Borsa İstanbul'dan yapılan açıklamaya göre 5 hisseye tedbir kararı getirildi ve bazı işlemleri kısıtlandı. Peki şimdi ne olacak işte cevabı...
Tedbir kararı verilen hisseler
Mazhar Zorlu Holding , Selva Gıda Sanayi A.Ş.
Sermaye Piyasası Kurulu kararı uyarınca devreye alınan Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi (VBTS) kapsamında MZHLD.E ve SELVA.E payları 26/05/2022 tarihli işlemlerden (seans başından) 24/06/2022 tarihli işlemlere (seans sonuna) kadar emir paketi tedbiri ile işlem görecektir. Emir paketi tedbiri, “piyasa emri ve piyasadan limite emir girişinin kısıtlanması”, “emir iptalinin, emir miktar azaltımı ile emir fiyat kötüleştirmesinin yasaklanması” ve “emir toplama bilgi yayınının kısıtlanması” uygulamalarını kapsamaktadır. İlgili payda halihazırda uygulanmakta olan ve VBTS kapsamında önceki aşamalarda tanımlanan tedbirler de (açığa satış ve kredili işlem yasağı ile brüt takas tedbirleri) emir paketi tedbirlerinin uygulandığı süre boyunca devam edecektir.
Kaplamin Ambalaj Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Sermaye Piyasası Kurulu kararı uyarınca devreye alınan Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi (VBTS) kapsamında KAPLM.E payları 26/05/2022 tarihli işlemlerden (seans başından) 24/06/2022 tarihli işlemlere (seans sonuna) kadar tek fiyat işlem yöntemi ile işlem görecektir. İlgili payda halihazırda uygulanmakta olan ve VBTS kapsamında önceki aşamalarda tanımlanan tedbirler de (açığa satış ve kredili işlem yasağı, brüt takas ve emir paketi tedbirleri) tek fiyat işlem yöntemi tedbirinin uygulandığı süre boyunca devam edecektir.
Gezinomi Seyahat Turizm Ticaret A.Ş., Söktaş
Sermaye Piyasası Kurulu kararı uyarınca devreye alınan Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi (VBTS) kapsamında GZNMI.E ve SKTAS.E payları 26/05/2022 tarihli işlemlerden (seans başından) 24/06/2022 tarihli işlemlere (seans sonuna) kadar açığa satışa ve kredili işlemlere konu edilemeyecektir.
Vtbs Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi anlamına gelmektedir. Bu bir hisse fiyatının belli zaman dilimi içerisinde çok fazla değişiklik göstermesi yani sık sık fiyatın artması ve düşmesi zamanında oluşan hareketlere volatilite denir. Devreye giren koruma sistemi de Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi'dir.
Açığa satış nedir?
Bu işlem yatırımcının elinde olmayan sermaye piyasası enstrümanlarının borç olarak alıp sonradan yerine koymayı taahhüt ederek satmasını sağlayan bir emir türüdür.
Bu satış işleminin diğerlerinden farkı ise başta verilirken satış emri olarak verilmesidir. Aynı zamanda satışa yönelik takas yükümlülüğünün ödünç alınan sermaye piyasasının kendi araçları ile geri yerine getirilmesi de açığa satış olarak kabul edilir.
Bu işlemde yatırımcı bir hisseyi ödünç alırken daha düşük fiyattan alıp daha yüksek fiyattan satıp yerine koymayı amaçlar. Eğer istenen gerçekleşirse kar elde edilirken istenmeyen bir durumda ise zarar yatırımcının hanesine yazılır.
Kredili işlem yasağı ne demektir ve hisseyi ne yönde etkiler?
Kredili işlem yasağı bulunan hisselerde yatırımcı ancak portföyünde bulunan nakit para kadar alım emri koyabilmektedir. Bu hissenin işleme kapatılması anlamına gelmez çünkü işlemler devam etmektedir. Yalnızca herkes kendi cebindeki para kadar talep gönderebilir. Kısaca ne kadar paranız varsa ancak o kadar alabilirsiniz mantığı oluşur.
Kredili işlemler hisseyi olumlu yönden etkiler. Çünkü bir çok yatırımcı kurum birden fazla hisse senedine girip volatil hareketlere sebebiyet verirler ama kredili işlem yasağında sadece nakiti olanlar işleme girip hisse alabilir. Fakat ne olursa olsun bu durumda da düşükten alınan hisse yükseldiğinde küçük yatırımcıya satılıp zarar ettirilebilmektedir.
Kredili işlem yasaklarında hisselerde ilk başlarda durgunluklar yaşanır. Bunun sebebi yatırım kuruluşlarının bu hisselerde istedikleri ortamı sağlayamamasıdır. Bu hisselerde hızlı yükseliş düşüş hareketleri varsa bunlar engellenmiş olur ve hisse senedi normal seviyelerine ulaşır.
Kredili işlem yasakları yatırımcılar tarafından olumlu karşılanan bir durumdur. Düşüş yaşayan hisselerde bu kararın alınmasıyla yatırımcıların sevindikleri özellikle görülür. Hatta genelde bu karar sonrası genellikle küçük yatırımcının bu kararın alındığı hisselere ilgi duyduğu görülmektedir. Bu da hisse senedinde pozitif etkiler yaratır.
Aynı zamanda kredili işlem yasağının bitmesine yakın tarihlerde bu hisse senedinde yaşanan pozitif havanın dağıldığı ve beklentinin de azaldığı gözlemlenir. Bunun yaşanması bir nevi hisse senedinin kredili işlem yasağının bitmesine yakın değer kaybetmesi anlamına gelmektedir. Bunun temel nedeni küçük yatırımcının kendi tabiriyle "balina" dedikleri büyük yatırımcılara yem olmama uğraşıdır. Yine de hisse senedi alım-satımında güncel haberlere ve gelişmelere bakmak ve bunları iyi analiz etmek gerekir.