Helva yapımında kullanıldığı için helvacı kökü olarak da bilinen çöven otu, Orta Anadolu ve Doğu Anadolu’da yetişmektedir. Büyük ve kalın, dışı hafif kırmızımtırak olan çöven otunun çiçekleri ise pembe, beyaz ve salkım şeklindedir. Türkiye'de 50 çeşit yetişen bu bitkinin sadece 5 türü ekonomik değeri yüksek olanlar arasında yer almaktadır.
Hoş kokulu şifalı bir bitki olan çöven otu, karanfilgiller bitki ailesinin üyesidir. İnsan sağlığı açısından pek çok yararı bulunan bu bitkinin kök ve yapraklarından bitki çayı yapılabilmektedir.
Çöven otunun sağlık açısından oldukça yararlı olduğu bilinmektedir. İdrar söktürücü özelliği ile bilinen çöven otu, bağırsakları da temizlemektedir. Çöven otunun ishal yapıcı etkisi olduğu için kabızlık yaşayan kişiler kullanabilir.
Çöven otunun diğer faydaları ise şu şekildedir:
- Çay olarak tüketildiğinde balgam söktürücüdür.
- Öksürüğü geçirmeye yardımcı olur.
- Romatizma ağrılarını hafifletir.
- Ateş düşürücüdür.
- Regl ağrılarını en aza indirir.
- Avrupa’da lösemi ilaçlarında kullanılır.
- Göğsü yumuşatır ve daha rahat nefes almayı sağlar.
- Çöven otunun sabunu akne tedavisinde etkilidir.
- Kaşıntıyı yok eder.
- Yorgun ve gergin vücudu rahatlatıcı etkiye sahiptir.
- Egzama ve sedef hastalıklarının tedavisinde etkilidir.
- Uyuz tedavisinde kullanılabilir.
- Vücuda sakinlik ve rahatlık verir.
ÇÖVEN OTU NERELERDE KULLANILIR?
- İçeriğinde çok yüksek oranda bir temizleyici özelliği bulundurması nedeniyle sabun otu olarak bilinen çöven otu, doğal sabun olarak kullanılmaktadır.
- Günümüzde helvalarda da kullanılan bu ot, pek çok kullanım alanı bulunmaktadır. Bu alanlardan bazıları şu şekildedir:
- Sebze olarak tüketilmeyen çöven otunun kökleri yemeklerde kullanılabilmektedir. Eczacılıkta ilaç yapımı aşamasında da kullanılan bu bitki, gıda sanayinde tahin helvası yapımı aşamasında kullanılmaktadır. Tahin helvasında bulunan beyaz renkli madde çöven otundan gelmektedir.
- Kir çıkarma özelliğine sahip olan çöven otu, temizlik sanayi içerisinde şampuanların, duş jellerinin, yumuşatıcıların ya da el sabunlarının içerisine ilave edilerek kullanılmaktadır .
- Aktarlardan alınıp ilaç olarak tüketilebilen çöven otu bitkisinin kurutulmuş yaprakları ya da köklerinden çay da yapılmaktadır.