Kapitalizm Çökecek mi?

Haber365-Eko Analiz

ABD Merkez Bankası (FED), Eylül 2019’dan başlayarak, acil durum operasyonlarıyla toplam 9 trilyon doların üzerinde parayı basarak, piyasaya sürdü.

Başka bir ifade ile ABD, dolaşımdaki doların yüzde 23’ünü, kabaca dörtte birini son bir yıllık sürede bastı.

2020’de ise dolar basmanın gerekçesi, Wall Street’i kurtarmaktı.

ABD’nin karşılıksız bastığı dolar, küresel hiper enflasyonun habercisi.

Peki buraya nasıl geldik?

Küresel ekonomide her şeyin sorumlusu, pandemi gösterilse de, tanı, pandemi öncesinde konmuştu.

DÜNYA AÇIKLANMAMIŞ BİR İFLASIN İÇİNDE

Pandemiden önce, dünyanın GSYH’si 87 trilyon dolar ve borcu, 265 trilyon dolardı.

Yani, teknik olarak gelirinin üç katı kadar borcu olan küresel ekonomi iflas etmişti.

Küresel ekonominin fay hattında bu denli enerji birikirse, deprem kendini üç şekilde ortaya koyar.

Bu durumda, küresel bir afet, küresel bir salgın ya da dünya savaşı ile kağıtlar yeniden dağıtılır. Ama bazen, bu maddelerden biri de enerjinin açığa çıkmasına yetmeyebilir ve son maddeye geçilir!

Kapitalizmde iflas edebilmek için, ne kadar borcunuzun olduğunun bir önemi yoktur. Borcunuzu, çevirebildiğiniz sürece sistemdesinizdir. Zaten, fonlar da buna hizmet eder. Size borç verir.

Diğer ülkeler, gerçekten üreterek büyürken, ABD, karşılıksız bastığı dolarla da büyür. Hatta bu doları, Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde devlet tahvillerine yatırarak, faiz geliri de elde eder.

Nitekim, 2008’deki mortgage krizinde, ki bu krizin aslında ne krizi olduğu bir türlü saptanamamıştır.

Çünkü, kriz türev kriziydi.

Balon, kredi sisteminden kaynaklanıyordu. Ve basitçe, hiç parası olmayanlara da karşılıksız verilen kredi balonunun patlamasına dayanıyordu.

ABD, yani kapitalizm gösterdiği kadar üretmiyordu.

2008’DE LEHMAN’IN İFLASI, KAPİTALİZMİN İFLASIYDI

ABD, 150 yıllık Lehman Brothers’ın 619 milyar dolar (5 trilyon lira) zarar ederek, iflasını açıklarken, aslında, kapitalizmin iflasını açıklıyordu.

TÜRKİYE’NİN, ABD’YE TAHVİL İHRACI

Bu tarihten sonra, ABD, başta Türkiye gibi yüksek faizli ülkelerden, bastığı parayla devlet tahvilleri almaya başladı. Böylece karşılıksız basılan para, faiz getiriyordu.

Ancak, bu durum dünyayı bir hiperenflasyona götürüyordu. Uyarılar dikkate alındı ve ABD faiz artırımına giderek, dünyadaki doları ülkesine geri çağırmaya başladı.

Tehlike bertaraf edilmiş gibi görünüyordu. Ancak, 2019’un üçüncü çeyreğinde sistemin sürdürülebilir olmadığının görülmesiyle, FED yeniden dolar basmaya başladı. Pandeminin de etkisi ile 1 yıldan kısa sürede 9 trilyon dolar, yani dolaşımdaki doların neredeyse dörtte biri, yüzde 23’ü basılmıştı. Açıklanacak mali canlanma paketindeki, 2 trilyonun üzerindeki pakette yine, 3 Kasım’daki seçimlerden sonra basılarak karşılanacaktı.

Ve hiperenflasyon tehdidi artık, hiç olmadığı kadar yakınımızdaydı.

Araştırmalar, 1913’te 1 dolara alınan ürünün, bugün 26,5 dolara yükseldiğini gösteriyor.  

FED’in dijital parayı desteklemesinin ardında da, sistemin sürdürülebilir olması için ABD’nin kontrolündeki tek para sistemine geçen diğer dünya ülkelerinin ödeyeceği faiz sistemi yatıyor.

EVRENSEL VATANDAŞLIK GELİRİ

Pandemi sonrası, ekonominin duran çarklarıyla, gelirinin üç katı kadar borcu olan küresel ekonomide durumun çok daha kötü olması bekleniyor.

Ekonomik krizin küresel boyutta olması nedeniyle, borcun, borçla da çevrilebilirliği kalmadı. Bu durumda, yeni bir rejime geçerek, her bir vatandaşa, ‘Evrensel Vatandaşlık Geliri (EVG/UBI) adı altında maaş verilmesine yönelik dünya çapında bir proje yürütülüyor.

EVG sistemi uygulanamaz ise 3. Dünya Savaşı kaçınılmaz görünüyor.