Bakan Nureddin Nebati açıkladı: Togg'a alım garantisi geliyor

Nebati, "Ülkemizin vizyon projelerinden olan Togg'a yönelik kamu alım garantisini de hayata geçiriyoruz" dedi.

Türkiye Ekonomi Modeline değinen ve önemli bir başarı hikayesi yazdıklarını söyleyen Nebati, küresel enflasyonun tarihi yüksek seviyelerde seyrettiği, taşımacılık maliyetlerinin hızla yükseldiği, son yüzyılın en zor senelerinden olan 2022'de, makroekonomik göstergelerin tamamına yakınında başarı elde ettiklerini vurguladı.

Bakan Nebati, Türkiye Ekonomi Modeli'nin temel politika unsurlarını  "TL tasarrufların özendirilmesi, selektif kredi politikası ve yatırım ortamının iyileştirilmesi" olarak belirlediklerini anımsatarak, bu politika araçlarının etkin kullanımıyla birlikte dengeli ve sürdürülebilir bir büyümeyi hedeflediklerini kaydetti.

TL reel değer kazandı

Bakan Nebati, 2022'nin ikinci yarısından itibaren döviz kurlarında istikrarı sağlarken finansal istikrarı da sağlamlaştırdıklarını, TL'nin reel olarak değer kazandığını ifade ederek, TL'ye cazibeyi artırmak için ayrıca 6,6 milyar TL'ye ulaşan Gelire Endeksli Senet ihraç ettiklerini ve DİBS ile temettü gelirlerinde stopaj indirimi yaptıklarını anlattı.

Finansal araçlarda çeşitlendirme ve finansal sistem dışındaki atıl tasarrufların finansal sisteme kazandırılması amacıyla 21 Kasım 2022'de devreye aldıkları 5 ton altın karşılığında ihraç edilen Darphane Altın Sertifikaları'na bireysel yatırımcıların büyük ilgi gösterdiğini aktaran Nebati, "Bu teveccühün ardından bugün de 10 tonluk ikinci altın sertifikası ihracına çıkıyoruz." dedi.

Finansal araçlarda çeşitlendirme ve finansal düzen dışındaki atıl tasarrufların finansal sisteme kazandırılması amacıyla 21 Kasım 2022’de devreye soktuklarını 5 ton altın karşılığında ihraç edilen Darphane Altın Setrifikaları’na bireysel yatırımcılarına büyük ilgi gösterdiğini dile getiren Bakan Nebati, “, "Bu teveccühün ardından bugün de 10 tonluk ikinci altın sertifikası ihracına çıkıyoruz." dedi.

"Borsa İstanbul, 2022 yılında dolar bazında yüzde 111 ile en yüksek getiriyi sağladı"

Bakan Nureddin Nebati, altın sertifikası ihraçları, Altın Tasarruf EkoSistemi ve Altın Dönüşümlü KKM uygulamasıyla 2022'de altın rezervlerinin 129 ton artırılmasına katkıda bulunduklarını belirterek, brüt rezervlerin de 129 milyar dolarla son 8 yılın en yüksek seviyesine ulaştığını ifade etti.

Bakan Nebati, "Brüt rezervimizin 2022'de önceki yıla göre 18 milyar dolar artış kaydetmesinde KKM hesaplarının 1,4 trilyon TL'ye ulaşması, 11 milyar dolar tutarında Eurobond ihracı yapmamız ve ihracatımızın rekor seviyeye yükselmiş olması etkili olmuştur." dedi.

Borsa İstanbul'daki yatırımcı sayısının 1,4 milyon kişi artmasıyla yatırımcı tabanının genişlediğini ifade eden Nebati, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Son bir yılda borsa şirketlerinin piyasa değeri yüzde 184 artışla 6,2 trilyon liraya ulaşmıştır. Halka arzları vergisel açıdan teşvik ederek şirketlerimizin 19,3 milyar liralık ek finansmana erişimine imkan sağladık. Böylece 2022 yılında 40 yeni şirket, Borsa İstanbul'da işlem görmeye başladı. Türkiye, borsa performansıyla gerek gelişmiş gerekse gelişmekte olan ülkelerden olumlu ayrıştı. Böylece Borsa İstanbul, 2022 yılında dolar bazında yüzde 111 ile en yüksek getiriyi sağladı. Yatırım, girişim sermayesi ve gayrimenkul yatırım fon büyüklükleri de sermaye piyasamızın derinleşmesi konusunda katettiğimiz mesafeyi açıkça ortaya koyuyor."

Nebati, Dünya Bankası, çeşitli uluslararası finans kuruluşları ve ticari bankalar vasıtasıyla 3,5 milyar dolarlık yurt dışı finansman temin ettiklerini aktardı.

Selektif kredi anlayışıyla ve Hazine Destekli Kefalet Sistemi'yle 116 milyar lira kredi imkanı oluşturduklarını belirten Nebati, "İmalat sanayi öncülüğünde kullandırılan ticari kredi büyümesi 2021 yılının 25 puan üzerine çıkarak yüzde 36,1 seviyesine ulaşmıştır. Bu yüksek tutardaki ve orandaki ticari kredilerimizi güçlü bankacılık sektörümüz sayesinde işletmelerimize sağlıyoruz." şeklinde konuştu.

Nebati, Türkiye'deki bankaların tahsili gecikmiş alacak oranının diğer gelişmekte olan ülkelerden daha düşük bir seviyede olduğunun altını çizdi.

12 bin doların üzerine çıkacağını öngörüyoruz 

Bakan Nebati, küresel pazarlardaki yavaşlama ve paritenin olumsuz etkilerine rağmen ihracatın 254,2 milyar dolarla rekor seviyeye ulaştığını aktararak, ilk 3 çeyrekte gerçekleşen büyümenin yüzde 60'ının makine ve teçhizat yatırımları ile net ihracattan kaynaklandığını söyledi.

Ocak-Eylül 2022 döneminde yakaladıkları yüzde 6,2'lik büyümeye gösteren eden Nebati, küresel büyüme tahminleri aşağı yönlü revize edilirken, Türkiye'nin büyüme tahmininin yukarı yönlü revize edildiğini belirtti.

Bakan Nebati, "İlk 3 çeyrekte ülke ekonomimizin performansını diğer ülkelerle kıyasladığımızda çok berrak bir tablo ortaya çıkmaktadır. Bu dönemde Çin bizim yarımız, ABD ve Almanya ise yarımızdan da düşük bir oranda büyüme kaydetmiştir. Yüksek büyüme performansımızın etkisiyle 2022 yılında kişi başına gelirimizin 10 bin dolar seviyesini aşacağını öngörüyoruz ki bu, Orta Vadeli Program tahmininizin de üzerindedir. 2023 yılında da kişi başına gelirimizin inşallah daha da yükselerek 12 bin doların üzerine çıkacağını öngörüyoruz." şeklinde konuştu.

290,4 milyar TL'lik vergi gelirinden vatandaşımız lehine vazgeçtik"

Bakan Nureddin Nebati, Türkiye Ekonomi Modeli ile büyümede kırdıkları rekorları sağlam bir zemin üzerine inşa ettiklerini, kurulan bu sağlam zeminin önemli bir parçasının üretim olduğunu vurgulayarak, salgın öncesine göre üretimi yüzde 20 artırdıklarını, bu artışın AB'nin 5 katına, ABD'nin ise 7,5 katına tekabül ettiğini İfade etti.

Turizmde geçen yıl 51,5 milyon ziyaretçi ve 46 milyar dolar gelir elde etmeyi beklediklerini aktaran Nebati, Kasım 2022 itibarıyla enerji ve altın hariç cari fazlanın 2021'e göre 14,3 milyar dolar iyileşerek 51,3 milyar dolara ulaştığını kaydetti.

"2021 yılına kıyasla toplam borçluluğumuzu GSYH'ye oran olarak 23 yüzde puan azaltırken, gelişmekte olan ekonomilerde bu oran artış kaydetmiştir" diyen Nebati, hanehalkı, reel sektör, kamu ve finansal sektörün borçlarının GSYH'ye oranında da birçok ülkeye göre oldukça sağlam durumda olduklarını vurguladı.

Nebati, 2022 yılı bütçe sonuçlarının yüzlerini güldürdüğünü ifade ederek, şu bilgileri verdi:

"Makro göstergeler açısından son derece başarılı bir yıl olan 2022'de toplam bütçe giderimiz 2 trilyon 941 milyar lira, bütçe gelirimiz ise 2 trilyon 802 milyar lira olarak gerçekleşti ve bunun sonucunda bütçe açığımız yılın tamamında sadece 139,1 milyar lira oldu. Ayrıca, toplamda 171,8 milyar lira faiz dışı fazla verdik. Dolayısıyla küresel ekonomide sert türbülanslar yaşanırken, ülkemiz 4 yıllık aradan sonra 2022 yılında yeniden faiz dışı fazla vermeyi başardı. Böylece bütçe öngörümüzden 139,3 milyar, OVP hedefimizden ise 322,1 milyar lira daha düşük bir bütçe açığıyla seneyi kapatmış bulunuyoruz. Orta Vadeli Program'da 131,4 milyar lira faiz dışı açık tahmininde bulunmuştuk. 2022'de sağladığımız yüksek bütçe performansıyla bu açığı telafi ettiğimiz gibi 171,8 milyar lira faiz dışı fazla vermeyi de başardık. Bu durum mutluluğumuzu ikiye katladı."

Bütçe açığı yüzde 1'in altında gerçekleşecek

Nureddin Nebati, bütçe açığının GSYH'nin yüzde 3,5 seviyelerinde gerçekleşeceğini öngördüklerini ve OVP'de bu oranı yüzde 3,4 olarak revize ettiklerini belirterek, "OVP'de ilan ettiğimiz GSYH rakamı esas alındığında, bütçe açığının GSYH'ye oranının yüzde 1 olarak gerçekleşeceğini görüyoruz. Ancak, öyle ki GSYH gerçekleşmelerinin OVP beklentilerimizden daha yüksek seviyede olacağına ilişkin öncü göstergeler, bütçe açığımızın da yüzde 1'in altında gerçekleşeceğini işaret ediyor. 2022 yılındaki tüm zorlu koşullara rağmen son 20 yılın en iyi bütçe performanslarından birini yakaladık. Bu yüksek performans, kesinlikle çok önemli bir başarıdır." ifadelerini kullandı.

Türkiye'nin bütçe açığının GSYH'ye oranında, gelişmiş ve gelişmekte olan birçok ekonomiye göre çok daha olumlu performans gösterdiğini kaydeden Nebati, "Bu yıl sadece bütçe açığını düşürmekle kalmadık, mesnetsiz bazı iddiaların tam aksine faiz harcamalarının bütçe içindeki payını da azalttık. 2022 başlangıç bütçesinde yüzde 13,7 olarak öngörülen faiz giderlerinin bütçe içindeki payını yüzde 10,6'ya düşürdük." diye konuştu.