Çevrenizde sürekli ilgi çekmeye çalışan birine rastlamışsınızdır. Bu aşırıya kaçan ilgi ihtiyacı ‘Histrionik Kişilik Bozukluğu’ olarak tanımlanan bir psikolojik problemin belirtisi olabilir. Peki histrionik kişilik bozukluğu nedir? Histrionik kişilik bozukluğu nasıl anlaşılır? Histrionik kişilik bozukluğu nasıl tedavi edilir? İşte tüm detaylar…
HİSTRİONİK KİŞİLİK BOZUKLUĞU NEDİR?
Histrionik kişilik bozukluğu, kişinin sürekli ilgi çekmek için faaliyette bulunması ve ilgi göremeyince rahatsızlık hissederek kendini bulunduğu ortamdan soyutlaması olarak adlandırılıyor. Aşırı duygusal olan bu bireyler olaylara karşı aşırı tepkiler verebiliyor.
Uzmanlar, bu psikolojik rahatsızlığa sahip kişilerin yüksek sesle konuşma ya da abartılı tepkiler verme gibi davranışlar göstererek bulundukları ortamda ilgi odağı olmaya çalıştıklarını söylüyor. Histrionik kişilik bozukluğunun tedavisi uzun soluklu psikoterapiler ile sağlanıyor.
Merkezi Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Emre Tolun Arıcı, bu psikolojik rahatsızlık hakkında açıklamalarda bulundu. Arıcı ‘Kişilik bozukluğu, kişinin kişiliğiyle alakalı bilişsel, duygusal ya da ilişkilerde zorluk yaşaması ve işlevselliğinin bozulması anlamına geliyor. Belirgin bir kişilik örüntüsünün baskın olması ve kişinin hayatında zorluklara sebep olmasıyla da görülebiliyor. Bilişsel bozuklukta kişinin olayları algılama şekli, duygularını ifade etme şekli ve ilişkilerini yönetme şeklinin aile, iş veya sosyal ilişkilerde işlevselliğini nasıl etkilediğine bakıyoruz’ diye konuştu.
YETİŞKİNLERDE GÖRÜLÜYOR!
Psikiyatri Uzmanı Arıcı, çocuklarda ve ergenlerde bu kişilik bozukluğunun özelliklerinin baskın olarak görüldüğünü ancak böyle bir teşhisin konulamayacağını belirtiyor. Arıcı ‘Ancak genç erişkinlik sonrası ve hayat boyu süren birtakım özelliklerin ortaya çıkmasıyla kişilik bozukluğu tanısı koyuyoruz’ diyor.
HİSTRİONİK KİŞİLİK BOZUKLUĞU NASIL ANLAŞILIR?
Kişinin ilgi görmediği durumlardan rahatsızlık duyması ve ilgi çekmeye çalışması olarak bilinen bozukluk hakkında Arıcı şunları söylüyor: 'Yüksek sesle konuşarak dikkat çekme davranışında bulunması ya da kişilerin dikkatini çekebilmek adına abartılı davranışlarda bulunması eylemlerine örnek gösterilebilir. İlişkilerde daha ayartıcı ya da talepkar olmak gibi birtakım özellikler de ortaya çıkabiliyor. Bazen de bu kişiler çok duygusal olabiliyor. Olaylara verdikleri tepkiler aşırı olabiliyor, çok hızlı şekilde ağlayabiliyorlar. Bu durum söz konusu olsa da biliyoruz ki genelde duygusal olarak ya da yakın ilişkilerde daha sığ olabiliyorlar.'
Psikolojik problemden muzdarip olanların bunun farkında olmadığını belirten Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Emre Tolun Arıcı şunları ekliyor: ‘İlişkilerde yaşanan çatışmalar sonrası evlilik terapisi almak için gelebiliyorlar, iş yerindeki sorunlar sebebiyle veyahut depresyon sebebiyle, bazen de intihar girişimleriyle bizlere gelebiliyorlar. Çok ciddi klinik tabloları olabiliyor. Bu kişilerin intihar girişimleri bazen ilgi çekmek için olsa bile kesinlikle bu durumu ciddiye almalıyız. Yaşadıkları depresyon gerçek bir depresyon. Abartılı şekilde durumu anlatıyor olsalar bile bu tanılar gerçek. Bu kişileri klinikte tiyatral konuşmalar yaparken, abartılı kıyafetlerle, renkli giyimlerle yoğun duygu sergilerken görebiliyoruz. Aynı şekilde histrionik kişilik bozukluğu tanısı alan aşırı kas geliştirmiş erkeklerden de bahsetmek mümkün.’
HİSTRİONİK KİŞİLİK BOZUKLUĞU NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Arıcı, histrionik kişilik bozukluğu tedavileri uzun soluklu psikoterapilerle olabileceğini söylüyor. Şema terapiyi öneren Arıcı, ‘Kişinin motivasyonu, tedavi olma isteği önemli oluyor. Kişiliğiyle ilgili zorlandığı alanlarda ya da sosyal yaşamda zorlandığı alanları tedavi etmek isteyip istemedikleri belirleyici oluyor. Bu motivasyon sağlanmadığı zaman tedaviye açık olmuyorlar. Kişiler bu uzun soluklu terapiden geçtiklerinde kesinlikle yarar görebiliyorlar” diyor.