Dicle Elektrik Genel Müdürü Yaşar Arvas, son zamanlarda tarımsal sulama bölgelerinde yaşanan elektrik kesintileri ve Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) kapsamındaki sulama kanallarının enerji arzına etkisi hakkında önemli açıklamalarda bulundu. Haber7 Yayın Koordinatörü Fuat Öner'in de katıldığı bir basın toplantısında yapılan açıklamalarda, Türkiye'nin enerji güvenliğini tehdit eden bu duruma dikkat çekildi.
Tarımsal sulama için kullanılan elektriğin büyük bir kısmının bu bölgelerde tüketilmesi, kaçak elektrik kullanımının boyutlarını daha da vahim hale getiriyor. Bu durum, sadece enerji kaybına neden olmakla kalmıyor, aynı zamanda ülkenin enerji arzını da ciddi şekilde etkiliyor.
Yaşar Arvas'ın belirttiğine göre, kaçak elektrik kullanımının önlenmesi için ciddi adımlar atılması gerekiyor. Enerji kaynaklarının etkin ve verimli kullanılması, enerji arzının istikrarlı bir şekilde devam etmesi için hayati önem taşıyor.
Gelişen teknoloji ve denetim mekanizmalarıyla kaçak elektrik kullanımının engellenmesi, hem enerji arzının güvence altına alınması hem de tarımsal sulama gibi önemli faaliyetlerin sürdürülebilirliği için kritik bir rol oynayacak.
Hükümetin, enerji güvenliğini sağlamak ve kaçak elektrik kullanımını önlemek için daha etkili politikalar ve denetim mekanizmaları geliştirmesi gerektiği belirtiliyor. Ayrıca, vatandaşların da enerji kaynaklarını israf etmemesi ve kaçak elektrik kullanımına karşı duyarlı olmaları büyük önem taşıyor.
Tarımsal israf ve kırsal kayıplar: Enerji tüketiminde çarpıcı rakamlar!
Elektrik kesintileri sıklaşıyor ve bunun birden fazla nedeni olduğu artık netlik kazanıyor. Dicle Elektrik Genel Müdürü Yaşar Arvas, bu kesintilerin hem aşırı yüklenmelerden kaynaklandığını hem de enerji arzının sürdürebilmesi adına zaruri aralıklı kesintiler yapıldığını belirtiyor. Ancak asıl dikkat çeken nokta, tarımsal ve kırsal alanlardaki aşırı enerji tüketimi ve israfın, sistem üzerindeki baskıyı artırması.
Arvas, bölgedeki tarımsal sulama alanlarında yaşanan aşırı tüketim ve israfın sistem üzerindeki etkisine vurgu yapıyor. Tüm abonelerin sadece yüzde 4'ünü oluşturan bir kesimin, bölgedeki kayıp-kaçak oranını %75 seviyelerine çıkardığını belirtiyor. Özellikle çiftçilerin kaçak trafolarıyla, 100 bin nüfuslu bir ilçenin enerji tüketimine denk düşen bir miktarı kullanabildiğini ifade ediyor.
Sürdürülebilirlik ve yatırımlar: Dicle Elektrik'ten güçlü adımlar
Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde sürdürülebilirlik odaklı proaktif yaklaşımla elektrik dağıtımı hizmeti sunan Dicle Elektrik, kayıpsız, kesintisiz ve kaliteli enerjiyi hanelere, tarımsal sulama alanlarına ve kırsal bölgelere ulaştırmak için yatırımlarını sürdürüyor. Enerji Bakanlığı ve EPDK gibi regülatör kurumların denetimi altında olan şirket, kamu hizmeti olarak nitelendirilen elektrik dağıtım faaliyetlerini yürütüyor.
Son basın toplantısında, Mardin'de gerçekleştirilen yatırımlar ve bölgedeki elektrik dağıtım faaliyetlerine ilişkin detaylar paylaşıldı. Dağıtım şirketi, kaçak elektrikle mücadeledeki son gelişmeleri de kamuoyuyla paylaşarak şeffaflığını gösterdi.
Mücadele ve bilinçlendirme: Enerji tüketiminde farkındalık şart
Tarımsal alanlardaki israfın ve kırsal bölgelerdeki kayıpların azaltılması, hem enerji tüketimi açısından hem de sistem üzerindeki baskının azaltılması için elzemdir. Bu kapsamda, çiftçilere ve tarımsal sulama alanlarının kullanıcılarına yönelik bilinçlendirme ve eğitim faaliyetlerinin artırılması gerekmektedir. Ancak bu şekilde, enerji tüketiminde sürdürülebilir bir denge sağlanabilir ve kesintilerin önüne geçilebilir.
Dicle Elektrik Genel Müdürü Yaşar Arvas, bir basın buluşmasında Türkiye'nin tarım açısından kritik bir bölgesinde hizmet verdiklerini ve bu bölgede kaçak elektrik kullanımının büyük ölçüde tarımsal sulama faaliyetleri sırasında gerçekleştiğini belirtti. Arvas, şu ifadelerle durumu özetledi:
"Hizmet verdiğimiz bölgelerde, özellikle tarımsal ve kırsal alanlarda yaşanan aşırı elektrik tüketimi ve israf, sistemimiz üzerinde baskı oluşturarak planlı kesintilere sebep oluyor. Tarımsal sulama alanlarında tüm abonelerimizin sadece yüzde 4'ünü oluşturan bir kesim, bölgedeki kayıp-kaçak oranını %75 seviyelerine çıkarıyor. Şehir merkezlerinde kayıp-kaçak oranı Türkiye ortalamalarında seyrederken bir grup çiftçi kaçak trafolarıyla, 100 bin nüfuslu bir ilçe kadar enerji tüketebiliyor."
Arvas'ın açıklamaları, tarımsal sulama alanlarının enerji tüketimindeki belirleyici rolünü vurgularken, bu tüketimin sistem üzerindeki baskıyı artırdığına dikkat çekiyor. Ayrıca, bu tür faaliyetlerin enerji kayıplarına ve kaçağa yol açtığını da öne sürüyor. Bu durum, enerji dağıtımı açısından ciddi bir zorluk oluştururken, çözüm için bilinçlendirme ve etkin denetim mekanizmalarının geliştirilmesi gerektiğini de gösteriyor.
Yaşar Arvas, Türkiye'de tarımsal sulama amaçlı enerji tüketiminin yıllık 15 milyar kWh olduğunu ve bunun yarısının kendi hizmet bölgelerinde gerçekleştiğini tekrar vurguladı. Arvas, "Diyarbakır, Mardin, Şanlıurfa, Şırnak, Batman ve Siirt illerinde bulunan 16 milyon dekar ekili tarımsal alanda 140 bin çiftçi üretim yaparken 65 bin çiftçi sulu tarım gerçekleştiriyor. Sulama yapan abonelerimiz, 2023 yılında 6.5 milyar kWh elektrik tüketti. Bu tüketim, tüm Türkiye’de tarımsal sulama için tüketilen elektriğin %48’ini oluşturuyor." şeklinde konuştu.
Arvas, sulamanın yüksek elektrik tüketimi gerektiren kuyulardan su çekilmesiyle gerçekleştiğine dikkat çekerek, şu ifadelerde bulundu:
"Son verilere göre sulama kuyularından çekilen suyun derinliği 700 metrelere ulaştı. Çiftçiler suyu yeryüzüne çıkarabilmek için ihtiyaçlarının 10 katı kadar daha fazla elektrik tüketmek durumunda kalıyor. Bu da enerji çekişinde aşırı yüklenmeye ve anlık arızalara neden oluyor." şeklinde ifade eden Arvas, tarımsal sulama alanlarında yaşanan bu aşırı elektrik tüketiminin, enerji sistemine ciddi baskılar yarattığını ve çözüm için acil önlemler alınması gerektiğini vurguladı.
Sürdürülebilir tarım desteği
Dicle Elektrik Genel Müdürü Yaşar Arvas, bölge için sürdürülebilir tarımın önemine vurgu yaptı. Arvas, tarımın toplum ve ekonomi için kritik bir role sahip olduğunu belirtirken, bu sektörün sürdürülebilirliği için doğru tekniklerin kullanılması ve doğal kaynakların etkin bir şekilde yönetilmesi gerektiğini vurgulayarak şunları kaydetti:
“Biz çiftçimizi de anlıyor ve ona hak veriyoruz. Tarımda süreklilik bölgede önemsediğimiz en önemli konuların başında geliyor. Bugüne kadar tarımsal sulama konusunda verilen desteklerin temelinde, Dicle Elektrik’in sunduğu kapsayıcı vizyonu görmüş oluyoruz. Dicle Elektrik bu anlamda tarımsal sürdürülebilirliğin de teminatı durumunda. Bölgenin elektrik altyapısı bundan 10 yıl önceki gibi olsaydı çiftçilerimiz değil 700 metrelerden, 100 metreden dahi su çekerken zorlanacaktı. Bu yönüyle gelinen noktada bölgede elektrik değil, sulama problemi olduğunu söylemek durumundayız. GAP projesi kapsamında sulama kanallarının tarla başlarına kadar getirilmesiyle, bölgedeki su sorunun önemli oranda çözüleceğini ve aşırı enerji tüketiminin önüne geçilmesinin sağlanacağını öngörüyoruz.”
Kaçak trafolar dağıtımı etkiliyor mu?
Elektrik dağıtımındaki sorunlara dikkat çeken Dicle Elektrik Genel Müdürü Yaşar Arvas, Şanlıurfa ve Mardin'de tespit edilen kaçak trafoların elektrik dağıtımını zorlaştırdığını vurguladı. Arvas, konuyla ilgili şu açıklamalarda bulundu: "Son dönemde kamuoyu ile paylaştığımız kaçak trafo verilerine bakıldığında milyonlarca vatandaşımızın kaçak elektrik marifetiyle hakkının gasp edildiğini görüyoruz. Aşırı yüklenme neticesinde iletim hatları zarar görüyor, anlık arızaların önü açılıyor. Elektriğin sınırsız bir kaynak olmadığından hareketle, üretimi esnasında doğaya verdiği zararın yanında, ülkeye maliyeti milyar dolarlarla ifade edilecek bir milli servettir."
Arvas, elektrik hatlarının sadece aşırı ve kaçak yollarla elektrik kullananların değil, tüm ülkenin elektrik hatları olduğunu belirterek, bu durumun diğer illerdeki elektrik arızalarının önünü açabileceğine dikkat çekti. Arvas, "Bu bakımdan sadece bölgenin değil Türkiye’nin elektrik arzındaki kaliteli ve kesintisiz hizmetin sağlanması aşırı enerji tüketiminden vazgeçilmesi ile mümkün olacak. Bu kapsamda kaçak elektrik kullanımı ile mücadelemiz aralıksız devam edecek." mesajını paylaştı.
Arvas'ın açıklamaları, kaçak elektrik kullanımının sadece enerji arzını değil, aynı zamanda ülke ekonomisini ve çevreyi de olumsuz etkilediğini vurgularken, bu konuda mücadele edilmesi gerektiğini bir kez daha ortaya koydu.
Şanlıurfa ve Mardin’de tespit edilen kaçak trafolara ilişkin de açıklamalarını yineleyen Arvas “Son dönemde kamuoyu ile paylaştığımız kaçak trafo verilerine bakıldığında milyonlarca vatandaşımızın kaçak elektrik marifetiyle hakkının gasp edildiğini görüyoruz. Aşırı yüklenme neticesinde iletim hatları zarar görüyor, anlık arızaların önü açılıyor. Elektriğin sınırsız bir kaynak olmadığından hareketle, üretimi esnasında doğaya verdiği zararın yanında, ülkeye maliyeti milyar dolarlarla ifade edilecek bir milli servettir. Düşünüldüğü zaman elektrik hatları sadece aşırı ve kaçak yollarla elektrik kullananların değil, tüm ülkenin elektrik hatlarıdır. Buradaki dalgalanmalar diğer illerdeki elektrik arızalarının önünü açıyor. Bu bakımdan sadece bölgenin değil Türkiye’nin elektrik arzındaki kaliteli ve kesintisiz hizmetin sağlanması aşırı enerji tüketiminden vazgeçilmesi ile mümkün olacak. Bu kapsamda kaçak elektrik kullanımı ile mücadelemiz aralıksız devam edecek.” mesajını paylaştı.
Hedef 500 milyon TL’yi aşmak
Arvas, 2024 yılında gerçekleştirilecek yatırımlara ilişkin detayları paylaşarak, "Merkezi ve kırsal bölgelere altyapı ve teknoloji odaklı toplamda 11 milyar TL'ye yakın bir yatırım hedefliyoruz." dedi. Bu kapsamda, Diyarbakır'a 1.5 milyar TL, Şanlıurfa'ya 3.5 milyar TL, Şırnak'a 3.1 milyar TL, Batman'a 1.1 milyar TL, Mardin'e 870 milyon TL ve Siirt'e 300 milyon TL tutarında yatırım bütçesi ayırdıklarını belirtti. Arvas, "Bu kapsamda enerji alt ve üst yapı yatırımları, elektronik sayaç dönüşümü gibi rutin yatırımların yanında, Türkiye’de yeşil dönüşümün önünü açacak spesifik yatırımlar da gerçekleştirmeyi hedefliyoruz. Diğer yandan teknoloji yatırımları çerçevesinde ise bu yıl için 500 milyon TL'yi aşan bir yatırımı bölgeye kazandıracağız." şeklinde konuştu. Bu yatırımların, bölgenin enerji altyapısını güçlendirerek daha verimli ve sürdürülebilir bir enerji dağıtımı sağlayacağı ve aynı zamanda teknolojik gelişmelere ayak uydurarak yeşil dönüşümü teşvik edeceği vurgulandı.