Anayasa Mahkemesi, 14 Mart 2024 tarihinde aldığı kararla, 7346, 7430 ve 7439 sayılı kanunların bazı hükümlerini Anayasa'ya aykırı bularak iptal etti. Bu kararın en dikkat çeken bölümü, emeklilik veya yaşlılık aylığı alan kişilerin belirli vakıf ve kuruluşlarda çalışırken bu aylıklarının kesilmemesine yönelik düzenlemelerin iptali oldu.
‘Anayasa’nın eşitlik ilkesine aykırı’
Mahkeme, Türkiye Maarif Vakfı, Yunus Emre Vakfı, Türkiye Kızılay Derneği, Yeşilay Cemiyeti, Yeşilay Vakfı, Antalya Diplomasi Forumu Vakfı ve Türk Arkeoloji ve Kültürel Miras Vakfı gibi kuruluşlarda görev yapanların emeklilik veya yaşlılık aylıklarının kesilmemesine dair özel düzenlemelerin Anayasa'ya aykırı olduğuna karar verdi. Bu düzenlemeler, 5335 sayılı Kanun’un 30. maddesinin ikinci fıkrasına istisna getirilerek yapılmıştı. Ancak mahkeme, bu düzenlemelerin sosyal güvenlik hakkı ve eşitlik ilkesine aykırı olduğuna hükmetti.
Ayrıca, 7430 ve 7439 sayılı kanunlarla Antalya Diplomasi Forumu Vakfı ve Türk Arkeoloji ve Kültürel Miras Vakfı’na kamu kaynaklarıyla ödenecek ücret ve harcırahların mütevelli heyetleri tarafından belirlenmesine yönelik düzenlemeler de iptal edildi. Mahkeme, bu düzenlemelerin kamu kaynaklarının adil ve demokratik bir şekilde kullanılmasını sağlamadığını belirtti.
Gaziantep Büyükşehir Belediyesi’nin, Türk Arkeoloji ve Kültürel Miras Enstitüsü’nün giderleri için vakfa kaynak aktarılmasını öngören düzenleme de iptal edildi. Mahkeme, bu düzenlemenin yerel yönetimlerin mali özerkliği ilkesine aykırı olduğunu vurguladı ve belediyelerin yalnızca kendi yetki alanları içindeki faaliyetler için kaynak aktarması gerektiğini ifade etti.
İptal edilen düzenlemelerin yürürlüğe girmesi, kararın Resmî Gazete’de yayımlanmasının ardından dokuz ay sonrasına bırakıldı. Bu süre, ilgili kurumların ve yetkililerin gerekli düzenlemeleri yapmaları için tanınmış oldu. Anayasa Mahkemesi’nin bu kararı, kamu kaynaklarının kullanımında şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkelerinin önemini bir kez daha gözler önüne serdi.