En Genç Tahta Çıkan Padişah 4. Mehmet Kimdir, Kaç Yaşında Tahta Çıkmıştır, 4. Mehmet Dönemi Islahatları Nelerdir?

4. Mehmet 6 yaşında tahta çıkması ve uzun süre devleti başkası tarafından kontrol ettirmesiyle Osmanlı tarihinde önemli bir yer alır.

4. MEHMET BABASI VE ANNESİ

4. Mehmet, Avcı Mehmet olarak da anılmaktaydı. 1642 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. 1693 yılında Edirne’de vefat etti. Babası padişah olan 1. İbrahim, annesi ise Turhan Sultan’dır. Babaannesi Kösem Sultan'dır. 4. Mehmet, 19. Osmanlı padişahıdır. 

KAÇ YAŞINDA TAHTA ÇIKTI?

Babasının tahttan indirilmesinden sonra henüz 6 yaşındayken 4. Mehmet tahta çıktı. 1. İbrahim'in tahttan indirilme sebebi, sarayın masraflarının artması, bu artmalar sonucu esnaftan daha fazla vergi alınmasıdır. 4. Mehmet, tahta çıkan en genç padişahtır. Kendisine Avcı denilmesinin sebebi ise ava olan düşkünlüğüdür.

DÖNEMİ OLAYLARI

4. Mehmed, 39 yıl padişahlık yaparak Kanuni Sultan Süleyman’dan sonra en uzun süre tahtta kalan padişah olmuştur. Padişahlığı döneminde mimari alanlarda birçok çalışma yapılmış olup Rumeli Hisarı ve Anadolu Hisarı tamir edilmiştir. Tarihi Mısır Çarşısı ve birçok tarihi külliye ile cami onun zamanında inşa ettirilmiştir.

- Sultan 4. Mehmet, Klasik edebiyat türünde eserler vermiştir. Şiir ve askeri marşlar yazmış, bunları yazarken de Vefai mahlası ile imzasını atmıştır.

- Ava olan merakı nedeniyle kendisine Avcı Mehmet denilmektedir.

- 4. Mehmet bilinmeyen yönleri arasında, içkiyi yasaklaması, içki üretilen yerleri kapatması bulunmaktadır.

- Girit kuşatması bitti ve Girit alındı.

- Uyvar kalesi ele geçirildi. 

- Bucaş Antlaşması imzalandı. Böylece Osmanlı'nın Avrupa'dan aldığı son topraklar alındı.

- Osmanlı - Rus savaşı barış antlaşmasıyla sonlandı.  

- 2. Viyana Kuşatması yapılsa da başarılı olunamadı.

4. MEHMET FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ

- Bedenen oldukça dinç bir padişahtır. 4.Mehmed bilinmeyen yönleri arasında, bir av sırasında hiç yorulmadan 20 saat at sürmesi bulunmaktadır.

4. Mehmed’in ilgi alanları ve hobileri arasında dövmeciliğin bulunduğu söylenmektedir.

4. MEHMET DÖNEMİ ISLAHATÇILARI

4. Murat’ın küçük yaşta tahta geçmesi, annesi Turhan Sultan ile babaannesi Kösem Sultan arasında yaşanan çatışmaların yönetime de yansımasına sebep olmuştur. 4. Mehmet, babaannesi Kösem Sultan tarafından tahttan indirilmesinin planlandığı bulunmaktadır. Bunun üzerine, 1651 yılında Kösem Sultan, Turhan Sultan’ın adamları tarafından öldürülmüştür.

4. Mehmed, devletin gittikçe kötüye giden ekonomik durumunu düzeltmesi için sadrazam olarak Tarhuncu Ahmet Paşa’yı göreve atadı. Ahmet Paşa, vergilerde yaptığı düzenlemeler ile devletin gelirini arttırmış ancak rakiplerinin etkisi ile padişahın gözünden düşürülerek öldürtülmüştür.

4. MEHMET YENİÇERİ İSYANI

Tarhuncu Ahmet Paşa’nın ölümünün ardından göreve gelen sadrazamların döneminde devlet işleri daha da kötüye gitmiştir. Bir süre sonra, askerlere verilen paranın ayarının bozuk olması nedeni ile İstanbul’da ayaklanma çıkmıştır.

Vaka-i Vakvakiye denilen olay, 4. Mehmet döneminde yaşanmıştır. Çıkan bu askeri ayaklanmada askerler tarafından padişaha 30 saray ağasının ve devlet adamının isminin bir listesi verilmiştir. Padişah da bu listedeki adamların öldürülmesine izin vermiştir. Öldürülen bu görevlilerin cesetleri Sultanahmet Meydanında yer alan bir çınar ağacına asıldığı için bu isyana Vaka-i Vakvakiye ya da çınar olayı denilmiştir. Vakvak ağacı, meyvesinin insan vücudu olduğu söylenen ve birçok kültürde yer alan bir cehennem ağacı olarak tanımlanmaktadır.

4. Mehmet döneminde, Venediklilerle yapılan bir deniz savaşı kaybedilerek Çanakkale Boğazı ablukaya alınmıştır. Halk arasında büyük korku uyandıran bu olaydan sonra 4. Mehmet’in annesi Turhan Sultan tarafından Köprülü Mehmet Paşa sadrazamlığa getirilmiştir. Köprülü Mehmet Paşa döneminde Anadolu ve İstanbul’un güvenliği yeniden sağlanmıştır.

4. MEHMET NEDEN TAHTTAN İNDİRİLDİ?

2. Viyana Kuşatması'nın başarısız olması ve sonra Avrupa ordularının Osmanlı ordusunu mağlup etmesi sonucu tahttan indirildi. Edirne Sarayı'nda ikamet etmeye başlayan 4. Mehmet, 1693 tarihinde hayatını kaybetti.

4. MEHMET DÖNEMİ ISLAHATLARI

- Maliye alanında ıslahatlara gidildi.

- Has ve zeamet gelirleri direkt olarak hazineye aktarıldı.

- Saray masrafları kısıldı.

- Devletin gelir ve gider dengesi sağlandı.

- Rüşvet engellenmeye çalışıldı.

- Orduda disiplin

- Donanma düzeltildi.

- Görevini yapmayan memur ve askerlerin maaşları kesildi.

- Bozcaada ve Limni adaları geri alındı.

- Devlet giderleri kısıldı.

- Çemberlitaş'ta kütaphane kuruldu.

- Avrupa'daki gelişmeler takip edilmedi.