Fatih Sultan Mehmet İstanbul'u Nasıl Fethetti?

FATİH SULTAN MEHMET  

II. Mehmed 30 Mart 1432 senesinde dünyaya geldi. Osmanlı İmparatorluğu'nun yedinci padişahı. Tarihî kaynaklarda ismi Muhammed olarak da geçer. İlk olarak 1444-46 seneleri arasında kısa bir dönem, daha sonra 1451'den 1481 senesinde hayatını kaybetmesine kadar 30 sene boyunca tahtta kaldı.

II. Mehmed, 21 yaşında İstanbul'u fethederek 1000 senelik Bizans İmparatorluğu'na son verdi ve bu olay birçok tarihçi tarafından Orta Çağ'ın sonu Yeni Çağ'ın başlangıcı olarak kaybdedildi. Fetih'in ardından Fethin Babası anlamında olan "Ebû'l-Feth" daha sonraki dönemlerde ise "Çağ Açan Hükümdar" ve "Kayser-i Rûm" (Roma İmparatoru, Osmanlı Türkçesi) unvanlarını aldı.

Fatih, HZ. Muhammed'in İstanbul hakkında hadisine nâil olduğu için günümüzde Türkiye ve İslam dünyasının geniş bir bölümünde "kahraman" olarak anılmaktadır. 

İSTANBUL'UN FETHİ  

Mehmed, İstanbul'u kuşatma hazırlıklarına 1451 yılının sonlarında başladı. Boğaz'ın Anadolu yakasında büyük dedesi Bayezid'in inşa ettirdiği Anadolu Hisarı'nın karşısına o dönemde Boğazkesen denilen Rumeli Hisarı'nın inşa emrini verdi. İmparator Konstantin Mehmed'e hisarın yapımı için kendisinden izin alması gerektiğini bildirmek amacıyla elçiler gönderdi fakat Mehmed elçileri kabul etmedi. İmparator en son 1452'nin Haziran ayında barış görüşmeleri yapmak amacıyla bir kere daha elçilerini gönderdi ama Mehmed elçileri yine reddetti.

Hisarın inşaası 1452'nin Ağustos ayında bitti. Böylece boğaz Osmanlıların kontrolüne geçmiş oldu. Boğazdan geçecek gemiler artık geçiş parası ödemek zorundaydı. Aksi durumunda gemiler top atışıyla batırılacaktı. 1452 yılının sonlarında ödeme yapmayı kabul etmeyen bir Venedik gemisi batırılmış, kaptanı ve tayfası tutuklanmıştı. Kullaılan toplar Erdelli Urban isimli bir top dökümcüsü tarafından yapılmıştı. Mehmed kendisinden Konstantinopolis'in surlarını yıkabilecek kuvvette bir top yapıp yapamayacağını sorması üzerine Urban da "Ne Konstantinopolis, ne de Babil'in surlarının karşı koyabileceği bir top yapabileceğini" söylemişti.

Diğer yandan bu gelişmeler karşısında İmparator Konstantinos Papa ve İtalyan kentlerindne yardım isteminde bulundu fakat bunlar netcesiz kaldı. Sadece Cenova 1452'nin Kasım ayında Giovanni Giustiniani komutasında 700 askerlik Ceneviz kadırgaları göndermeye karar verdi. İmparator Konstantinos, Giovanni Giustiniani'yi kara kuvvetlerinin başkumandan görevine getirdi. Kostantinopolis'teki asker sayısı 8.000 civarındaydı, limanda 26 savaş gemisi bulunuyordu. Daha evvel 700 İtalyanı taşıyan yedi Girit ve Venedik gemisi Şubat ayında şehirden kaçmıştı. Osmanlı ordusunda ise en az 50.000 asker vardı. Ayrıca Mehmed sadece karadan kuşatmanın yeterli olmayacağını farkederek bir donanma hazırlatmıştı. Bu donanma boğazın Marmara girişine vardı.

Osmanlı ordusu 23 Mart'ta Edirne'den harekete geçti ve 2 Nisan'da Konstantinopolis'e geldi. Aynı gün Haliç'in girişi zincirle kapatıldı. Karargâhını Romanus kapısının karşısına Maltepe'ye kuran Mehmed son defa teslim çağrısı yaptı fakat imparator kabul etmedi.

6 Nisan sabahı ilk saldırıya başlandı. Kuşatma, aralıklı çatışmalarla 53 gün devam etti. İmparator Konstantinos, Giustinani ile beraber Romanus kapısını savunuyordu. 20 Nisan günü Papa'nın sevk ettiği üç Ceneviz gemisi ve Sicilya'dan gönderilen bir Rum yük gemisi şehrin açıklarında görüldü. Marmara denizinde gerçekleşen savaşın sonunda dört gemi Haliç'e girmeyi başardı.

Donanmasını Haliç'e indirmesi gerektiğini fark eden Mehmed gemilerini karadan geçirme kararını aldı. Bugünkü Dolmabahçe'den Kasımpaşa'ya giden güzergaha kalaslar döşendi ve 70 gemi silindirler üstünde 22 Nisan sabahında Haliç'e indirildi. Böylece Haliç Osmanlıların kontrolüne geçti. Dieğr yandan kuşatmanın yedinci haftasında Osmanlılar hâlâ kesin bir sonuç elde edememişti. Bu noktada Halil Paşa son bir defa Mehmed'i teslim çağrısı yapmaya ikna etti fakat imparator teklifi yine reddetti. Bunun üzerine Mehmed 24 Mayıs'ta ayın 29'unda karadan ve denizden büyük bir saldırı gerçekleştireceğini duyurdu.

Son saldırı hazırlıkları Zağanos Paşa tarafından yapıldı. Osmanlı ordusu 29 Mayıs'ın ilk saatlerinde taarruza geçti. Osmanlılar son taarruzu üç dalga şeklinde gerçekleştirdiler. İlk iki saat boyunca başıbozuklar surlara saldırdılar, sonrasında Anadolu birlikleri onların yerine geçti. Son olarak öldürücü darbeyi vurmak amacıyla yeniçeriler devreye girdi. Bu esnada yaralanan Giustiniani'nin savaş alanından çıkması şehri savunanların arasında büyük moral bozukluğuna sebep oldu. Sonunda sabah saatlerinde Osmanlı askerleri "Kerkoporta" isimli kapıdan içeri girmeyi başardı ve kapının üzerindeki burca Osmanlı sancağını diktiler. Mehmed fethin ilk günü öğleden sonra şehre girmiştir. Ayasofya'ya giderek namaz kılmış ve bundan sonra tahtım İstanbul'dur diye buyurmuştur.

Son Dakika Kültür-Sanat Haberleri için aşağıya kaydırın