Duhan Suresi adını duman anlamına gelen “duhan” kelimesinden alıyor. Surede ayetlerin indirilişi, müşriklerin dönemdeki tutumu, firavun ve kavminin başına gelenler, Hz. Peygamberin yalanlanması sonucu olanlar dolayısıyla iyilerin ve kötülerin karşılaşacağı durumlar anlatılıyor.
Sureyle ilgili ilginç bir iddiada bulunuldu. İddiaya göre, Duhan Suresi içinde Koronavirüs ile ilgili ayetler var. Twitter üzerinde gündem olana göre sureye ait 10 ile 16 arasındaki ayetler virüs dönemini anlatıyor. İşte detaylar…
İLGİLİ AYETLER VE ANLAMLARI
10. Ayet: Öyleyse sen, göğün âşikâr bir duman çıkaracağı günü gözetle.
11. Ayet: Bütün insanları her yönden saracak bir duman! Bu, gerçekten can yakıcı bir azaptır.
12. Ayet: O zaman zâlimler: “Rabbimiz! Ne olur, bu azabı üzerimizden kaldır. Biz gerçekten iman ediyoruz!” diye feryat edecekler.
13. Ayet: Onlar nerede, düşünüp ibret almak nerede? Halbuki onlara doğruluğu besbelli ve gerçeği apaçık ortaya koyan bir peygamber gelmişti.
14. Ayet: Fakat ondan yüz çevirdiler ve: “Bu peygamber değil, kendisine başkası tarafından bir kısım şeyler belletilmiş delinin biri!” dediler.
15. Ayet: Biz azabı birazcık kaldıracağız; ama siz yine inkâra döneceksiniz.
16. Ayet: Onlar inkâra dönünce, o büyük ve karşı konulamaz çarpışla onları amansız bir şekilde yakalayacağımız gün, onlardan kesinlikle intikamımızı almış oluruz.
TEFSİRİ
Kaynaklarda surede bahsedilen dumanla ilgili şöyle bir tefsir bulunuyor:
Allah Resûlü (s.a.s.), davetine karşı müşriklerin direnmesi sebebiyle Allah’a yalvararak, Hz. Yûsuf’un kavmine yaptığı gibi bunlara da bir kıtlık vermesini istedi. Duası kabul edildi, kıtlık geldi, yiyecek içecek bir şey kalmadı. İnsanlar derilere ve kemiklere varıncaya kadar ne buldularsa yediler. Açlıktan öylesine zayıfladılar ki sonunda görme bozukluğuna yakalandılar, baktıklarında kendilerini kuşatmış bir duman görüyorlardı. Nihâyet Peygamberimiz (s.a.s.)’e müracaat ederek artık inandıklarını, dolayısıyla bu azabın kaldırılması için dua etmesini istediler. Efendimiz ise “Azap kalkınca yine eski halinize dönersiniz” buyurdu. Nitekim duası üzerine azap kaldırıldı, onlar da derhal eski inkârcılıklarına döndüler. Allah bu dönekliğin, inkâr ve zulümde ısrar etmenin cezasını Bedir savaşında verdi. (Buhârî, Tefsir 44/1-5)
Buna göre “duman”, açlıktan dolayı gözlerde hâsıl olan bozukluk sebebiyle etrafın toz duman halinde görülmesidir. Veya kuraklık sebebiyle ortalığın toz duman içinde olmasıdır. Yine bu rivayete göre “şiddetle yakalama günü” de Bedir günüdür.
İkincisi; bu duman kıyâmet alametlerinden olup kıyamete yakın doğu ile batı arasını kaplayacak dumandır. Mü’minler bundan dolayı nezleli gibi olacak, kâfir ve günahkârların burunlarına girerek, onların kulaklarını delecek ve nefeslerini daraltacaktır. (Taberî, Câmi‘u’l-beyân, XXV, 143) Bu mânaya göre ise “şiddetle yakalama günü”, kıyamet günüdür.
OKUNUŞU
10 / Fertekıb yevme te'tis semaü bi dühanim mübiyn
11 / Yağşen nas haza azabün eliym
12 / Rabbenekşif annel azabe inna mü'minun
13 / Enna lehümüz zikra ve kad caehüm rasulüm mübiyn
14 / Sümme tevellev anhü ve kalu muallemüm mecnun
15 / İnna kaşifül azib kaliylen inneküm aidun
16 / Yevme nebtışül batşetel kübra inna müntekımun