Kobalt, endüstriyel ve ticari kullanımda olan mutfak gereçlerinde bulunabilir ve gıdayla temas ettiğinde sağlık riskleri oluşturabilir. Avrupa Birliği'nin gıda ve yem ürünlerini denetleyen Hızlı Alarm Sistemi (RASFF), Türkiye'den Fransa'ya ihraç edilen bu tavalarda yüksek kobalt seviyeleri tespit etti ve ürünlerin geri gönderilmesine karar verildi.
RASFF'ye göre, "C.", "S." ve "T.D." marka tavaların kobalt içeriği, sağlık açısından kabul edilebilir sınırların üzerinde çıktı. Normalde bu tür ürünlerde kobalt miktarı en fazla 0.02 olmalıyken, tespit edilen değerlerin 0.35'e kadar çıktığı belirtildi.
Gıda Mühendisi Açıkladı
Gıda Mühendisi Ebru Akdağ, Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi'nin günlük kobalt alımının vücut ağırlığına bağlı olarak 0.3 mikrogramla sınırlandırıldığını ifade etti. Yüksek kobalt içeren ürünlerin kullanımının kanser riski taşıdığını vurgulayan Akdağ, tüketicilerin bu tavaları kullanmaktan kaçınmaları gerektiğini ve bu ürünlerin çöpe atılması gerektiğini önererek, şunları kaydetti:
“Bu değer, bir bireyin sağlığına zarar vermeden gün içinde tüketebileceği maksimum kobalt miktarını ifade eder. EFSA, bu değeri uzun süreli maruziyetin potansiyel sağlık risklerini göz önünde bulundurarak belirler. Örneğin, 70 kilogram ağırlığında bir birey için günlük kabul edilebilir kobalt alımı 21 mikrogram olacaktır (70 kg x 0.3 µg/kg). RASFF tarafından belirlenen sınırlar, özellikle gıdayla temas eden malzemeler için geçerlidir ve bu tür malzemelerde bulunabilecek maksimum kobalt miktarını ifade eder. Tavalarda bulunabilecek kobalt miktarı 0.02 mikrogram iken, Türkiye’den ihraç edilen malzemedeki değer 0.35mg/l bulunmuş olduğu için kritik risk sınıfına alınmış.
KALBE DE ZARAR
Kısa süreli ve yüksek miktarda kobalt maruziyetinin bulantı, kusma, karın ağrısı, ishale neden olabilir. Uzun süreli kobalt maruziyeti akciğerlerde ve kalpte toksik etki göstererek nefes darlığı, öksürük, kalp ritmi bozuklukları ve kalp kası hasarına yol açabilir. Paslanmaz çelik, dökme demir, seramik kaplama, titanyum, cam malzemeleri daha güvenilirdir.”