Evde yaptığı telsizle Alper Gezeravcı’ya seslendi: Türk telsizci hedefini daha da büyüttü

Günümüzde gelişme hızını artıran teknoloji, iletişim alanında da kendisini göstermiş ve yazılı, sesli ve görsel iletişimde büyük devrim yaratacak cihazlar ortaya çıktı. 

Sosyal medya 20-30 yıl önce günümüzde olduğu kadar popüler olmadığından sohbet etmek ancak doğru radyo frekanslarını yakalayan telsizlerle mümkün oldu. Ancak Türkiye’de yasak olan bu telsiz sohbetleri 1985 yılında Turgut Özal’ın adımlarıyla yeniden özgür hale getirildi.

Telsizlerle pek çok insan konuşacak birisini bulsa da 2000’li yıllar geldiğinde durum oldukça farklı bir hal aldı.

Sesimi duyan var mı?

Milliyet’in haberine göre; Amatör telsiz meraklısı Doug, 6 Temmuz 2023 tarihinde YouTube hesabına eklediği video ile aniden geniş bir izleyici kitlesi tarafından fark edildi. 800 binden fazla kişi tarafından izlenen bu video, dünyanın dört bir yanındaki haber sitelerinin manşetlerinde yer aldı. Doug'ın eylemini ilginç kılan noktalardan biri, FM uyduları ve ISS tekrarlayıcısı aracılığıyla bir dizi sesli ve APRS bağlantısı kurması oldu. Doug, uzun zamandır bir astronotla konuşmak isteğini dile getiriyordu ve sonunda bu hedefine ulaşarak, o anlarda görevde olan NASA astronotu Warren Woody Hoburg ile iletişim kurmayı başardı.

Uzayla bağlantı kuran ilk Türk oldu

Doug, çocukluk hayalini gerçekleştirmesine rağmen, astronotlarla iletişim kuran ilk kişi değil. Türk Telsiz ve Radyo Amatörleri Cemiyeti (TRAC) Genel Başkan Yardımcısı Ali Rıza Özsaran, 2005 yılında bu başarıyı elde etmişti. Özsaran, 1985 yılından beri telsiz kullanıyor ve bu aktiviteyi bir hobi olarak değil, sınırları zorlayarak daha uzak mesafelerde iletişim kurmayı hedefleyerek sürdürüyor. Astronotlarla telsiz üzerinden iletişim kurma hayalini gerçekleştiren Özsaran, bu deneyimini 2005 yılında yaşadı. Kendisi için en güzel yeni yıl hediyesini bu hayalinin gerçekleşmesi olarak değerlendiren Özsaran, bu anıyı şu şekilde anlattı:

"2003 yılında uzay kampında başlayan uzay merakı bana uluslararası uzay istasyonunu takip etmemi sağladı. 2005 yılında NASA astronotu bir açıklama yaptı ve uzaydan dünyadaki amatör telsizcilerle iletişime geçeceğini duyurdu. Bunu duyunca çok heyecanlandım ve sistemlerimi ayarladım, duyuru zamanında tam üzerimizden geçerken 30 Aralık 2005 günü astronot ile görüşme sağladım. Çok heyecanlandım. Astronotun yeni yılını kutladım, o da benim yeni yılımı kutladı. Ben de böylece en güzel yeni yıl mesajını uzaydan aldım."

Sıradaki hedefini açıkladı

Telsiziyle şimdiye kadar 12 farklı astronotla bağlantı kurduğuna dikakt çeken Özsaran, sonraki hedefini şu sözlerle açıkladı:

"2023 yılında Cumhuriyet'in 100’üncü yılında Sarnıç Şehit Uzman Çavuş Egemen Yıldız Ortaokulu öğrencilerimizi de astronotla görüştürdüm. Halen uzay çalışmalarını takip ediyorum. Dünyanın 6 kıtası ile telsizle görüştüm, uzaklık rekorum 18 bin 400 kilometre. Şimdiki projemiz ise 17 Ocak'ta uzaya gidecek Türk astronot Alper Gezeravcı ile görüşme gerçekleştirmek. Buradan ona ve yetkililere çağrı yapmak istiyoruz. 3 bin 500 üyesi olan Türkiye’nin en büyük telsiz cemiyetiyle de böyle bir organizasyon yapılarak tarih sayfasına not düşülmesi ve ilk uzay seferinin ölümsüzleşmesini bekliyoruz."

Depremde hayat kurtaracak bir araç

Telsizler, özellikle depremlerin ardından kullanılan önemli iletişim araçları olarak öne çıkıyor. Deprem sonrasında baz istasyonlarının çökmesi veya kullanılamaz hale gelmesi durumunda iletişimde büyük aksamalar yaşanabilir, ancak telsizler bu gibi durumlarda iletişimi sağlama görevini üstleniyor. Ali Rıza Özsaran'ın verdiği bilgilere göre, 6 Şubat 2023'teki Kahramanmaraş depremlerinde, 350 kişilik bir ekip bölgeye giderek iletişimi sağlamak amacıyla telsizleri kullanmıştı. Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi ve Afet Yönetimi Uzmanı Doç. Dr. Bülent Özmen de deprem ve afet anlarında telsiz iletişiminin önemini vurgulayarak, 6 Şubat depremlerini örnek gösterdi:

‘’Deprem ve diğer afetler sırasında arama-kurtarma çalışmaları, acil yardım ve müdahale çalışmalarının etkin bir şekilde yapılabilmesi için iletişim çok önemli. Özellikle arama-kurtarma ekiplerinin birbirleriyle ve afet yönetimi merkezleriyle iletişimlerini sürdürmek için güvenilir telsiz iletişim sistemlerine ihtiyacı oluyor. Elektriğin kesildiği, internet bağlantısının olmadığı veya telefon şebekelerinin çalışamaz geldiği durumlarda telsizlerin önemi çok daha artıyor. 6 Şubat 2023'teki Kahramanmaraş depremlerinde de elektriğin kesildiği, internet bağlantısının olmadığı veya telefon şebekelerinin çalışamaz hale geldiği noktada tüm arama kurtarma ekipleriyle iletişim, telsizler yardımıyla yapılmaya çalışıldı. Bu nedenle deprem başta olmak üzere birçok afet sürecinde her zaman telsize ihtiyaç oluyor."