07.12.2021-14:20 (Son Güncelleme:24.02.2022-18:14)


1

2018 yılı bir şeylerin kırılma noktasıdır. Çin, uluslararası şirketlerin Tayvan’ı Çin olarak tanımlamasını, tanımlamazlarsa onları bloklayacağını belirtmiştir. Tayvan adasında ana karanın baskısı giderek artıp protestolar sıklaşmıştır. Hong Kong’da yürürlüğe giren ulusal güvenlik yasası Çin’in bölgedeki gücünü daha sağlama almıştır. Biden’ın başkanlığı sonrası ABD, Tayvan’a daha yaklaşmıştır. Bu durum Çin’in agresifliğini daha da yükseltir. Nisan ayında sınırda Çin hareketliliği sonrası ABD’nin Çin’i uyarır.



2

TAYVAN SORUNU NEDİR?

TAYVAN SORUNU NEDİR?

Tayvan’ın siyasi durumu her şeyi en baştan dramatikleştiriyor. Birçok ülke tarafından tanınmayan Tayvan, dünyanın teknolojisini uzun süredir elinde bulunduruyor. Tayvan sorunu olarak bilinen bu durum, Çin İç Savaşı’nı kaybedip Tayvan adasına kaçan Çinli milliyetçi Kai-Shek’in Çin hükümeti kurmasıyla başlar. Çin Halk Cumhuriyeti ana karayı oluştururken Çin Cumhuriyeti yani Tayvan direkt olarak adayı tanımlar. Ana karanın adadaki hükümeti tanımaması, her şeyi sorunsallaştırmaktadır.



3

1970lere kadar Birleşmiş Milletler Tayvan’ı tanırken, 70lerden sonra Çin Halk Cumhuriyeti tanınmaya başlanmıştır. Bu, Tayvan’ın haksız yere adada hükümet kurduğu anlamını yaratır. 90larda Tayvan, iki Çin hükümetinin varlığının kabulünü tasarıya sunsa da Çin Halk Cumhuriyeti’nden direkt olarak tepki almışlardır.



4

ÇİN TAYVAN GERGİNLİĞİ

ÇİN TAYVAN GERGİNLİĞİ

Tayvan ekonomik açıdan Çin’e bağlı olma durumuna yaklaşmıştır. Bazı Tayvanlılar, ekonomik açıdan Çin’e bağımlı olmalarının Çin’in Tayvan’ı işgalini kolaylaştıracağını düşünürken bazıları Tayvan’ın Çin ekonomisindeki yerinin büyümesi sonucu Çin’in saldırıya geçmeyeceği kanaatinde. Gerginliğin büyümesinde Çin’in Tayvan’ın sınırını uçaklarıyla işgal etmesinin büyük bir rolü bulunmaktadır. Çin’in bu yıl 200’den fazla ihlalde bulunması, savaş çığlığı atmak için gayet olağan bir durumdur.



5

Çin ile Tayvan arasındaki savaş, ticaret savaşı içinde olan Amerika Birleşik Devletleri’ni ilgilendiriyor. Çin’in büyümesini istemeyen ABD, Tayvan’ın yanında durmaktadır. Geçtiğimiz yaz mevsiminde ABD’nin güdümlü füze taşıyan gemisini Tayvan Boğazı’ndan geçirmesi, Çin ile ABD arasında tansiyonun yükselmesine neden olmuştu. Çin, ABD’yi tansiyonu yükseltmekle suçluyor. Pekin hükümeti, Tayvan Boğazı’nı kendi karasuları içinde kabul etmesi sorunu oluşturuyor. ABD, büyüyen Çin’i dengede tutup bölgede kontrolü sağlamaması için çaba sarf ediyor. İkinci dünya savaşından beri ABD, Pasifik bölgesini kontrol altına almaya çalışıyor.



6

ÇİP SEKTÖRÜ VE TAYVAN’IN ROLÜ

ÇİP SEKTÖRÜ VE TAYVAN’IN ROLÜ

Çip krizinin temel sebebi olarak Tayvan’ın taleplere yetişememesi geliyor. Tayvan, dünyanın çip krizi üretim oranı açısından en büyüğü olarak görülüyor. Batılı ülkeler Tayvan’ı tanımayıp Tayvan’a yardım etmesi Çin için kışkırtma olarak kabul ediliyor. Çin’in sürekli tehditleri, piyasada endişe yaratıyor. Intel patronu Pat Gelsinger de Tayvan’ın güven vermediğini ve ABD hükümetinin sektörde daha aktif olması gerektiğini söylüyor.



7

ABD TAYVAN’I BM’YE DAVET ETMİŞTİ

ABD TAYVAN’I BM’YE DAVET ETMİŞTİ

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Tayvan’ı Birleşmiş Milletler’e katılmaya davet etmişti. Pekin yönetimi sert tepki gösterdi: "Birleşmiş Milletler egemen devletlerden oluşan bir uluslarararası örgüttür. Tayvan ise Çin'in bir parçasıdır. Çin Halk Cumhuriyeti bütün Çin'in tek yasal yönetimini temsil eder. Tayvan'ın Birleşmiş Milletler'e katılma hakkı yoktur.”



8

RUSYA’NIN ROLÜ

RUSYA’NIN ROLÜ

Güney Çin Denizi’nde önemli bir yere sahip olan Rusya, iki müttefik ülke Çin ve Vietnam ile önemli anlaşmaları bulunuyor. Ukrayna’nın işgali ne kadar yaklaşırsa Çin’e Rusya’nın yaklaşması daha olası gözüküyor. İki ülkenin de Pasifik ve Afrika’da ortak çıkarlara sahip olması, Tayvan’ın işgali gerçekleşirse Rusya’nın Çin’e daha yakın olacağı anlamına gelebilir.



9

ABD’NİN ROLÜ

ABD’NİN ROLÜ

ABD, direkt olarak Çin’in Tayvan’ı işgali durumunda Tayvan’ı koruyacağını bildirdi. Avustralya Savunma Bakanı Peter Dutton da yapılan anlaşmayla birlikte aynı teminatı veriyor. Tayvan devlet başkanı Tsai Ing-wen, ordunun ABD’den eğitim aldığı iddialarını doğrulamıştı. ABD, Çin’den gelecek herhangi bir saldırı durumunda adayı koruyacağına Tayvan başkanı inanıyor.

DNC Medya
DNC Medya

BUNLAR DA İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR