Geçtiğimiz aylarda yasalaşan EYT düzenlemesinin ardından milyonlarca emekli maaşlarını aldı. Ancak EYT işlemleri geciken vatandaşlar da küçümsenmeyecek bir sayıda bulunuyor. Konu hakkında açıklamalarda bulunan SGK Uzmanı İsa Karakaş, bekleyen EYT'lilerin son durumlarını e-Devlet üzerinden sorgulamalarını ve borç durumlarını kontrol etmeleri konusunda uyarıyor.
Emekli sayısı 16 milyonun üzerinde olacak
İnternethaber’in yer verdiğine göre; EYT'de emeklilik için yapılan başvuruların sayısı 1 milyon 800 bini aştı ve 450 bin kişi eksik primlerini tamamlayarak emeklilik hakkı kazandı. SGK Uzmanı İsa Karakaş, EYT son durum ve son rakamları açıkladı. 2023 yılı sonunda Türkiye'de emekli sayısının 16 milyonu aşacağı tahmin ediliyor. 2022 yılı sonunda 13 milyon 977 bin emekli olduğunu belirten İsa Karakaş, Ocak ve Şubat aylarında 77 bin kişinin emekli olduğunu ve Mart, Nisan ve Mayıs aylarında ise 1 milyon 850 bin EYT'linin emeklilik başvurusunda bulunduğunu ifade etti. Buna göre, Türkiye'de şu anda 15 milyon 900 bin emekli bulunuyor. 2023 yılı sonuna kadar 400 bin kişinin daha emeklilik başvurusunda bulunması bekleniyor, bu durumda 2023 yılı sonunda emekli sayısının 16 milyonu aşacağı hatta 16 milyon 300 bine ulaşabileceği öngörülüyor.
EYT emeklilik süreciniz uzadıysa GSS Borcu'na bakın
Mayıs ayı sonuna kadar 1 milyon 850 bin EYT başvurusu olduğunu belirten Karakaş, bu başvuruların geçerli olmasının emekli olacakları anlamına gelmediğini söyledi. Emekli olmak için gereken prim günü sayısı, sigortalılık süresi ve Bağ-Kur borcu ile genel sağlık sigortası borcu gibi faktörlerin göz önünde bulundurulması gerektiğini ifade etti. Eğer priminiz eksik veya sigortalılık süreniz dolmamışsa emekli olmanın mümkün olmadığını belirtti.
Borçlarınızı derhal ödeyin
Ayrıca, başvurusu bekleyen EYT'lilere e-Devlet üzerinden durumlarını sorgulamaları ve beklemelerinin nedenlerini kontrol etmeleri tavsiye edildi. SSK'lı, Bağ-Kur'lu veya emekli sandığına tabii olan kişilerin vergi mükellefiyeti, Esnaf ve Zanaatkarlar Odası kaydı gibi durumlarda borçlarının olma ihtimalinin yüksek olduğunu belirtti. Bu nedenle, borçların derhal ödenmesi gerektiğini vurguladı ve borçların ödenmediği sürece emekli olmanın mümkün olmayacağını ifade etti.
Karakaş, Genel Sağlık Sigortası (GSS) borcu olanlar için borç yapılandırma kanununun önemli bir fırsat olduğunu belirtti. Eğer bir kişinin Genel Sağlık Sigortası borcu varsa, bunu e-Devlet üzerinden veya herhangi bir bankadan sorgulayabileceğini ifade etti.
EYT emekliliği sürecinde geliriniz düşükse silinir
Gelir testi yapılmamışsa, kişi bugün itibarıyla gelir testi yaptırdığında ve gelirinin düşük olduğu tespit edildiğinde borcun otomatik olarak silineceğini belirtti. Ancak, gelir testi sonucunda gelirin yüksek olduğu ortaya çıkarsa, Genel Sağlık Sigortası borcunun büyük bir kısmının faiz, gecikme zammı ve cezalar olduğunu söyledi. Bu durumda yapılandırma ile bu ek masrafların silinebileceğini ve uygun sonuçlarla borcun kapatılabileceğini açıkladı.
EYT'de emeklilik başvuru durumu neden uzuyor
Karakaş, EYT'lilerin en çok sorduğu sorunun aylık bağlama süresinin neden uzadığı olduğunu belirtti. Tek bir kurumda (SSK veya Bağ-Kur) çalışmanız durumunda emekli maaşınızın erken bağlanabileceğini açıkladı. Ancak, eğer askerlik hizmetinizi yedek subay olarak yaptıysanız ve son çalışmanız SSK üzerinden ise, nerede olursanız olun SGK il müdürlüğünün Ankara Emeklilik Hizmetleri Daire Başkanlığı ile yazışmaların gerçekleştiğini belirtti. Bu yazışmaların ve dosya incelemelerinin zaman aldığından dolayı EYT maaşının bağlanmasının uzadığını ifade etti. Ayrıca, çalışmalarınızın bir kısmının SSK, bir kısmının Bağ-Kur olduğu ve hizmet birleştirme yapılmadığı durumlarda, bu bilgilerin dosyada kontrol edilip incelenmesinin zaman aldığından sürecin uzadığını söyledi. Birden fazla ilde çalışmanız varsa, iller arası SGK merkezleri arasında yazışmaların yapıldığını ve bu nedenle sürecin uzadığını da belirtti.
Karakaş, 2022 yılında SGK'nın 377 bin kişiye yaşlılık aylığı bağladığını ve SGK personelinin aylık bağlama kapasitesinin 31 bin 500 işlem olduğunu belirtti. Ancak son zamanlarda SGK'nın aylık bağlama oranının 120 bine çıktığını ve SGK personelinin olağanüstü çaba göstererek bu sayıyı 4 kat artırdığını açıkladı. Bu durumda her ay 120 bin kişiye maaş bağlandığını varsayarsak, mart ayından itibaren 9 aylık süreçte EYT'lilere bağlanacak aylık sayısının 1 milyonu geçeceğini ifade etti.