Delta Varyantından Korunmak İçin Öneriler

Tüm dünya yaklaşık iki yıldır koronavirüs salgınıyla mücadele ediyor. Birçok kişinin hayatını kaybettiği salgında, tedavi için üretilen Kovid-19 aşıları sonrası vaka sayılarında ciddi bir düşüş yaşandı. Ancak daha sonrasında Hindistan’da ortaya çıkan delta varyantı, yayılma hızıyla tekrar korkuya neden oldu. Peki ülkemizde 134 kişide görülen delta varyantından korunmak için nereler yapmalıyız? Detayları sizler için uzmanından öğrendik. 

DELTA VARYANTINDAN KORUNMAK İÇİN ÖNERİLER

Son dönemin en çok konuşulan ve merak edilen konularından biri, koronavirüs delta varyantı. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İsmail Balık, delta varyantı hakkında merek edilenleri cevapladı. Balık, oldukça hızlı yayılan delta varyantından korunmak için uyarılarda bulundu. 

Vaka sayılarının giderek azalmasının sevindirici bir haber olduğunu belirten Balık, nüfusun yüzde 75’i aşılanana kadar tedbirlerin elden bırakılmaması gerektiğine dikkat çekerek, delta varyantının salgında yeni bir dalga oluşturabileceğini belirtti. 

Koronavirüs delta varyantını hakkında ‘endişe verici’ uyarı veren Dünya Sağlık Örgütü, yaklaşık 100 ülkede delta varyantına rastlandığını belirtti. DSÖ’nün açıklaması üzerine, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’dan Türkiye’de toplamda 224 delta varyantı görüldüğüne dair açıklama geldi. Daha sonrasında ise delta varyantının yoğun olduğu ülkelere seyahat kısıtlaması getirildi. 

Delta varyantının neden tehlikeli olarak adlandırıldığına değinen Prof. Dr. Balık, ‘Mutasyonlar, virüslerin doğasında olan bir şey. Virüs, insandan insana ne kadar fazla bulaşırsa mutasyona da o kadar fazla uğruyor ve güçlü olan mutant virüs, salgını devam ettirerek baskın tür haline geliyor. Koronavirüsle mücadelede de benzer durumu yaşıyoruz, bugüne kadar çok sayıda varyantı ortaya çıktı. Baskın tür haline gelmesi beklenen Delta varyantının en büyük riski, çok hızlı bulaşması. Bu, salgında yeni bir dalgaya geçilme ihtimalini artırıyor. Ayrıca yetişkinlerin yanı sıra çocuklar ve gençlerde de daha fazla oranda enfeksiyona neden olduğu görülüyor. Çocuk ve gençlerin sosyal yaşamda daha aktif olması, virüsün daha fazla yayılma olanağını bulacağını gösteriyor’ dedi. 

Delta varyantının ortaya çıkan diğer mutasyonlu virüslerden daha farklı olduğuna değinen Balık, ‘Örneğin, İngiltere'de ortaya çıkan Alfa varyantının çok hızlı bulaştığı ifade ediliyordu. Bu varyant, Türkiye'de de günlük 60 bine ulaşan vaka sayılarını beraberinde getirmişti. Delta varyantı, İngiliz varyantı olarak bilinen Alfa'dan yüzde 60 daha hızlı ve kolay bulaşıyor. Örneğin, Alfa varyantı taşıyan bir kişi bir kişiye, Delta varyantı taşıyan biri ise ortalama 4 kişiye hastalığı bulaştırıyor. Kapalı alanda da örneğin Alfa'da 10 dakika içinde bulaşma beklenirken, Delta 3 dakika içinde bulaşmaya sebebiyet veriyor’ açıklamasında bulundu.

KOVİD-19 AŞILARI DELTA VARYANTI ÜZERİNDE ETKİLİ Mİ?

Özellikle Sağlık Bakanlığı’nın yürüttüğü aşılama kampanyaları sonrası, Kovid-19 aşılarına olan ilginin artması salgının önüne geçmede oldukça önemli olduğunu dile getiren Balık, ‘Delta varyantının istenmeyen bir yönü de aşıların Kovid-19 üzerindeki etkisini azaltmış olması. Aşının etkisini sıfırlamasa bile azalttığı tespit edildi. İngiltere'de aşı olmayanlar arasında bu varyant beklenmedik şekilde hızlı yayıldı ve yeni bir dalgaya sebebiyet verdi. Daha önceki varyantlarda BioNTech aşısının bir dozu bile belli düzeylerde korunmada yeterliyken Delta'da tek doz aşının yeterli düzeyde korumadığı görüldü. Fakat iki doz aşı olan kişilerde aşının etkisi azalsa bile varyanta karşı koruma etkisinin önemli ölçüde devam ettiği, ağır hastalık geçirme ve ölümlerin yüzde 1'in altında, yani çok nadir görüldüğü belirlendi’ şeklinde konuştu. 

DELTA VARYANTI NASIL ENGELLENEBİLİR? 

Koronavirüs salgınında bu kadar yol alınmışken tedbirlerin elden bırakılmaması gerektiği ve delta varyantının yayılmasının önüne geçmek için bazı önlemlerin alınmasının yararlı olacağına dikkat çeken Balık, ‘Yapılan çalışmalar, aşıların önemli ölçüde etkinliğini koruduğunu gösteriyor. Delta varyantına karşı da en etkili silah, çift doz aşı ve bireysel tedbirler. Sağlık Bakanlığı da bu varyant yayılmadan tedbir olarak BioNTech aşılarının ikinci dozunun yapılma süresini 4 haftaya çekti. İkinci doz aşısını olanların oranının artırılmasına yönelik çok önemli bir tedbir almış oldu. Ayrıca çok iyi bir uygulama olarak sağlık çalışanları ve 50 yaş üstü vatandaşlara 3. doz hakkını tanıdı. Böylelikle aşı etkinliği azalmış olanların da varyanttan korunması sağlanacak. Vatandaşların da hızlı bir şekilde çift doz aşılarını olması gerekiyor. Üçüncü doz aşı hakkı verilenler de vakit kaybetmeden, tereddüt yaşamadan aşılarını yaptırmalı. Böylelikle koronavirüsün Delta varyantı ve diğer tüm mutasyonlarına karşı güçlü bir koruma sağlayabileceğiz’ dedi.

MASKE TAKMAYA DEVAM ETMELİ MİYİZ? 

Salgınla mücadelede iyi yol alındığını, ancak nüfusun belli bir çoğunluğu aşılanmadan maske ve mesafe kurallarını ihmal etmemeye dikkat edilmesi gerektiğini söyleyen Prof. Dr. İsmail Balık, ‘Delta varyantı, çift doz aşı olan kişi oranı bizden çok daha yüksek İngiltere'de bile önemli bir dalga oluşturdu. Türkiye'de çift doz aşı oranı yüzde 75'e ulaşana kadar vatandaşların maske, mesafe ve hijyen kurallarına mutlak surette uyması gerekiyor. Bu varyant çok hızlı bulaştığı için kişilerle 2 metreden yakın bulunmamak, kalabalık ortamlara girmemek büyük önem taşıyor. Toplu taşıma da bulaş riskini artırıyor. Özellikle kapalı ortamlarda maske takmamak büyük risk oluşturacaktır. Ayrıca Delta varyantı özellikle gençlerde ağırlaşmış soğuk algınlığı belirtileri gösterebiliyor. Soğuk algınlığı diye düşünüp hastalık önemsenmiyor ve test yaptırılmıyor. Böyle olunca da hastalığın yayılımı giderek artıyor. Soğuk algınlığı belirtileri yaşayan herkes, Kovid-19 geçirme ihtimalini de düşünerek test yaptırmalıdır’ dedi.