Avusturalyalı bilim insanları, biyolojik beyin saatini sıfırlama arayışının içine girdiler. Fazlaca terapötik maddeyi tarandı ve Kovid-19'un sebep olduğu, yaşlanan beyin hücrelerini seçici olarak ortadan kaldıran dört ilaç geliştirdiği bilgisi tüm kamuoyuyla paylaşıldı. Avustralya Biyomühendislik ve Nanoteknoloji Enstitüsü'nden (AIBN) Dr. Julio Aguado liderliğindeki Queensland Üniversitesi’nde görev alan araştırmacılar, önemli bir sonuca vardı.
Kovid-19 beyin üzerinde çeşitli hasarları mevcut!
Bilim severlerin takip ettiği Nature Aging dergisinde yayınlanan araştırmaya göre Kovid-19'un 'zombi' veya yaşlanan hücreleri artırarak beyinde erken yaşlanmayı hızlandırdığına dair korkutucu bir sonuç ortaya çıktı. Kişi yaş almaya başladıkça hayatın doğal akışı içinde biriken bu hücreler, doku iltihabı ve dejenerasyonuyla bağlantılı olduğu ayrıca potansiyel olarak hafıza kaybı ve beyin sisi gibi bilişsel bozukluklara da neden olduğu bilgisi kaydedildi.
Bilim insanları çalışmalarını planlayarak ilerlediler
Bilim insanlarının bir araya gelerek oluşturdukları ekip, çeşitli SARS-COV-2 varyantlarının beyin dokusu üzerindeki etkisini incelemek için insan kök hücrelerinden geliştirilen sentetik beyin organoidlerini (organizmayı üç boyutlu olarak taklit etmek)kullanarak, biyolojik beyin saatini 'sıfırlama' arayışında olduklarını ifade ettiler. Bu organoidleri kullanmaları sayesinde çok sayıda terapötik (ilaç düzeyini izleme) maddeyi de tarama fırsatı buldular.
Araştırma sonucu ortaya çıkan ilaçlar
Yapılan tüm bu çalışma ve taramaların sonucunda Kovid-19’un neden olduğu yaşlanan hücreleri seçici olarak ortadan kaldırabilen dört ilaç başarıyla tanımladıklarının duyurusunu yaptılar. Bu ilaçların isimlerini de şu şekilde olduğunun bilgisini paylaştılar. İşte o ilaçlar; ‘‘navitoclax, ABT-737, fisetin ve dasatinib artı quercetin (D+Q) kombinasyonu.’’
Başka tedavi yöntemlerine de rastlandı!
Keşfedilen bu ilaçlar sadece beyin organoidlerini gençleştirmekle kalmadı, beraberinde Kovid-19 ile enfekte olmuş bir fare modelinde de olumlu etkiler gösterdiğini gözlemlediler. Dolayısıyla bu araştırma için Kovid-19 gibi viral enfeksiyonların neden olduğu akut enfeksiyon sonrası sendromların tedavisi için yeni yollar açıldığını söylemek mümkün. Bu sonuçlar Kovid-19'un ötesine geçerek Alzheimer araştırmalarına ve yaşlanmanın önemli bir faktör olduğu diğer nörodejeneratif (nöron fonksiyonlarında ilerleyici kayıp ve yapısal bozulma ile karakterize bir grup hastalığını tanımlamak için kullanılan bir terim) hastalıklara da potansiyel olarak fayda sağlayacağı görüldü.