Dövize Endeksli TL Mevduat Sistemine Dair Merak Edilenler

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın konuşmasının hemen ardından doların hızla düşmesini sağlayan dövize endeksli TL mevduat sisteminin ne şekilde işleyeceğini, Dünya Gazetesi yazarı Yeminli Mali Müşavir Abdullah Tolu anlattı. Tolu, bankalarda dövize endeksli hesap açılacağını ve hesap açılış tarihi ile birlikte vade bitim tarihine bakılarak kur esas alınacağını ifade etti. Eğer döviz getirisi olursa aradaki farkın hesap sahibine ödeneceğini söyledi.2021 yılının yapılan  son kabine toplantısının hemen ardından açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kurdaki dalgalanmaları durdurmak amacı ile alınacak 10 maddelik tedbirleri açıklayarak "Hiçbir vatandaşımızın 'kur daha yüksek olacak' diye mevduatını Türk lirasından dövize geçirmesine ihtiyaç kalmayacak. TL mevduat geliri kur altında kalırsa aradaki fark ödenecek" şeklinde ifadeler kullandı. Açıklamanın hemen sonrasında dolar hızla düşüşe geçti.

SİSTEM NASIL İŞLEYECEK

Dünya Gazetesi yazarı olarak çalışan Yeminli Mali Müşavir Abdullah Tolu, NTV'ye yapmış olduğu açıklamalarda sistemin nasıl işleyeceğine dair açıklamalarda bulundu. Tolu, bu sistemin hayata geçirilmesi için gereken yasal düzenlemenin, bu hafta Meclis'te görüşülecek torba yasaya eklenmesinin beklendiğini de ifade etti.

HESAP AÇILIŞ VE BİTİM TARİHİNE BAKILARAK KUR ESAS ALINACAK

Tolu, dövize endeksli yeni mevduat sisteminin işleyişinin ne şekilde olacağını şöyle anlattı: Sistemin detayları henüz belli değil, ancak şu şekilde işlemesi tahmin ediliyor: Bankalarda dövize endeksli olarak hesap açılacak. Hesap açılış tarihi ile vade bitim tarihine göre kur esas alınacak. Ana para ile aylık mevduat getirisi hesaplanacak, bu rakam kur farkından aşağı ise herhangi bir ekleme olmayacak. Ancak, ana paranın getirisi kur farkı ile birlikte oluşacak olan rakamdan düşük ise aradaki farkı Hazine karşılayacak. Paranın hesaba yatırıldığı tarih ile vadenin bittiği tarih arasında olan kur getirisi hesap edilerek, aylık faiz getirisi eklenmiş mevduatın üstüne bu fark yatırılacak. Ödenecek bu fark gelir vergisi stopajına da tabi tutulmayacak.

ARADAKİ DÖVİZ GETİRİSİ HESAP SAHİBİNE ÖDENECEK

Dövize endeksli mevduat yöntemi için örnek verecek olursak, bankaya 100.000 TL'lik dövize endeksli hesap açıldığını düşünelim. Bu 32 günlük hesabın getirisi 2 bin TL olsun. Sisteme göre, hesabın açıldığı tarihte kura bakılacak ve daha sonra 32 gün sonra tekrardan kura bakılacak. 100.000 bin TL vade sonunda stopaj kesintisi de olmaması sebebi ile 102.000 TL olarak ele alınacak. Aynı anda, 100.000 TL dövizde olsa, 32 sonra gün getirisi esas alınacak. Döviz olarak getirisi 2 bin TL'nin altında ise hesap sahibine herhangi bir ödeme olmayacak. Hesap sahibinin 102.000 TL'si olacak. Ancak döviz getirisi örneğin 2.500 TL olarak gerçekleşmişse, aradaki 500 TL hesap sahibine geri ödenecek, yani 102.500 TL para dönüşü olmuş olacak.

BAŞARILI OLACAĞINI DÜŞÜNÜYORUM

Bu sistemde kur riskini tamamen devletin üstlendiğini ifade eden  Tolu, 'Bu şekilde dövize endeksli mevduat hesabı açanlar kur düşüşüne karşı korunuyor, kur artışında ise bir gelir elde ediyorlar. Kısa vadede kurları aşağı getirebilecek bir düzenleme. Başarılı olacağını düşünüyorum' şeklinde konuştu.

İHRACATÇI RAHATLAR

Tolu, düzenleme kapsamında ihracatçı firmalara doğrudan Merkez Bankası aracılığı ile ileri vadeli kur rakamı verilmesi için ise "Bu ticaretin önemli ölçüde rahatlatır, çünkü şu an kimse kurlardaki oynaklık nedeniyle satış yapılmıyordu. Bu karar ile ihracatçı rahatlar. Benzer bir karar ithalat için bekleniyordu fakat olumlu bakılmıyordu" şeklinde ifadeler kullandı.