Toksoplazma nedir? İnsanlara toksoplazma nasıl bulaşır? Toksoplazma belirtileri nelerdir? Toksoplazmadan korunma yolları nelerdir? İşte merak edilenler...
Parazit türlerinden bulaşıcı olan toksoplazma, bulaşıcı olması nedeniyle insanlara zarar vermektedir. Bu parazitin bulaşmaması için hijyen kurallarına uymak oldukça önemlidir. Peki, toksoplazma nedir, nasıl bulaşır?
TOKSOPLAZMA NEDİR?
Toksoplazma kedilerden bulaşan bir parazittir. Parazit bulaşan insanlara zarar vermesi ile beraber çeşitli dönemlerde gündeme gelmeye devam ediyor. Bu parazit körlük, beyin hasarı ve büyüme geriliği gibi riskli durumlara neden olabilmektedir.
TOKSOPLAZMA NASIL BULAŞIR?
Toksoplazma insana 3 farklı şekilde bulaşmaktadır. Bunlardan ilki enfekte bir kedinin dışkısı ile temas edip daha sonra bu dışkı ile temasın gerçekleştiği eli yıkamadan ağza götürmek neden olmaktadır. Aynı zamanda enfekte bir hayvanın etini iyice pişirmeden yemek de hastalığın bulaşma nedenlerinden biridir. Son olarak da enfekte bir anne adayından hamilelik sırasında bebeğine bulaşma olasılığı vardır.
TOKSOPLAZMA BELİRTİLERİ NELERDİR?
Toksoplazma belirtilerine dair açıklamada bulunan uzmanlar ‘Toksoplazma enfeksiyonları erişkinlerde genelde pek belirti vermez. Çoğu zaman doktora gitme gereksinimi doğurmayan hafif bir soğuk algınlığı şeklinde atlatılır’ ifadesini kullanarak ‘Hafif kas ve eklem ağrıları, halsizlik, yorgunluk, lenf düğümlerinde şişlik gibi belirtiler görülebilir. Belirtiler birkaç hafta ile birkaç ay içinde kendiliğinden geriler. Çok nadiren göz enfeksiyonlarına neden olabilir. Bağışıklık sistemi baskılanmış lösemi, lenfoma, AIDS hastaları ile organ nakli yapılan hastalarda çok daha ağır seyredebilir ve hatta ölümlere neden olabilir’ uyarısında bulunmaktadır.
TOKSOPLAZMADAN KORUNMANIN YOLLARI NELERDİR?
Toksoplazma’ dan korunmak için bazı önlemler alabilirsiniz. Bu önlemler sizin kendi hijyeniniz ile doğrudan ilişkilidir. Bunun için öncelikle yüzeylerle devamlı temas halinde olan ellerinizi sık sık yıkamalısınız. Salam, sucuk gibi çiğ et tüketmemeye özen göstermelisiniz. Çiğ eti kesmek için kullandığınız bıçak ve kesme tahtasını iyice yıkamadan başka bir madde ile temas sağlamayın.
Günlük olarak tükettiğiniz bütün sebze ve meyvelerin iyice yıkanmasına özen gösterin. Dışarıda yemek yediğinizde yeşil yapraklı besinleri yemekten kaçının. Pastörize edilmemiş süt içmeyin ve bu tür sütlerden üretilmiş ürünleri kullanmayın. Eğer evde kedi bulunuyorsa kumunu siz değiştirmeyin. Evde beslediğiniz kedinin kumunu 24 saat aralıklarıyla değiştirin. Beslediğiniz kedinin çiğ et yememesi için dikkatli olun e dışarı çıkmasına izin vermeyin.
GEBELİKTE TOKSOPLAZMA TEHLİKELERİ NELERDİR?
Toksoplazma, yaratacağı etkilerine ek olarak, gebelikte de riske yol açıyor. Toksoplazma gebeliğin başlarında bebeğe daha yüksek oranda geçerken ilerleyen dönemlerde bu geçiş daha az oluyor. Ancak bebekte hasarlanma riski başlarda daha azken gebelik ilerledikçe geçiş oranı azalmakla beraber, eğer bebek enfekte olursa daha ağır hasar bırakır.
Yaygın olarak bilinenin aksine, düşükten ziyade bebekte beyin hasarı, körlük ve büyüme geriliği gibi, daha geç dönemde ortaya çıkan kalıcı hasarlanmalara yol açar. Ergün, bu nedenlerden dolayı gebeliğin başında hastalığın belirlendiği an tedavinin gerçekleştirilebileceğini dile getirerek. Ülkemizde anne adaylarının yaklaşık yarısı bu hastalığı önceden geçirmiş olup, hastalığa karşı bağışıklığıdır.
Tabii ki sebze salataların iyi yıkanması, etlerin mutlaka pişirilerek tüketilmesi halinde hastalığı alma riski ortadan kalkar. Bunun dışında parazitin asıl kaynağı olan kedilerle temastan da uzak durulmalı. Evde beslenen kedilerin aşılı olduğu ve risk olmadığı fikri yanlıştır, çünkü toksoplazmanın aşısı yoktur. Buna rağmen, kediler yılda sadece 2-3 hafta parazit saçtıklarından, parazite maruz kalma riski evdeki kediden ziyade çevreden olduğu da bir gerçektir. Gebelerde bu testlerin yaygın olarak yapılmasına ve halkımızın bu duruma karşı genellikle bilgi sahibi olmalarına rağmen, hastalığın tespiti halinde gebeliğin sonlandırılması gerektiği fikri tamamen yanlıştır. Çünkü hastalığın sadece annede mi olduğu yoksa bebeğe de geçip geçmediği yapılacak ileri düzey test sonrası netleşir.