Önce pandemi, ardından da Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşın etkisiyle ülkemizde dahil olmak üzere birçok farklı ülkede özellikle gıda tedarikinde sorunlar baş göstermeye başladı. Yaşanan bu gelişmelerin üzerine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi’ye bir talimat verdi ve en kısa sürede atılacak adımlar somut bir şekilde belirlenecek. Başkan Erdoğan’ın direktifleri doğrultusunda hızlı bir şekilde harekete geçilerek bu konuda neler yapılabileceği üzerinde çalışılmaya başlandı.
Alın garantili sistem yolda
Yapılan planlamalar ışığında Türkiye’de kısa vadede “alım garantili üretim” sistemine geçilmesi kararı alındı. Söz konusu karara göre, Türkiye için gerekli olan ürünlerle ilgili bölgesel bir düzenlemeye gidilecek ve bu ürünlere devlet tarafından alım garantisi verilecek. Bu plan dahilinde üretim yapan çiftçilere çeşitli yollardan destek politikalarının uygulanacağı duyuruldu.
Çiftçiyi korunacak
AK Parti kurmaylarından alınan bilgiler doğrultusunda, yeni sistemle birlikte uygulamaya alınacak ürünlerle ilgili şu şekilde bilgiler verildi:
"Öncelikli olarak kendi iç yeterliliğimizi sağlamak gerekiyor. Yani bizim için elzem olan ürünlerle ilgili üretim artırılmalı. Destek kalemlerinin yeniden belirlenmesi planlanıyor. Üreticiyi koruyacağız. Çiftçinin kâr ettirici modellerle üretimi desteklenecek. Bunun için garantili alım modelleri olabilir. Piyasayı regüle edecek adımlarla birlikte, gelir garantili modellere geçilmesi gündemde. Hem fiyat hem de alım garanti sistemi modeli pilot olarak başladı. Bunun yayılması lazım. Bu modele göre çiftçiye her türlü garanti verilecek. Günü geldiğinde sahadaki şartlara göre fiyat belirlenir. Çiftçi üretmekten çekinmez bu durumda. Çünkü elindeki ürünü satacağını bilir. Sözleşmeli tarım da bu modelin bir unsuru. Bölgesel üretim planları ile her bölgede üretilecek ürünler belirlenecek. Bir yıl önceden devlet burada ‘Bunu üretirsen alım garantisi veriyorum‘ derse mesele çözülür. Üç beş yıl içinde problem biter, sistem oturur."
Öte yandan Cumhurbaşkanı Erdoğan, özellikle çiftçinin ve üreticilerin daha çok üretime yönlendirilmesi adına üretim maliyetlerinin düşürülmesi gibi hususlarda farklı tedbir ve önlemlerin de alınmasını gündeme getirdi. Başkan Erdoğan, milletvekilleri ile düzenlediği son istişare toplantısında; şu anda çiftçilerin en çok şikayetçi olduğu gübre maliyetlerinin indirilmesi amacıyla belli mesafeler kat edildiğini anımsattı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın "Fiyatlarda yüzde 30 indirime gidildi. Ayrıca, gübre üreticilerine talimat verildi. ‘Ürettiğiniz maliyete satacaksınız. Kâr etmeden satacaksınız’ dedik çiftçilere. Üreticilerin girdi maliyetlerini düşürmek için bakanlığımız yeni adımlar da atacaktır." cümleleri yer aldı.
Buğdayda rota Latin Amerika
Bununla beraber, Rusya ile Ukrayna arasında meydana gelen savaş nedeniyle buğday başta olmak üzere bazı mamül ve gıdalarda yaşanması olağan görülen tedarik sıkıntısının, Kazakistan, Arjantin ve Brezilya gibi ülkelerden yapılacak ithalatla çözülebileceği ifade ediliyor.
AK Partili yetkililer "Türkiye şu anda bir kilo buğday almasa bile kendine yetecek durumda. Ama ithal etmemiz de lazım. Çünkü buğdayı dahilde işleme rejimi kapsamında alıp ürünü işleyerek dışarıya satıyoruz. Makarna ve un olarak ihraç ediliyor. Bunun için ithal etmek zorundayız. İş adamları Latin Amerika ülkeleri ile bağlantıları yapmaya başladı." şeklinde konuştu.