Kovid-19 aşı çalışmaları tam gaz devam ediyor. Vatandaşlar arasında tartışmalara neden olan aşı hakkında, Türkiye Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği Erişkin Bağışıklama Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. İftihar Köksal, aşının koruyuculuğunun, çeşidine göre değişiklik gösterdiğine dikkat çekti ve ‘Sinovac’ın ülkemizdeki sonuçlarına göre antikor oluşturma yüzde 90'larda’ ifadelerini kullandı.
Türkiye Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği Erişkin Bağışıklama Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. İftihar Köksal, koronavirüs aşısına dair merak edilenlere ilişkin bilgilendirmelerde bulundu.
Hürriyet gazetesinden Meltem Özgenç'in haberine göre, koruyuculuğun aşının cinsine göre değişiklik gösterdiğine dikkat çeken Köksal, şunları söyledi:
1) Aşı beni ne kadar koruyacak?
'Yapılan çalışmalara göre Pfizer-BioNTech’in antikor oluşturma kapasitesi yüzde 91’lerde. Sinovac’ın ülkemizdeki sonuçlarına göre yüzde 90. Dünyadaki genel ortalama ise yüzde 50-60. Aşı kişiyi hastalığın ağır seyretmesinden koruyor. Henüz süre olarak ne kadar korur bilmiyoruz, çünkü aşıların piyasaya sürülmesinin üzerinden henüz 6 ay geçti.'
2) Aşıların yan etkileri neler?
Köksal, aşıların yan etkilerine ilişkin de "Buna kısa ve uzun dönem olarak bakılabilir. Aşı yapılan yerde hafif bir ağrı, kızarıklık olabilir. İlk doz sonrası henüz fazla yan etki görülmedi. İkinci dozdan sonra yaygın kas ağrısı, ateş, baş ağrısı oluşabilir" dedi.
3) mRNA aşısı olan Pfizer-BioNTech’te gelecekte beklenmedik bir yan etkisi olma ihtimali var mı?
Uzun vadeli yan etkilerden bahsetmenin mümkün olmadığını belirten Köksal şunları ifade etti:
'Ön onay aşamasına kadar yan etki görülmedi. Şu anda dünyada kullanımının üzerinden 6 ay geçti, yine herhangi bir yan etki görülmedi. Bundan sonraki etkileri aşıya bağlamak doğru değil ama yine de iki yıl gözlem yapmak gerekiyor.'
4) Aşıyla vücuda virüs alınır mı?
Prof. Dr. İftihar Köksal, iki aşı türünde de vücuda virüs girmediğinin altın çizdi ve 'Sinovac’ta inaktive edilmiş virüs aşı olarak kullanıldığı için canlı virüs değil ve herhangi bir viral hastalık yapmaz. Antikor oluşturmak için vücuda verilen bir aşı. Pfizer BioNTech’te ise virüsün yüzeyindeki ‘spike proteini’ne karşı vücudun oluşturacağı antikor cevabıdır. Sadece virüsün üzerindeki parçacıklar verildiği için virüsü vücuda almazsınız. Yani her iki aşıda da vücuda virüs girmez" ifadelerini kullandı.
5) Aşı olduğum sırada 'koronavirüs pozitifsem' sorun olur mu?
Aşı olunduğu esnada Kovid-19 geçirenler için de bir tehlike olmadığını vurgulayan Köksal, 'Olmadığını görüyoruz. Bazı hastalar Kovid-19’un erken evresinde hastalığı fark etmeden aşılarını oluyorlar. Hastalığı geçiriyorsunuz ama henüz aşının koruyuculuk etkisi ortaya çıkmamış oluyor' dedi.
6) Aşı sonrası uyku ve beslenme nasıl olmalı?
Aşı olduktan sonra bağışıklık sisteminin işleyişine dikkat etmek gerektiğini dile getiren İftihar Köksal, 'Aşı yaptırmış kişilerin yeme düzeni ve uyku düzeni normal durumdan farklı değildir ancak yine de alkolden uzak durmaları ve vücudun bağışıklık sistemini baskılayacak ilaçları kullanmamaları lazım' uyarısında bulundu.
7) Aşıların mutantlara etkisi ne?
Türkiye'de kullanılan aşıların mevcut mutantlara karşı etkisiz olmadığını belirten Köksal, 'Şu an etkisiz olduğuna dair bir kanıt yok ancak yeni varyantlar çıkarsa etkisiz olma ihtimali var' dedi.
8) Bir yıl sonra aşılar tekrarlanacak mı?
Aşıların tekrarlanmasına gerek olup olmadığına dair ise Köksal 'Aşılar henüz ön onay almış durumda. Faz çalışmalarının devam etmesi 1.5 yılı bulacak. Yani her yıl aşı olmamız gerekip gerekmediğine dair nihai karar Faz çalışmalarının sonuçlarına göre verilecek' ifadelerini kullandı.
9) Araya zaman girerse iki farklı aşı olabilir miyim?
Aşı olanların kafalarındaki bir diğer soru işareti de 'Önce iki doz Sinovac aşısı vuruldum diyelim. Aşının 6 ay ya da bir yıl sonra tekrarlanması durumunda farklı bir aşı olan Pfizer-BioNTech olabilir miyim?. Köksal bu konuda bir tehlikenin olmadığını belirtti ve 'Olabilirsiniz. Hiçbir sakıncası olmaz' dedi.