Koronavirüsle birlikte İş Kanunda birçok değişim ve gelişme yaşandı. Birçok işçi ve işveren değişen bu haklarını ve gelişmeleri merak ediyor. Akılda birçok soru varken PCR testi yaptırmayan işçinin tazminat alamdan işten çıkartılıp çıkartılamayacağı ile ilgili sorular var.
PCR ile ilgili bir görüş ve düzenleme olmadığı gibi kanuni bi düzenlemede yok. Buna göre işverenden, test konusunda talep gelmesi halinde işçinin bu testi zorunlu olarak yaptırması gerektiğinden hem aşı olmayan hem de test yaptırmayan işçinin iş sözleşmesi işveren tarafından feshedilebilir. Buna karşın olarak tazminat ödenmek durumda ve PCR yaptırmayan işçi işten çıkartılamaz.
EMEKLİ OLMAK İÇİN YAŞINIZI BEKLEMELİSİNİZ
Soru: 1978 doğumluyum ve 1997 sigorta girişim var. SGK'lıyım. Sigorta primim 7200 gün civarında. Bu şekilde prim ödemeye devam edilirse emeklilikte sıkıntı olur mu? Candan K.
Cevap: Sizin durumunuzda 20 yıl çalışıp, 5900 prim günü tamamladığınızda 53 yaşında emekli olabiliyorsunuz. 20 çalışma yılınız ve prim gün sayınız dolmuş durumda. Ancak yaş şartını yerine getirmiyorsunuz. 10 yıl daha çalışmanız halinde emekliliğinizi hak ediyorsunuz. Eğer maaşınızın asgari ücret üzerinde değilse ve prim ödemeye devam ederseniz sorun yaşamazsınız.
AŞI OLMAYAN ÇALIŞANLARDAN PCR TESTİ İSTENİYOR
Soru: Kamuda kadrolu memur olarak çalışıyorum. Kurumum genelgeyi ilgi tutarak tüm personelden PCR testi talep edeceğini, aksi halde zorunlu yıllık izin ve ücretsiz izne ayıracağını bildiren bir e-posta gönderdi. İlgili genelge kamu kurumlarını ve memur personeli kapsayabilir mi? Zorunlu yıllık izin veya ücretsiz izne ayırabilir mi? Ümit B.
Cevap: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının genelgesi işçi statüsünde çalışanları kapsıyor. Ancak bu genelge ile işverenlere aşı olmayan çalışanlardan PCR testi isteme hakkı da tanıyor.
PCR testi kaynaklı yıllık izin ya da ücretsiz izin konusunda iş kanunda bir düzenleme yok. Ancak iş sağlığı ve güvenliği açısından işverenlere bazı haklar tanınıyor. İş kanununa göre işveren tek taraflı çalışanı ücret izne gönderemiyor.
YURTDIŞI EMEKLİLİĞİN ŞARTLARI DEĞİŞTİ
Soru: 18 ay askerlik sonrası, 1997 yılında sigortam başladı. 2001 yılına kadar 1375 gün primim ödendi, 2001 yılından bugüne yurtdışında çalışıyorum. Yurtdışı emeklilik için SSK'dan emekli nasıl olabilirim? Atakan Ş.
Cevap: Yurtdışında yaşayanların emeklilik şartları 2019 yılında değişti. Buna gören artık SSK üzerinden emekli olamıyorsunuz, Bağ-Kur, ya da bir başka adıyla 4/B sigorta kolu üzerinden emekli olabilirsiniz.
Yeni yasa ile emeklilik yaşı, borçlanma süresi ve borçlanma için ödenecek tutarlar da arttı. Yurtdışı borçlanması için başvuranların emekli olmaya yetecek asgari borçlanma gün sayısı en az–kısmi aylık için- 5.400 güne, tam aylık içinse borçlanma gün sayısı 9.000 güne çıktı.