Türk mutfağında yaygın olarak kullanılan ve hem kokusu hem de insan hayatına faydasıyla bilinen baharatlar doğru ölçüde ve kullanımına uygun şekilde yer verilmelidir. Her ne kadar yemekler ile kullanımı ile bilinse de bazı baharatlar kozmetik ürünlerde, ilaç sanayisinde, peyzaj çalışmalarında, alternatif tıpta ve daha birçok alanda da yer verilmektedir. Haberimiz tavsiye önerisidir. Tüketmeden önce mutlaka doktorunuza başvurunuz.
Müftüoğlu’dan ipuçları
Yoğun iş, okul temposu zihnide epey yormaktadır. Bazı besinler var ki hafıza problemlerine karşı önleyici, iyileştirici etkiler taşıyor. Prof. Dr. Osman Müftüoğlu, önemli ipuçları verdi.
Sofraların baştacı: Zerdeçal
Sosyal medyada fazla zaman geçirme; video, fotoğrafa fazlaca maruz kalma ayrıca sağlıksız besinlerin çokça tüketilmesi, gençler arasında yaygınlaşan unutkanlığa karşı güçlü bir bellek oluşturmak için mutlaka bu 3 baharatı tüketmelisiniz. Öncelikle ‘‘Zerdeçal, Alman bilim adamlarının yaptığı araştırmalara göre zerdeçalın içeriğindeki bir maddenin beynin iyileşmesinde etkili bir rol oynadığı ortaya çıktı. Beyindeki sinir hücrelerinin gelişimine katkıda bulunan zerdeçal, beyni koruyor. Günde 1 çay kaşığı zerdeçal tüketmek beyin fonksiyonlarının korunmasına yardımcı oluyor. Üstelik, zerdeçal yaşlanmaya bağlı beyin fonksiyonlarında bozulmayı azaltır’’ şeklinde bilgilere yer verildi.
Zerdeçal tüketiminde öneriler
Mutfak için ayıracak fazla zamanım yok diyorsanız ya da öğünleriniz için hem hafif hem de doyurucu alternatifler arıyorsanız damak zevkinize göre tercih edeceğiniz çorbalarınıza bir miktar zerdeçal ekleyerek lezzeti iki kat arttırabilirsiniz. Zerdeçal çaylarının içerisine limon ya da bal gibi takviyeler ekleyebilir, farklı baharatlar ile bağışıklık güçlendirici ve metabolizma hızlandırıcı pek çok farklı çay denemesi yapabilirsiniz.
Safranın onlarca faydası
Safranın faydalarını şu şekilde sıralamak mümkün: ‘‘Safran antioksidan bakımından oldukça zengindir, Hafıza kaybına iyi gelir. Ayrıca hafızayı güçlendirmesiyle de bilinir, Strese karşı hücreleri korur, Yaşa bağlı olarak zihinsel bozukluklara iyi gelir, İltihapların tedavisinde de kullanılır, Hem erkeklerde, hem de kadınlarda cinselliğe iyi gelir, Astım gibi solunum yolu hastalıklarının tedavi sürecine destek olur, Antikanserojen özelliği mevcuttur. Kanserli tümörlerin yayılmasını engeller ve küçülmesine yardımcı olur, Safranın kokusunun rahatlatıcı ve yatıştırıcı etkisi vardır, Peptik ülserin tedavisinde kullanılır, İştah açıcıdır. Bu yüzden kilo almak isteyen kişilerin beslenme programına eklenebilir, Cilt lekelerini azaltır. Cildin parlak ve canlı görünmesine yardımcı olur, Cildin yaşlanmasını önler. Güneşin zararlı etkilerine karşı cildi korur.’’
Safran tüketiminde öneriler
Safran, aktarlarda ve marketlerde genellikle toz halinde satılır. Safran baharatı pilav, tavuk ve çorba gibi yemeklerin içerisine eklenerek kullanılır. Aynı zamanda çay yapımında da kullanılır. Özellikle ülser ve sindirim sorunları için safran çayı tüketilebilir. Safran çayı, güçlü etkileri olan bir çaydır. Bu yüzden günlük tüketimi 1 fincanı geçmemelidir. Ayrıca haftada en fazla 4 kez içilmesi önerilir. Kalan günlerde mutlaka ara verin ve vücudunuzu dinlendirin. Zararlarından bahsetmek gerekir ki safranın bilinen zararları şu şekilde belirtilmektedir: Böbreklere zarar verebilir. Bu yüzden böbrek hastalarının safran tüketmeden önce mutlaka doktora danışması gerekir. Kanamaları arttırır. Bu yüzden regl döneminde kullanılması tavsiye edilmez. Hamile kişiler aşırı safran tüketirse, düşük yapma olasılıkları yükselir.’’
Son baharatımız kimyon fayda ve zararları
Üçüncü sıradaki baharatımız ise kimyon, Hafızayı güçlendirmeye yardımcı olabilir, merkezi sinir sisteminin işleyişine katkıda bulunabilir. Çeşitli çalışmalar kimyonun bu özelliği sayesinde hafızayı güçlendirmeye yardımcı olabileceğini göstermektedir. Sindirim sorunlarına karşı doğal bir çözüm sunar ve gaz, şişkinlik ve mide ağrısını hafifletmeye yardımcı olabilir. Ayrıca antioksidan özellikleri sayesinde bağışıklık sistemini destekler, iltihaplanmayı azaltır, kolesterol seviyelerini düşürebilir ve kan şekerini dengeleyebilir. Demir, magnezyum ve kalsiyum gibi önemli mineralleri de içerir. Zararlarından da şu şekilde bahsetmek mümkün: ‘‘Diğer pek çok bitkisel üründe olduğu gibi kimyon da önerilen dozlardan fazla tüketildiğinde istenmeyen yan etkiler yaşanmasına neden olabilir. Bazı bilimsel araştırmalara göre kimyon bazı insanlarda baş dönmesi, mide bulantısı ve karın ağrısı gibi sorunlara neden olabilir. Günde 1 çay kaşığı kimyon tüketenlerde istenmeyen yan etkilerin görülme riski oldukça düşüktür. Ancak hipertansiyon (yüksek tansiyon), diyabet gibi kronik sağlık sorunları bulunanların, hamilelerin veya düzenli olarak ilaç kullananların kimyon çayı gibi bitkisel çayları tüketmeden önce doktorlarına danışması önemlidir. Ek olarak kimyona karşı nadiren de olsa alerjik reaksiyon gelişme riski de vardır.’’