Sıradaki Videolar
10 Haziran 2021 Perşembe 11:47 - (Son güncelleme: 27 Ekim 2024 Pazar 13:20)

Cengiz Aytmatov Kimdir?

Cengiz Aymatov kimdir? Hayatı edebi kişiliği nasıldı? Cengiz Aytmatov nerede, nasıl ve kaç yaşında öldü? Eserleri neler?

Kalemiyle tüm dünyaya sesini duyuran bozkırın bilge kalemi Cengiz Aytmatov, eserleriyle tüm dünyaya adını duyurmuştur. Cengiz Aytmatov, Kırgız devlet adamı, yazar, gazeteci, veteriner, ressam ve psikologdur. Türk kültürünün ve Türk edebiyatının güzelliklerini bütün dünyaya tanıtmış olan Aytmatov, sözlü kültür geleneğindeki efsane, destan, masal, hikaye ve türküleri eserlerinde kullanmıştır. Eserlerinde Türk adet ve göreneklerini çok iyi bir şekilde yansıtan Aytmatov, sadece insan doğasını değil hayvan doğasını da okurlarını en iyi şekilde yansıtmıştır. Kendine has üslubu ile eserlerinde Sovyet ve Marksist estetiği olsa da milli değerler her zaman için ön planda olmuştur.

CENGİZ AYTMATOV KİMDİR?

12 Aralık 1928 tarihinde Tatar asıllı tiyatro sanatçısı ve devlet adamı Törekul Aytmatov ile öğretmen Nagima Aytmatov’un oğlu olarak Kırgızistan’ın Talas bölgesinde dünyaya gelmiştir. Küçük yaşlardan itibaren Rusçayı öğrenen Aytmatov eğitimini Moskova’daki bir Sovyet okulunda başladı. Cengiz Aytmatov henüz 9 yaşında iken babası Ruslar tarafından kurşuna dizilmiş ancak babasının öldüğünü 20 yıl sonra öğrenecektir. Babasını olmamasından dolayı bilge bir kadın olan babaannesi ile birlikte büyüyen Aytmatov, geçim sıkıntısı nedeniyle hem çalışıp hem okumak zorunda kalır. Babaannesi tarafından anlatılan Manas Destan’ı hikayeleri ile büyüyen Aytmatov, 14 yaşında iken Rusça öğretmenliği yapmaya başlar.

İkinci Dünya Savaşının ardından ailesiyle birlikte Cambul’a taşınan ve buradaki Veteriner Teknik Okulunu birincilikle bitiren Aytmatov Frunze Tarım Enstitüsünden de onur derecesiyle mezun olmuştur. Cengiz Aytmatov ilk kitabını Moskova’da 1952 yılında ‘Gazeteci Cyuda’ adlı öyküyü yazmıştır. Bir dönem muhabir ve hayvancılık uzmanı olarak çalıştıktan sonra Moskova Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde eğitim aldıktan sonra 1957 tarihinde Sovyet Yazarlar Birliğine kabul edildi.

AYTMATOV TÜRKİYE’DE NE ZAMAN TANINMAYA BAŞLANDI?

Cengiz Aytmatov, 1958 yılında yazdığı ‘Cemile’ kitabının Fransız şair Louis Aragon tarafından Fransızcaya çevrilmesiyle birlikte dünya edebiyatında tanınmaya başladı. 1963’de Lenin ödülüne layık görülen Aytmatov, bir dönem Sovyetler Birliği meclisinde milletvekilliği yaptı. Cengiz Aytmatov, 1970 yılında kaleme aldığı Selvi Boylum Al Yazmalım adlı romanıyla Türkiye’de tanındı. Selvi Boylum Al Yazmalım romanı 1977 yılında yayınlanarak Türk sineması klasikleri arasında yerini aldı.

Kırgız, Türk ve Rus edebiyatının önde gelen ismi Cengiz Aytmatov, Türkiye’ye 1975’de Turan Ülkesi Edebiyatına Hizmet Ödülünü almak, 1992’de İstanbul Sinema Günlerine katılmak ve 2007’de Türk Dünyası Ödülü ile fahri doktora unvanını almak üzere toplamda 3 defa gelmiştir.

CENGİZ AYTMATOV HANGİ ÖDÜLLERİ ALDI?

Türklerin ortak değeri olan Cengiz Aytmatov, eserlerinde savaş dönemleri, kahramanlık hikayeleri, gelenek görenekler, bozkır yaşamı, hayvan sevgisi, masal ve efsanelere yer vermiştir. Cengiz Aytmatov 1985’de Hindistan’da Javaharlal Nehru Ödülü, 1988’de Japonya Doğu Efsanesi Enstitüsü Akademi Ödülü, 1994’de Avusturya Avrupa Edebiyatı Devlet Ödülü, 1988’de Friderich Rueckert Ödülü ve 2004’de Alexender Men ve Leo Kopelev Ödülü aldığı bazı ödüllerden sadece birkaç tanesidir.

Eserlerinde insani değerleri işlemesinin yanı sıra insanın doğa ve hayvanlarla olan ilişkisini de yansıtmıştır. Aytmatov, Dişi Kurdun Rüyaları eserinde insan ve hayvan ilişkisini, hayvanların iç dünyasını ve doğaya olan bakış açılarını en iyi şekilde yansıtmıştır. Kitaptaki kurt karakteri Türk halkı tarafından kabul görmüş kurt kültünü anlatması açısından da oldukça başarılı olmuştur.

MANKURT NEDİR?

Türk Altay ve Kırgız efsanelerinde bilinçsiz köle olarak bahsedilen mankurt kavramı, öz benliğini yitirerek kendisini kimliksizleştiren düşmanlarının kölesi veya kuklası olmuş insanlar için kullanılır. Kırgız destanında yararlanarak güncelleştirilen mankurt kavramı, Türk edebiyatında ilk defa Cengiz Aytmatov’un eserinde literatüre girmiştir.

Aytmatov, 1980 yılında kaleme aldığı ‘Gün Olur Asra Bedel’ romanında adı geçen mankurt kavramını geçmişi ve yaşadığı dönemi sentezleyerek en iyi şekilde anlatmıştır. Mankurt kavramı, geçmişini unutan, tarihine küsen, ailesine ve milletine öz değerlerine yabancılaşan ve gayesi olmayan insanların mensup olduğu milletleri anlatmak için kullanmıştır. Kitapta Cengiz Han’ın uyguladığı bir işkence yöntemi olarak anlatılan mankurt kavramı, Aytmatov’un kendisi kadar dünya tarafından da benimsenmiş bir kavramdır.

Mankurt haline getirilmek istenen kişinin başı kazınır, başına ıslak deve derisi sarılır ve elleri kolları bağlanarak kızgın güneşin altına bırakılır. Deve derisi kurudukça gerilir ve gerilen başı mengene gibi sıkar. Yeniden uzayan saçlar çıkacak yer bulamazlar ve kafanın içine doğru uzarlar. Bu aşamalar sırasında insana inanılmaz acılar vererek aklını yitirmesine sebep olur. Mankurt kişi artık bilinçsiz olduğundan dolayı istenen her şeyi sorgusuzca yapan bir köleye dönüşür. 

CENGİZ AYTMATOV'UN ESERLERİ

Cemile

Gün Olur Asra Bedel

Dişi Kurdun Rüyaları

Elveda Gülsarı

Toprak Ana

Beyaz Gemi

Kızıl Elma

Dağlar ve Steplerden Masallar

İlk Öğretmenim

Zorlu Geçit

Dağlar Devrildiğinde: Ebedi Nişanlı

Fuji-Yama

Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek

DNC Medya
DNC Medya
BUNLAR DA İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
ABD’de Meydana Gelen Kar Yağışı Fırtınaya Dönüştü

ABD’de Meydana Gelen Kar Yağışı Fırtınaya Dönüştü

Dünyanın birçok yerinde etkili olan soğuk havalar ABD’de kar fırtınası...

Kafası Merdiven Korkuluklarına Sıkışan Adam Neye Uğradığını Şaşırdı

Kafası Merdiven Korkuluklarına Sıkışan Adam Neye U...

Rize kafasını merdiven korkuluklarına sıkışan Semiz Kazdal’ın görüntül...

Yakayı Ele Veren Hırsızın Savunması Dikkat Çekti: Beni Biliyorsunuz Komiserim

Yakayı Ele Veren Hırsızın Savunması Dikkat Çekti:...

İnşaattan demir çaldıkları iddia edilen işçiler, olay yerine gelen pol...

Dehşet Dolu Anlar: Dev Kaya Parçası Turistlerin Üzerine Düştü 7 Kişi Hayatını Kaybetti

Dehşet Dolu Anlar: Dev Kaya Parçası Turistlerin Üz...

Brezilya’da yaşanan korkunç olayda, turizmi ile ünlü Capitolio kentind...

Bursa’da Akılalmaz Olay: 1 TL’den Yaptığı Yüzük Yüzünden Parmağını Kaybediyordu

Bursa’da Akılalmaz Olay: 1 TL’den Yaptığı Yüzük Yü...

Bursa’da yaşanan ilginç olay duyanları hayrete düşürdü. Bir liranın or...

Bayburt’ta Kırdığı Buz Kütlesi İle Çoruh Nehri'nde Seyahate Çıktı

Bayburt’ta Kırdığı Buz Kütlesi İle Çoruh Nehri'nde...

Yeni yılla beraber soğuk havada şiddetini giderek artırdı. Bayburt’ta...

Sivas’ta Yaşayan 66 Yaşındaki Adam Kardan Adamla Güreş Tuttu O Anlar Sosyal Medyada Olay Oldu

Sivas’ta Yaşayan 66 Yaşındaki Adam Kardan Adamla G...

Sivas’ta kameralara yansıyan olay sosyal medyada eğlence konusu oldu....

İstanbul Beyoğlu’nda Hareketli Saatler: Taksiye Çarparak Takla Attı

İstanbul Beyoğlu’nda Hareketli Saatler: Taksiye Ça...

Dün gece saatlerinde Beyoğlu’nda meydana gelen kaza yürekleri ağza get...

Ankara’da Otobüs Şoförü ve Köpeğin Eğlenceli Anları Sosyal Medya Gündem Oldu

Ankara’da Otobüs Şoförü ve Köpeğin Eğlenceli Anlar...

Ankara Büyükşehir Belediyesi bünyesinde çalışan otobüs şoförünün sokak...

Karabük’te Türk Bayrağına Saldırı: O Anlar Kameralara Yansıdı

Karabük’te Türk Bayrağına Saldırı: O Anlar Kameral...

Karabük’te güvenlik kameralarına yansıyan görüntü, herkesi şaşırttı. Y...

İşe Geç Kalma Telaşıyla Yola Atladı: İETT Otobüsüne Çarptı

İşe Geç Kalma Telaşıyla Yola Atladı: İETT Otobüsün...

İşe gitmek için evinden çıkan kadın karşıdan karşıya geçerken İETT’de...

Böyle Komşu Şiddeti Görülmedi: Kapısının Önüne Her Gün Çöp Bırakıp İdrarını Yaptı

Böyle Komşu Şiddeti Görülmedi: Kapısının Önüne Her...

İzmir’de yaşanan komşu terörü duyanları hayrete düşürdü. Bir adam 5 ay...

Dev Dalgaları Kayıt Altına Almaya Çalışırken Az Kalsın Canından Oluyordu

Dev Dalgaları Kayıt Altına Almaya Çalışırken Az Ka...

Antalya’daki sağanak yağış dev dalgalara neden olurken, o anları kayıt...

Temizlik Görevlisinin Süpürgesini Çalan Hırsız Köpek Yakalandı

Temizlik Görevlisinin Süpürgesini Çalan Hırsız Köp...

Esenyurt’ta sokakları süpüren temizlik görevlisi, yaşadığı hırsızlık k...

Niğde Kalesi’ni Gezerken Define Kuyusuna Düştü

Niğde Kalesi’ni Gezerken Define Kuyusuna Düştü

Niğde’de yaşanan olayda tarihi kaleyi gezmeye çıkan, definecilerin açt...

Metro İstasyonunda Çalışmayan Yürüyen Merdiven Vatandaşlara Zor Anlar Yaşattı

Metro İstasyonunda Çalışmayan Yürüyen Merdiven Vat...

İstanbul metro istasyonunda çalışmayan asansör sebebiyle tekerlekli sa...

Rüzgarın Etkisiyle Yokuş Aşağı Hareket Eden Çöp Kutusu Ortalığı Birbirine Kattı

Rüzgarın Etkisiyle Yokuş Aşağı Hareket Eden Çöp Ku...

Rüzgarlı ve yağışlı hava günlük yaşamı olumsuz etkilemeye devam ediyor...

İzmir’de Bir Okulda Ortaya Atılan İddia Velileri Ayaklandırdı

İzmir’de Bir Okulda Ortaya Atılan İddia Velileri A...

İzmir’de bulunan bir okulda, kız çocuğunun dışardan gelen bir öğrenci...

Karaköy’de Korku Dolu Anlar: Yayaların İçine Daldı

Karaköy’de Korku Dolu Anlar: Yayaların İçine Daldı

İstanbul’un en gözde semtlerinden biri olan Karaköy’de bugün korku dol...

Trafikte Drift Yapan Adamın Ehliyetine El Konuldu: İşte O Anlar

Trafikte Drift Yapan Adamın Ehliyetine El Konuldu:...

Trafikte drift magandalığı devam ediyor. Son olarak Ümraniye’de trafiğ...

Gaziosmanpaşa’da Yaşayan Çifte Komşu Terörü: Evin Kapısına Çiğ Yumurta Atıp, Dışkı Bıraktı

Gaziosmanpaşa’da Yaşayan Çifte Komşu Terörü: Evin...

Gaziosmanpaşa'da yaşanan komşu şiddeti duyanları hayrete düşürdü. Evle...

Esenyurt'ta Hırsızlar Aracı Çalıp Mesaj Bıraktı: İşte Böyle Çalarız

Esenyurt'ta Hırsızlar Aracı Çalıp Mesaj Bıraktı: İ...

Esenyurt'ta görenlere bukadar da olmaz dedirten bir hırsızlık olayı me...

Üniversite Mezunu 22 Yaşındaki Kız Altın Değerinde Çilek Üretimine Başladı

Üniversite Mezunu 22 Yaşındaki Kız Altın Değerinde...

Muğla’ya bağlı Aydın ilçesinde yaşayan 22 yaşındaki genç kız, ailesi i...

Gümüşhane’de Kadınlar Bileziklerini Bozup Kooperatifle Köylerini Kalkındırıyor

Gümüşhane’de Kadınlar Bileziklerini Bozup Kooperat...

Gümüşhane’de yaşan birçok kadın uzun yıllardır küçükbaş hayvancılığın...

"Küresel Açe Diasporası"nın Düzenlediği Etkinliğe Başkan Erdoğan’dan Videolu Mesaj

"Küresel Açe Diasporası"nın Düzenlediği Etkinliğe...

2004 yılında Endonezya’da meydana gelen ve birçok kişinin hayatını kay...

Kocaeli’nde İş Sağlığı Eğitimi Alan Adam Kalp Masajı Yaparak Muhabbet Kuşunu Hayata Döndürdü

Kocaeli’nde İş Sağlığı Eğitimi Alan Adam Kalp Masa...

Kocaeli’nde yaşanan olay iş sağlığı eğitimi alan adam ölen muhabbet ku...

Seyir Halinde Giderken Önünde TIR Devrildi! Çarpmaktan Son Anda Kurtuldu

Seyir Halinde Giderken Önünde TIR Devrildi! Çarpma...

D-100 Karayolu’nun Çatalca mevkiinde bir TIR virajı alamayarak devrild...

Uzay Meraklısı Emekli Adam Kendi Teleskopunu Kendisi İmal Ediyor

Uzay Meraklısı Emekli Adam Kendi Teleskopunu Kendi...

Uzay merakı icat yaptırdı. Bursa'da yaşayan bir vatandaşın uzay konusu...

Sivas’ta Şelale Dondu:Ortaya Kartpostallık Görüntüler Çıktı

Sivas’ta Şelale Dondu:Ortaya Kartpostallık Görüntü...

Sivas zorlu kış şartlarıyla mücadele etmeye devam ediyor. Ülkede en dü...

Karlar Altından Çıkarılan Mucize: Ölmek Üzere Olan Kurt Yavrusu Tedavi Edildi

Karlar Altından Çıkarılan Mucize: Ölmek Üzere Olan...

Kırıkkale'de görenleri hayrete düşüre mucizevi bir olay meydana geldi....