Kudüs, Müslümanlar için çok önemlidir. M.S. 610 yılında Müslümanlar, tarafından kıble olarak kabul edilmiştir. Müslümanlar için önemli olmasının nedeni, Hz. Muhammed (SAV)’ın Miraç’a çıktığı topraklar olmasındandır. Günümüzde binlerce Müslüman tarafından ziyaret edilmektedir.
Kudüs’te gezilecek tarihi yerler hakkında bilginiz var mı? Kudüs tarihini biliyor musunuz?
Kudüs’te gezilecek tarihi yerler şunlardır: Mescid-i Aksa, Kubbet-üs Sahra, Çile Yolu, Zion Dağı, Kutsal Kabir Kilisesi, Maria Magdalena Kilisesi, Ağlama Duvarı, Zentin Dağı, Tapınak Tepesi, İsrail Müzesi, Yad Vashem, Eski Şehir Surları…
Kudüs’te gezilecek tarihi yerler ve özellikleri nelerdir?
Bu yazının devamında, Kudüs’te gezilecek tarihi yerler ve özelliklerinden bahsedilecektir.
Mescid-i Aksa
Mescid-i Aksa, Eski Şehir Bölgesinde, en yüksek tepe olan Morya Tepesi üzerine inşa edilmiştir. Mescid-i Aksa, Müslümanların ilk kıblesidir. Mescid-i Aksa, Müslümanlar tarafından, Kabe gibi düşünülmekte; harem bölgesi olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle Harem-i Şerif olarak da bilinmektedir. Mescid-i Aksa, dünyanın en ünlü mescididir.
705 yılında Müslümanlar tarafından inşa edilmiştir. Mescid-i Aksa, Abbasi, Romanesk ve Fatımi mimarilerinin ortak özelliklerini taşımaktadır. Mescid-i Aksa’da aynı anda 5 bin kişi ibadet etme imkanına sahiptir.
Her yıl yüz binlerce turist çeken mescit, Kudüs seyahatinde mutlaka görülmesi gereken yerlerden biridir.
Kubbet-üs Sahra
Kubbet-üs Sahra hem Müslümanlar hem de Yahudiler için kutsal kabul edilen bir mekandır. Kutsal olduğuna inanılan bir kaya üzerine inşa edilmiştir. Kubbet-üs Sahra, 687-691 yılları arasında Emeviler döneminde yapılmıştır. Bu yapı, Bizans, Emevi ve İslam mimarilerinin ortak özelliklerinden oluşmuş bir yapıdır. İlk kubbeli eserlerdendir. Raja İbn Haywah ve Yezid Bin Salam tarafından tasarlanmıştır. 35 metre yüksekliğinde bir yapıdır. Kubbesi, sekizgen, sarı rengi özelliklerine sahiptir.
Kubbet-üs Sahra, 614 yılında Sasaniler’in egemenliğinde kalmış. 638 yılında Müslümanlar tarafından geri alınmıştır. Kanuni döneminde restorosyonu yapılmıştır. Günümüze kadar pek çok restorasyon geçirmiş olduğu halde orjinalliğini korumaya devam etmiştir.
Çile Yolu
Müslümanlar’ın Kabe etrafında dönmesi gibi Hristiyanlar da Çile Yolu’nu yürüyerek hacı olmaktadırlar. Hz. İsa, bu yoldan yürütülerek idama götürülmüştür. Hz. İsa’ya gerileceği çarmıh, bu yolda taşıttırılmıştır. Çile Yolu’na, o dönemde olan olaylar, duraklar oluşturularak, işaretlenmiştir. 14 durak olan yol tamamlandıktan sonra Hristiyanlar hacı olmaktadır.
Zion Dağı
Zion Dağı, Yahudi, Müslüman ve Hristiyanlar için çok önemlidir. Zion Dağı’nda üç din etkileşim halindedir. Hıristiyanlar açısından önemi şudur: İsa’nın son akşam yemeğini burada yediğine inanılır. Hz. İsa’nın annesi Hz. Meryem’in yaşamının son yıllarını burada geçirdiği söylenir. Yahudiler açısından da önemi şudur: Kral Davud’un Türbesi, burada bulunmaktadır.
Kutsal Mezar Kilisesi
Kutsal Kabir Kilisesi, Eski Kudüs şehrinin duvarları içinde yer alır. Hristiyanlar’ca Hz. İsa’nın çarmıha gerildiği tepede olması dolayısıyla kutsal kabul edilir. Kutsal Kabir Kilisesi’nin bulunduğu yerde Hz. İsa’nın göğe yükseldiğine inanılır.4. Yüzyıldan günümüze kadar Kutsal Kabir Kilisesi’nin bulunduğu yerde Hz. İsa’nın yeniden dirileceğine yani dünyaya döneceğine inanılır.
Kutsal Kabir Kilisesi, Kudüs-Rum Ortadoks Patrikliğinin merkezi olarak kabul edildiği için, binlerce Hristiyan tarafından ziyaret edilmektedir.
Maria Magdalena Kilisesi
Maria Magdalena, Hz. İsa’nın ilk havarilerindendir. Maria Magdalena’nın Hz. İsa’ya inanan ilk kişi olması nedeniyle Hristiyanların çok değer verdiği bir kilisedir.
Maria Magdalena Kilisesi İçinde bulunan işlemeler ve mimari özelliği açısından insanların ilgisini çekmekte, bu nedenle çok ziyaret edilmektedir.
Ağlama Duvarı (İbranice, HaKotel HaMa’aravi)
Ağlama Duvarı, Kudüs’ün Musevi mahallesi tarafında bulunmaktadır. Yahudiler tarafından kutsal kabul edilmektedir. Hz. Süleyman tarafından yapılmış Büyük Tapınak olarak bilinen, kutsal bir mabed olduğuna inanılmaktadır. Ağlama Duvarı, Büyük Tapınağın günümüze kadar gelebilmiş tek kalıntısı Batı Duvarı’dır. 18 metre yüksekliktedir. Yanudiler için kentin en önemli yapısıdır.
Zeytin Dağı
Zentin Dağı, Kudüs’ün doğusunda bulunmaktadır. Müslümanlar, Hristiyanlar ve Yahudiler için kutsal topraklar olduğuna inanılmaktadır. Yahudilerin kutsal kitabı Tevra’ta Zeytin Dağından bahsedilmektedir. Yahudi inancına göre, kıyamet günü, Yahudileri kurtaracak Mesih, Zehtin Dağı’na inecek ve oradan Kudüs’e gelecektir.
Müslümanlar da Sırat Köprüsü, Harem-ül Şerif ile Zeytin Dağı arasında kurulacağına inanmaktadır.
Hristiyanlara göre de Hz. İsa’nın çarmıha gerilmeden önce son anlarını geçirdiği bölge burasıdır.
Hz. Davud’un mezarının Zeytin Dağı’ında olduğuna inanılmaktadır.
Tapınak Tepesi
Tapınak Tepesi, Kral Süleyman tarafından inşa ettirilmiştir. Tapınak Şövalyeleri’nin yönetim merkezi olarak kullanılmıştır. M.S. 70 yılında Romalılar tarafından yıkılmıştır.
Yahudilerin inancına göre Hz.İbrahim’in oğlu Hz. İsmail’i kurban etmek için çıktığı tepedir. Bu nedenle Yahudi inancına göre kutsal topraklar olarak kabul edilmektedir.
İsrail Müzesi
Kudüs’te görülmesi gereken yerlerden biri de İsrail Müzesi’dir. Dünyanın farlı bölgelerinden getirilmiş ve yerel kalıntıların da bulunduğu tarihi eserler sergilenmektedir. Müzenin zengin bir koleksiyonu vardır.
Yahudilerin, geçmişten kalan, kültürünü görmek, bilgilenmek için İsrail Müzesi ziyaret edilebilir.
Yad Vashem
Nazilerin 2. Dünya Savaşı esnasında soykırım uyguladığı 6 milyon Yahudi’nin anısına 1940-1945 yılları arasında inşa edilmiştir. Yad Vashem’de çeşitli belgeler, eserler görülerek, o dönemde yaşananlarla ilgili bilgiye ulaşılabilir.
Eski Şehir Surları
Eski şehirden kalma surlar Osman dönemine aittir. Surlardan açılan kapılar şehrin çeşitli yerlerine çıkıyor. Şam Kapısı en ünlüsüdür.
Kudüs, Mescid-i aksa, Ağlama Duvarı, Kutsal Mezar Kilisesi, Kubbet-us Sahra gibi kutsal kabul edilmiş yerlere ev sahibidir. Bu kutsal yapılar, Müslümanlar, Hristiyanlar ve Yahudiler için önemli yapılardır. Kudüs, 1981’de UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne alınmıştır.
Müslüman Yahudi, Hıristiyan’lar için Kudüs, sahip olunması gereken bir kent olduğu düşünüldüğü için savaşlar çıkmış, bu kente sahip olmak büyük prestij olarak görülmüştür.
Kudüs’te gezilecek tarihi yerler konusunda en önemli eserler yukarıda verilmiştir. Dinlerin beşiği, çok eski bir tarihe sahip Kudüs’ün akla gelemeyen pek çok eseri vardır. Fırsat yaratanlar, onları da görmelidirler.