Depresyon Nedir? Depresyon Çeşitleri Nelerdir?

Her gün severek ve eğlenerek yaptığımız aktiviteleri artık yaparken zevk almadığımızda ve hatta temel ihtiyacımızı karşılarken bile yeterli enerjiyi bulamamak çöküntü yani depresyon belirtisi olabilir. Ülkemizde görülme sıklığı yüzde 15 ila 18 seviyesinde olan depresyon ile ilgili merak ettiğiniz her şeyi sizin için bir araya getirdik. Peki, depresyon nedir, depresyon belirtilerini ve çeşitleri nelerdir? Detaylar haberimizde…

DEPRESYON NEDİR?

Depresyonun sözlük anlamı; uyaranlara karşı duyarlığın azalması, girişim gücünün ve kendine olan güvenin yitirilmesi, umutsuzluğun ve karamsarlığın artması durumunda beliren ruhsal bozukluk (çöküntü) durumudur. “Major Depresyon” olarak da adlandırılır. Depresyon oldukça ciddi ve tedavi edilebilir bir hastalıktır. Depresyon her yaşta görülebilir fakat genel olarak gençler ve kadınlarda daha sık görülür. Kadınlar doğumdan sonra doğum sonrası depresyonu adı verilen bir durum yaşanabilir.

Depresyon, kalp krizi, inme ve diyabet gibi diğer ciddi hastalıkların ortaya çıkmasına neden olur ve birçok kronik hastalığın gidişatını kötüleştirir. Depresyon tedavi edilmezse alkol, uyuşturucu bağımlılığı gibi hayatı tehdit eden durumlara sebep olabilir. Kişilerin çevreleriyle olan ilişkilerini zayıflatarak, iş yerinde sorunlar yaşamaya neden olabileceği gibi vakit geçtikçe daha büyük hasarlara da neden olabilir.

DEPRESYON TÜRLERİ NELERDİR?

Depresyonun en çok rastlanan türleri ikiye ayrılır. Bunlar; klinik depresyon (majör depresif bozukluk) ve distimik bozukluk. Depresyon şiddet derecesine göre hafif, orta şiddetli ve ağır depresyon olarak da kategorize edilebilir.

Klinik Depresyon (Majör Depresif Bozukluk): Depresyon türleri arasında en şiddetli olanı denilebilir. Belirtileri şunlardır:

• Günün büyük bir kısmında depresif hissetme,
• Her gün yerine getirilen faaliyetlere karşı ilginin azalması,
• Kiloda artış ya da azalma,
• Şiddetli uykusuzluk veya uyanamama durumu,
• Düşünce ve hareketlerde yavaşlama,
• Günün büyük bir kısmında bitkin ve yorgun hissetme,
• Odaklanmakta ve karar almakta güçlük çekme,
• Sürekli olarak ölüm veya intihar düşünceleri.

Atipik Özellikli Majör Depresif Bozukluk: Atipik depresyon yaşayan insanlar olaylara karşı duygu durumlarında dış uyaranlara göre çok daha şiddetli değişimler gösterir. İyi haber aldığında fazla sevinç, kötü bir haber aldığında da aşırı üzüntü hali gibi. Atipik depresyonun belirtileri şunlardır:

• Kiloda belirgin artış
• İştahta belirgin artış
• Yoğunluk uyku hali
• Kollarda ve bacaklarda ağırlaşma hissi
• Reddedilmeye karşı hassasiyet

Doğum Sonrası Depresyonu: Hamilelik devam ederken veya doğumu takip eden dört hafta içerisinde karşı karşıya kalınan bir depresyon türüdür ve nedeni tam anlamıyla bilinmemektedir. Genel olarak şiddetli üzüntü hali, sürekli ağlama, yoğun kaygı ve umutsuzluk sıklıkla görülen belirtiler arasındadır.

Mevsimsel Duygu Durum Bozukluğu: Genel olarak gençlerde ve kadınlarda görülen mevsimsel duygu durum bozukluğu, özellikle güneş ışığının azaldığı kış mevsiminde görülür. Kişiler bu dönemde kendilerini ümitsiz, üzgün, stresli ve ilgisiz hissederken yaz dönemlerinde bambaşka bir ruh haline bürünürler.

Melankolik Özellikli Majör Depresyon: Daha önce zevk aldıkları hiçbir şeyden zevk almamaya başlarlar. Aşağıda bulunan belirtilerden en az üç tanesini sergilemeleri durumunda kişiye majör depresif bozukluk tanısı konulabilir;

• Zevk alınan birçok aktivitelerden zevk almama,
• Yaşanan iyi gelişmelere karşı tepkisizlik,
• Psikomotor davranışlarda değişimler,
• Şiddetli suçluluk duygusu,
• Uykusuzluk,
• Sabahları depresyonda artış.

Psikotik Özellikli Majör Depresif Bozukluk: Kişiler kendilerinin değersiz olduğunu ve yaşamayı hak etmediklerini söyleyen sesler duyduklarını söylerler.

Katatonik Özellikli Majör Depresif Bozukluk: Aşağıdaki belirtilerden en az iki tanesinin görüldüğü durumlarda katatonik özellikli majör depresif bozukluk teşhisi konulabilir;

• Kaslarda hareketsizlik,
• Nedensiz kas hareketleri,
• Şiddetli negativite veya hiç konuşmama,
• Alışılmamış beden pozisyonu,
• Başkalarının söz ve hareketlerini tekrar etme.

Distimik Bozukluk: Distimi depresyon hafif ancak kronik bir depresyon çeşididir. Belirtileri genel olarak en az iki yıl boyunca sürer. Bu kişilerde her gün yapılan aktivitelere duyulan ilgide azalma, kendilerini ümitsiz hissetme, verimlilikte düşüş ve düşük özgüven gibi belirtiler görülür.

DEPRESYON NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Seratonin ve noradrenalin adlı iki kimyasal maddenin miktarlarını düzenleyen antidepresanlar, bu hastalığın tedavisinde en çok kullanılan tedavi yöntemlerinden biridir. Son yıllarda geliştirilen antidepresanlarla, başka hiçbir yardım almadan yüzde 70 civarında iyileşme sağlanabilmektedir. Bazı vakalarda anksiyolitik (kaygı gidericiler), antipsikotik (psikotik belirtiye yönelik veya tedavi güçlendirici olarak kullanılanlar), tiroid hormonu, lityum da kullanılabilir. İlaç tedavisinin yanı sıra uygulanan psikoterapi tedavinin de etkisini artırmaktadır. Psikoterapi ile kişinin olumsuz düşünce ve davranışlarını değiştirmesi ve hastalıkla mücadele etmesi amaçlanır. Bazı vakalar yatarak tedavi edilirken bazıları da ayakta tedavi edilebilir. Kişinin zevk aldığı ve işlevselliğinin arttığı uğraşılar da tedavi edilmesinde fayda sağlar.