Brüksel’de kritik zirve: AB, Türkiye ile ilgili bölümü açıkladı

Avrupa Parlamentosu’nun (AP) 6-9 Haziran 2024 tarihlerinde gerçekleştireceği seçimler öncesindeki son Avrupa Birliği (AB) zirvesi, 27 ülkenin katılımıyla Belçika’nın başkenti Brüksel’de gerçekleştirildi. Zirvenin en dikkat çekici bölümü ise Türkiye ile olan ilişkiler oldu. 

Türkiye ile ilgili bölüm dikkat çekti

AA’da yer alan habere göre; AB Konseyi Başkanı Charles Michel'in liderliğinde düzenlenen toplantıya, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve AP Başkanı Roberta Metsola da katıldılar.

Toplantının ilk bölümünde Metsola'nın liderlere hitap etmesinin ardından, Ukrayna, Türkiye ile ilişkiler ve Orta Doğu'daki gelişmeler ele alındı. Türkiye ile ilişkilere yönelik olarak, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Borrell'in 28 Mayıs 2023 Cumhurbaşkanı seçiminin ardından ikili ilişkilerin seyrine dair Kasım 2023'te sunduğu rapordaki öneriler de tartışıldı. Ekonomi konuları ise yarınki oturumda ele alınacak.

Bildiri açıklandı

Avrupa Birliği (AB), Türkiye ile işbirliğine dayalı ve karşılıklı yarar sağlayan bir ilişki geliştirmenin stratejik önemini vurgulayarak, bu çerçevede Kıbrıs müzakerelerinin yeniden başlamasının "büyük önem taşıdığını" açıkladı.

Brüksel'de gerçekleştirilen AB zirvesinin sonuç bildirisinde Türkiye ile ilişkilere dair bölüm paylaşıldı. Bildiride, "AB'nin, Doğu Akdeniz'de istikrarlı ve güvenli bir ortam ile Türkiye ile işbirliğine dayalı ve karşılıklı yarar sağlayan bir ilişki geliştirmenin stratejik çıkarı bulunmaktadır." ifadesine yer verildi.

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell'in AB Komisyonu'yla Kasım 2023'te sunduğu ortak raporda yer alan önerilerle ilgili çalışmaların ilerletilmesinin talep edildiği belirtilen bildiride, bu çalışmaların "aşamalı, orantılı ve geri döndürülebilir" şekilde ve gerektiğinde AB Konseyi'nin ek rehberliğine tabi olarak yürütülmesi için AB Daimi Temsilciler Komitesi'ne (COREPER) talimat verildiği ifade edildi. Bildiride ayrıca, "Türkiye'nin kendi yapıcı katılımı, raporda belirlenen çeşitli işbirliği alanlarının ilerletilmesinde faydalı olacaktır." değerlendirmesi yapıldı.

AB-Türkiye işbirliğinde Kıbrıs vurgusu

Toplantının ilk oturumunda, Metsola'nın liderlere hitaben konuşmasının ardından, Ukrayna, Türkiye ile ilişkiler ve Orta Doğu'daki son gelişmeler ele alındı. Türkiye ile ilişkilerin zorlu süreci ve Kıbrıs müzakerelerinin yeniden başlaması, zirvenin ana gündem maddelerinden biriydi.

AB, Türkiye ile istikrarlı ve karşılıklı fayda sağlayan bir ilişki kurma stratejisinin önemine vurgu yaptı. Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki faaliyetlerine dair endişeler de dile getirildi. AB, BM himayesindeki Kıbrıs müzakerelerinin yeniden başlamasına büyük önem atfettiğini belirtti ve Türkiye ile ilişkilerin geliştirilmesi için çaba göstermeye devam edeceğini vurguladı.

Ayrıca, AB Zirvesi'nde Türkiye ile ilişkilere dair Borrell'in hazırladığı rapor ele alındı. Raporda, Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki faaliyetlerini sürdürmemesi ve AB ile diyalog mekanizmalarını yeniden canlandırması gerektiği önerileri yer aldı.

Yunanistan ve Hollanda’dan Türkiye açıklaması

Miçotakis, AB-Türkiye ilişkileri ve AB Komisyonu'nun hazırladığı ilerleme raporunun zirvede ele alınacağını belirtti. "Şu ana kadar alınan kararlardan memnunum. Bu kararlar, AB-Türkiye ilişkilerinde ilerleme sağlanabileceğini gösteriyor. Ancak ilerlemenin, AB Komisyonunun son yıllarda aldığı kararlar çerçevesinde olması gerektiğini de unutmamak gerek." dedi.

Miçotakis, AB-Türkiye ilişkilerinin Kıbrıs meselesindeki gelişmelere bağlı olarak ilerleyebileceğine inandığını ifade etti. Kıbrıs meselesinin çözümü için Birleşmiş Milletler'in (BM) yeni Kıbrıs Özel Temsilcisinin çabalarından umutlu olduklarını vurguladı.

Hollanda'da geçici hükümetin Başbakanı Mark Rutte, Türkiye ile iyi ilişkilerin Avrupa Birliği (AB) ve Hollanda için önemli olduğunu belirtti.

Rutte, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Türkiye, bölgede önemli bir jeopolitik aktör ve aynı zamanda NATO müttefiki ve birçok alanda ortak. Terörle mücadele, güvenlik, iklim, enerji, ekonomi ve göç gibi konularda işbirliği yapıyoruz." ifadelerini kullandı. AB Zirvesi'nde Türkiye ile AB ve Hollanda arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesi için görüşmeler yapılacağını belirten Rutte, "Türkiye ile iyi ilişkiler, AB ve Hollanda için önemlidir." dedi.