HIV nedir, belirtileri nelerdir, nasıl bulaşır, ölümcül müdür? HIV'in tespit edilen 3 bulaşma yolu

Türkçe’ de ''Akkiz İmmün Yetmezlik Sendromu'' ya da ''Edinilmiş Bağışıklık Yetersizliği Sendromu'' olarak isimlendirilen bu bulaşıcı hastalığın kaynağı, İnsan İmmün Yetmezlik Virüsü (HIV).  

HIV virüsü taşıyan hastaların dayanışmasını ve yardımlaşmasını sağlamak amacı ile faaliyete geçirilen Pozitif Yaşam Derneği’nin aktardığına göre, HIV virüsün vücuda alınmasından sonraki evreler aşağıdaki gibi gelişiyor:

Bulaşma: HIV enfeksiyonu ile karşılaşılan ve HIV ile enfekte olunan dönemdir.

Birincil HIV enfeksiyonu (Akut HIV Enfeksiyonu): HIV ile karşılaştıktan sonraki 2 ila 4 hafta içinde vücutta HIV’ e karşı verilen ilk tepkiler görülebilir. Bu tepkiler HIV ile karşılaşan hastaların birçoğunda hiç gözlenmez.

Serokonversiyon Dönemi: HIV enfeksiyonunun varlığının laboratuvar testleri ile belirlenmeye başlandığı dönemdir.

Bulgusuz Dönem (Asemptomatik Dönem): Birincil HIV enfeksiyonunun sonlanması ile ortaya çıkan dönemdir. Bu dönemde HIV virüsünü taşıyan bireylerde hiçbir belirti ve bulgu ortaya çıkmamaktadır. Bireyler asemptomatik dönemde standart sağlık durumlarını korumakta ve yaşamlarını sürdürmektedirler. Bulgusuz dönem ortalama 10 ila 12 yıl sürebilir. HIV bu dönemde, CD4 hücrelerini kullanarak kendini kopyalamayı, çoğaltmayı ve CD4 hücre sayısını azaltmayı sürdürür.

Erken Bulgulu Dönem (Erken Semptomatik Dönem): Bulgusuz dönem boyunca bağışıklık sisteminin zayıflaması sonucu doktora gitmeye neden olan belirtilerin ortaya çıktığı dönemdir. Tedavi görmeyen, tedaviyi yarıda bırakan ya da tedaviye dirençli vakalarda bulgusuz dönem sonrası HIV’e bağlı belirtiler ortaya çıkabilir.

Edinilmiş Bağışıklık Yetmezlik Sendromu / Geç Bulgulu Dönem (AIDS): Enfeksiyonun 3., 4. ve 5. evrelerinde tanı ve tedavi alınmaması veya tedavinin yarıda bırakılmasının ardından HIV negatif ya da tedavi altındaki, tedaviye uyumlu HIV ile yaşayan bireylerde hastalık etkeni olmayan bazı mikroorganizmaların hastalık oluşturmaya başladığı dönemdir. 

Bu dönemde bağışıklık sistemi yetersizliğine ilişkin belirtiler belirgin bir hal almaya başlar. Yine bu dönemde fırsatçı kanserler olarak isimlendirilen özel kanser türleri (kaposi sarkomu, beyin lenfoması vb.) meydana gelebilir. Bu dönemde tanı alan bireyler zaman kaybetmeden bir an önce tedavi edilmeye başlanır. Edinilmiş Bağışıklık Yetmezlik Sendromu Dönemi (AIDS evresi)’nde tanı alan bireyler günümüzde uygulanan etkili tedavilerle ağlıklarına geri kavuşmakta ve bulgusuz döneme geri dönebilmektedirler. AIDS (Edinilmiş Bağışıklık Yetmezlik Sendromu), başlı başına bir hastalık değildir. HIV enfeksiyonunun altıncı evresidir.

HIV tedavi edilmezse ne olur? 

İleri Evre: HIV vücuda alındıktan sonra geçen evrelerden sonra tedaviye alınmaz ise 6. evre olan AIDS evresine girilmekte eğer yine alınmamaya devam ederse 7. evreye geçilmekte. Bu evrede vakaların büyük bir çoğunluğu ölüm ile sonuçlanmaktadır.

HIV nasıl bulaşıyor? 

HIV/AIDS farkındalığının düşük olduğu ülkelerde hastalığın nasıl bulaşıp bulaşmayacağı ile ilgili yanlış bilgiler bulunmaktadır. HIV’ in şimdiye dek tespit edilmiş olan 3 bulaşma yolu mevcut. 

- HIV enfeksiyonun en yaygın bulaşma yolu korunmasız cinsel ilişki. 

- Hastalığın bir diğer bulaşma şekli de virüsün anneden bebeğe geçmesidir. 

- HIV’ in bir diğer bulaşma yolu da kan yolu ile gerçekleşiyor. 

HIV tuvaletten bulaşır mı?

HIV’ in farklı temas yolları ile bulaşabileceği yönünde yanlış bilgiler olsa da; virüs ter, tükürük, idrar, gözyaşı, hapşırık ya da öksürük, aynı tabak, çatal, bıçak, havlu kullanımı ile aynı tuvalet ve duşun kullanımı ile sivrisinek ve böcek ısırıklarıyla, tokalaşmak, sarılmak ve öpüşmek ile bulaşmaz.