Dünyanın dikkatle takip ettiği İsrail Hamas çatışmalarında verilen 4 günlük insani arada esir takasları gerçekleşti. Yaşanan krizin en önemli aktörü olan Türkiye ise ilk olarak Katar ve Gazze ile temaslar kurdu. Daha sonra Tayland'ın yanı sıra Arjantin ve Tanzanya da Ankara'nın kapısını çaldı.
İsrail ile Filistin arasında Gazze'de sağlanan insani ara ve esir takasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Türkiye anahtar rol oynadı. Arabuluculukta marka haline gelen Ankara, vatandaşları rehin tutulan ülkelerin ilk adresi oldu.
Esir takasında kritik Türkiye rolü
Sabah’ın haberine göre; Hamas'ın elindeki 22 Tayland, 22 Arjantinli, 2 Tanzanyalı rehinenin serbest bırakılması için Türkiye ile resmi temas kuruldu. Sabah'ın haberine göre, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a iletilen bu talep Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın'ın sahadaki temaslarıyla yeni bir aşamaya geçti.
Nasıl işliyor?
Kalın, 1'i Doha'da, 2'si Ankara'da, 1'i İstanbul'da olmak üzere 6 haftada Hamas ile 4 kritik görüşme yaptı. Bu temaslarda Hamas'tan ilk etapta sivil rehinelerin bırakılması istendi. Bu hamlenin kalıcı ateşkes ve insani yardım için çaba gösteren başta Türkiye olmak üzere taraf devletlerin elini rahatlatacağı iletildi. Bu çerçevede Hamas'ın Katar'daki siyasi büro şefleriyle yüz yüze görüşmeler yapıldı.
Görüşmelere Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın talimatıyla Türkiye'nin Doha Büyükelçisi de katıldı. Ankara, vatandaşlarının kurtarılması için resmi talepte bulunan ülkelerden gelen bilgileri doğrudan Hamas siyasi büro yöneticilerine iletti. Ankara'nın bu talebi Hamas'ın iç iletişim kanalları üzerinden Gazze'deki askeri kanadına ulaştırılarak serbest kalacak rehinelerin arasında İsrail vatandaşlarının yanı sıra üçüncü ülke vatandaşlarının da olması sağlandı.
Öncelik sivillere verildi
Hamas'ın elinde "insani ara"ya kadar 239 rehine olduğu kaydedilirken, rehinelerin takasında sivillere öncelik verildi. Ankara, ateşkes sürecinde hem Filistin ve İsrail'in ihlal gerçekleştirmemesi hem de üçüncü tarafların süreci sabote etmemesi gerektiğini vurguladı.
Öte yandan Hamas, pazar günü geç saatlerde Telegram'da bir bildiri yayınladı ve "ateşkesi dört günlük sürenin bitiminden sonra uzatmayı" hedeflediğini söyledi. Hamas'ın elindeki rehinelerin yarıya yakınının da asker kökenli olduğu kaydediliyor. İnsani ara anlaşmasının üzerine yeni adımlar atılırsa rehinelerin peyderpey bırakılması yolunun açık olduğu dile getiriliyor.
Türkiye umut oldu
Cumhurbaşkanı Erdoğan'a Hamas'ın elindeki yakınları için mektup gönderen ailelerin talebi de dikkate alındı. Hamas durumdan haberdar edildi, ancak İsrail'in ağır bombardımanı nedeniyle rehineler hemen serbest bırakılamadı. Rehinelerin aileleri Binyamin Netanyahu yönetimi yerine Erdoğan'dan yardım istemeyi tercih etti. Türkiye, bu konuda da Hamas ile görüştü.