Türk Nefroloji Derneği Genel Sekreteri Prof. Dr. Mustafa Arıcı, koronavirüsün ağır seyrettiği vakaların yüzde 30-40'ında böbrek yetersizliği de bulunduğunu, yoğun bakımda yatan ve diyaliz ihtiyacı olan böbrek hastalarındaki ölüm oranının ise yüzde 50-60'ların üzerine çıktığını aktardı.
Koronavirüsün akciğerlerin dışında doğrudan böbreklerde tutulum yaptığına dair tezlerin bulunduğunu fakat bunun henüz bilimsel olarak kanıtlanmadığının altını çizen Arıcı, ‘Covid-19 eğer akciğerin yanında böbreği de etkilemişse ölüm riski ne yazık ki oldukça artıyor. Bu nedenle Kovid-19 hastalarında böbrek fonksiyonlarının düzenli olarak takip edilmesi gerekli’ ifadelerini kullandı.
Ağır koronavirüs hastaları yoğun bakıma girdikleri zaman böbrek fonksiyonlarının etkilenme oranının arttığını vurgulayan Prof. Dr. Arıcı, diyaliz ihtiyacı ortaya çıkan ağır Covid-19'lu böbrek hastalarının ise oldukça yüksek risk grubunda yer aldığını belirtti.
BU HASTALARA ‘EVDEN ÇIKMAYIN’ DENİLEMEZ
Hayatta kalabilmeleri için düzenli olarak hemodiyalize girmek zorunda olan hastalara, "Evden çıkmayın" denilemeyeceğini belirten Prof. Dr. Mustafa Arıcı, şunları aktardı:
‘Haftada üç kez diyalize girmezlerse yaşam şansı olmayan hemodiyaliz hastalarımız bu salgın süresince evlerinden çıkıp diyaliz merkezlerine gittiler. Henüz bu konuda ülke çapındaki kesin rakamları bilmesek de diyaliz hastalarımızdan bu süreçte Kovid-19'a yakalananlar ve ne yazık ki hayatlarını kaybedenler oldu. Zaten böbrek rahatsızlığı bulunan kişilerde Kovid-19'un seyri çok daha ağır oluyor. Bu nedenle gerek Sağlık Bakanlığı gerekse Türk Nefroloji Derneği bu konuda uyarılar yayımladı. Hemodiyaliz ünitelerinde ateş ölçülmesi, riskli veya Kovid-19 olan hastaların ayrılmasının yanı sıra diyaliz servislerinde hijyen konusunda maksimum düzeyde önlemler alındı. Hastalarımız da bu süreçte kendilerini korumaya gayret ettiler. Salgın boyunca böbrek ve diyaliz hastalarının tedavi süreçlerine yardımcı olan ve kendi hayatlarını hiçe sayarak canla başla çalışan sağlık çalışanlarımızın çabaları da kelimelerle anlatılamayacak düzeyde takdire şayandı.’
‘COVİD-19 DAMARDAN ZENGİN ORGANLARI ETKİLİYOR’
Prof. Dr. Mustafa Arıcı, Covid-19'un damardan zengin organları daha çok etkilediğini de sözlerine ekledi. Damarlardan zengin olan organların başında ise böbreklerin geldiğini söyleyen Arıcı, Covid-19'un böbrek yetersizliği yaşayan kişilerde ağır seyrettiğinin altını çizdi.
Geçmişte nefrit gibi böbrek hastalığı öyküsü olan veya var olan böbrek taşını düşürmüş fakat ileri böbrek yetmezliği görülmemiş kişileri bu gruba dahil etmeyen Arıcı, konuşmasına şöyle devam etti:
‘Bir böbrek rahatsızlığı yaşamışsınızdır ve hafif hasar yapmıştır, o kişinin Kovid-19'dan etkilenme oranı sağlıklı kişiden çok farklı değildir. Ancak böbreklerinde ağır hasar bulunan özellikle dördüncü, beşinci evre hastalar Kovid-19'a yakalandıklarında hastalığın ağır seyretme riski yüksektir. Zaten bu grupta her enfeksiyon tehlikeli olacaktır. Böbrek taşı hastalarının bir kısmı da zamanla ileri evre böbrek hastası haline gelebilir. Eğer taş nedeniyle böbreklerinin çalışma gücü zayıflamışsa veya bir böbreğini kaybetmiş, diğer böbreği de yeterli fonksiyon göstermiyorsa onların da dikkatli olması lazım. Taş hastalığınız var ama böbrekleriniz sağlam çalışıyorsa o zaman tehlike daha düşük. Burada önemli olan, hastalık nedeniyle böbrek yetmezliğinin gelişip gelişmediğidir.’