Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın imzasıyla yayımlanan karar ve tebliğlerle beraber Kahramanmaraş merkezli şiddetli depremlerden olumsuz olarak etkilenen vatandaşların durumlarının iyileştirilmesi için yeni tedbirler hayata geçirilecek. Tedbirler arasında acil destek yardımı, kira, taşınma, sosyal güvenlik destekleri başta olmak üzere 31 Temmuz'a kadar kamu kurumlarınca yapılacak ödemelerde "borcu yoktur" yazısı aranmayacak.
Banka yardımlarına muafiyet
Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle bankaların bağış ve yardım sınırlamasına muafiyet getirildi. Bankalar ve konsolide denetime tabi kuruluşların AFAD'a olağanüstü hal süresince yapacağı bağış ve yardımlar mevcut sınırlamalara dahil edilmeyecek. Mevcut uygulamada bankaların bir mali yılda yapabileceği bağış miktarı banka öz kaynaklarının binde 4'ünü aşamıyor. Kararnameyle bu sınır kaldırılmış oldu.
Borcu yoktur yazısı istenmeyecek
Depremler nedeniyle kamu kurumlarının yapacakları ödemelerde vadesi geçmiş borcun bulunmadığına ilişkin belge aranılması zorunluluğu, 31 Temmuz'a kadar yapılacak ödemeler için aranmayacak. Bu belge mevcut uygulamada resmi işlemler için vergi mükellefi olan vatandaşlardan talep ediliyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı'nca hazırlanan tebliğe göre sosyal güvenlik destekleri, kira, taşınma desteği gibi ödemelerde "borcu yoktur" belgesi aranmayacak.
Hayvan başına 500 lira yardım
Deprem bölgesindeki büyükbaş ve küçükbaş hayvan yetiştiricilerine, 6 Şubat-31 Aralık döneminde bir defaya mahsus yem desteği verilecek. Büyükbaş için hayvan başına (sığır, manda) 500 lira, küçükbaş için hayvan başına (koyun, keçi) 50 lira destekleme ödemesi yapılacak. Bu destek Hayvancılık Bilgi Sistemi içinde yer alan TÜRKVET veri tabanına kayıtlı yetiştiricilere, sisteme kayıtlı hayvan sayılarını aşmamak ve üst sınırı Tarım ve Orman Bakanlığınca belirlenmek üzere yem desteği verilecek. Karar 6 Şubat'tan geçerli olmak üzere yürürlüğe girdi.
Mazot gübre desteği
Depremler nedeniyle zarar gören ve afet bölgesi ilan edilen illerde kayıtlı çiftçiler için 2022 üretim yılı mazot ve gübre destekleme ödemeleri nakit olarak gerçekleştirilecek. Mevcut düzenlemeye göre, mazot ve gübre desteği, çiftçilerin Ziraat Bankasında bulunan hesaplarına mazot ve gübre alımında kullanılmak üzere tanımlanıyor ve çiftçilere nakdi ödeme yapılmıyor. Tebliğe eklenen hükümle depremden etkilenen Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa'da destekleme ödemeleri nakdi olarak yapılacak.
Yardımlar mirasçılara verilebilecek
Tarımsal desteklemelere ilişkin karara göre, depremler nedeniyle zarar gören ve afet bölgesi ilan edilen illerde Çiftçi Kayıt Sistemi'ne kayıtlı çiftçiler için 2022 üretim yılı mazot ve gübre destekleme ödemeleri nakdi olarak yapılacak. Müracaatını yaptıktan sonra vefat eden çiftçilerin Ziraat Bankasında bulunan hesaplarına mazot ve gübre alımında kullanılmak üzere tanımlanan destekleme tutarları, bankaya başvurmaları halinde mirasçılarına nakit olarak ödenecek.
Havza bazlı fark ödemesi yapılacak
Türkiye tarım havzaları üretim ve destekleme modeline göre fark ödemesi desteği için talep edilen belge ve işlemlerde de düzenlemeye gidildi. Havza bazlı fark ödeme desteği kapsamında da yapılan ödeme kütlü pamukta kilogram başına 110 kuruştan 160 kuruşa, yağlık ayçiçeğinde 50 kuruştan 70 kuruşa çıkarıldı. Yağlı tohumlu bitkiler fark ödemesi desteğinde belge teslim bitiş tarihi 31 Mart'tan 2 Mayıs'a uzatıldı. Organik tarım ve iyi tarım uygulamaları desteğinde belge teslim bitiş tarihi 24 Şubat'tan 8 Mayıs'a, kesin icmallerin Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü'ne gönderilme tarihi, mayıstan haziran ayına ertelendi.
2.8 milyar lira bu ay ödenecek
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, organik ve iyi tarım uygulamaları için son başvuru tarihinin 8 Mayıs, toprak analiz desteği için 31 Mart ve yağlı tohumlu bitkiler fark ödemesi desteği için 2 Mayıs olarak düzenlendiğini bildirdi. Kahramanmaraş merkezli, 11 ili etkileyen depremler dolayısıyla daha önce ayni olarak verilen 2.8 milyar liralık mazot ve gübre desteğini nakdiye çevirerek bu ay içinde ödeyeceklerini söyleyen Kirişci, 2023 üretim yılı Çiftçi Kayıt Sistemi'ne (ÇKS) başvurusunu yapan üreticilerin 28 Şubat'ta sona erecek ürün güncelleme sürelerinin de 3 aylık olağanüstü hal (OHAL) uygulaması göz önüne alınarak 8 Mayıs'a uzatıldığını söyledi. Kirişci, söz konusu illerdeki vatandaşlara yıl boyunca ödenecek 530 milyon liralık destek ödemelerinin şubat sonuna kadar yapılacağını belirterek, "11 il için 185 bin işletmeye, 2 milyon büyükbaş için hayvan başına 500 lira ve 9 milyon küçükbaş için hayvan başına 50 lira olmak üzere toplam 1.5 milyar lira yem desteği vereceğiz" dedi.
49.5 milyon lira hesaplara yatırılacak
Tarım ve Orman Bakanlığı da, 49.4 milyon liralık tarımsal destekleme ödemelerinin çiftçilerin hesaplarına aktarılmaya başlandığını bildirdi. Destek tutarları, hayvan hastalıkları tazminatında 25.4 milyon lira, hayvan gen kaynaklarını korumada 11.9, kırsal kalkınma yatırımlarında 9.1 milyon lira ve sertifikalı tohum üretiminde 2.9 milyon lira olarak belirlendi.