdan oluşur. Daha önce kuduz aşısı olmuş ve tekrar enfekte olan kişilerde ise doz değişiklik gösterir. İlk doz ısırmanın ardından hemen uygulanır. 3. gün ise ikinci doz yapılır. Bu şekilde iki doz yapılması yeterli olacaktır.''

AŞININ YAN ETKİLERİ 48 SAAT SÜRÜYOR!

Kuduz aşısının risk faktörlerine de değinen Prof. Dr. Mıstık, ''İlaç kullanımında olduğu gibi aşılar da alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Bununla birlikte, özellikle kuduz aşısında herhangi bir komplikasyon ortaya çıkma ihtimali oldukça düşüktür. Genel olarak, hafif alerjik reaksiyonlar dışında hayati tehlike arz eden ciddi komplikasyonlar görülmemektedir'' diye açıkladı.

Kuduz aşısının uygulandığı bölgede kızarıklık, kabartı ve kaşıntı görülmesinin olağan olduğunu belirten Prof. Dr. Mıstık, ''Nadiren de olsa bazı kişilerde kas ağrıları, mide bulantısı, karın ağrısı, baş ağrısı ve baş dönmesi gibi belirtiler de görülebilir. En geç 48 saat içinde bu belirtiler yok olur. Bu hafif belirtilerin yanı sıra nadir de olsa orta şiddette belirtiler de ortaya çıkabilir. Orta şiddette görülebilecek belirtilerin arasında yüksek ateş, kurdeşen döküntüleri ve eklem ağrıları sayılabilir. Ciddi alerjik reaksiyonlar ise çok nadir ortaya çıkar. Düşmeyen yüksek ateş, şiddetli kurdeşen belirtileri, nefes darlığı, boğazda yumru, kalpte çarpıntı, halsizlik ve güçsüzlük, bilinç bulanıklıkları gibi şiddetli belirtiler kuduz aşısı yapıldıktan hemen sonra başlayabilir. Bazı durumlarda ise birkaç saat içinde belirtiler kendini gösterir. Bu şekilde ciddi alerjik belirtiler görülen durumlarda hemen bir sağlık kurumuna başvurmak gereklidir'' diyerek açıklamasını sonlandırdı.

KUDUZ AŞISI ACİLDE YAPTIRILIR MI?

Kuduz hastalığından korunma programı T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Kuduz Koruma ve Kontrol Yönergesi ile sağlanmaktadır. Bu yönergeye göre acil servisler de dahil olmak üzere tüm sağlık kuruluşunda kuduz aşısı uygulanılır.