Folik asit, suda çözülen bir vitamin olarak vücutta birçok önemli işlevi vardır. Birçok gıdada doğal olarak, takviyeli gıdalarda ise sentetik olarak üretilen formları bulunur.
Hücre üretiminde önemli fonksiyonlara sahip olmasından dolayı yeterli alımı özellikle hamilelik, bebeklik ve ergenlik gibi hızlı büyüme dönemlerinde aşırı önemlidir.
Vücudun yeni hücreler üretmesinde ve üretilen hücrelerin korumasında yardımcıdır. Diğer bir fonksiyonu ise kansere neden olabilecek DNA değişikliklerini önlemektir. Kemik iliğinde kırmızı ve beyaz kan hücresi yapımı, karbonhidratların enerjiye dönüştürülmesi ve DNA ile RNA üretimi için vücutta olması gereklidir.
FOLİK ASİTİN FAYDALARI NELERDİR?
Fetüsün düşmesini ve doğumsal anomali gelişim riskini azaltır. Düşük ve nöral tüp defektlerine karşı korunmak için hamilelik sırasında yeterince folik asit alınması önerilir. Folik asit tüketimi insanlarda depresyon riskini azaltır. Aynı zamanda kalp sağlığının korunmasında yardımcıdır. Folik asit takviyelerinin homosistein seviyesini düşürdüğü görülmüştür.
Yüksek homosistein seviyeleri artmış kardiyovasküler hastalık riski ile ilişkili olduğundan, yapılan bazı araştırmalar folik asit ve B12'nin kardiyovasküler hastalık riskini azalttığı düşünülmektedir. Bununla beraber bazı kanser türlerinin gelişim riskini düşürür. Bazı epidemiyolojik çalışmalarda düşük düzeyde folat alımı kadınlarda artan meme kanseri riski ile ilişkili olarak bulunmuştur.
FOLİK ASİT İÇEREN BESİNLER
Vücuttaki eksikliği önlemek için sağlıklı yetişkinlerin günde en az 400 mcg folat alması önerilir. Folik asit yönünden zengin olan besinler baklagiller türünden bakıldığında; fasulye, bezelye ve mercimek gibi bitki tohumları olduğunu söyleyebiliriz. Bu besinlerin her biri, içerdiği folik asit miktarı değişse de harika birer kaynağıdır. Yumurta da bulunan protein, selenyum, riboflavin ve B12 vitamini folik asit alımını kuvvetlendirmek adına tercih edilebilinir.
Yeşil yapraklı sebzelerden olan ıspanak, lahana ve roka gibi yeşil yapraklı sebzeler, önemli vitamin ve minareller içerirler. Sağlıklı bir beden için bolca tüketilmesi gerektiği söylenen meyvelerden portakal, greyfurt, limon gibi meyveler folik asit bakımından zengindir.
Özellikle brokoli yemeğini pişirdiğinizde folik asit değerini de artış olur. Bu yüzden bu besini bolca tüketilmesi sağlıklı olacaktır. Atıştırmalık olarak tercih edilen fındığın fazla tüketimi günlük folik asit ihtiyacını karşılayacaktır.
FOLİK ASİT EKSİKLİĞİ NASIL ANLAŞILIR?
Folik asit suda çözünür bir B vitamini türüdür. Suda çözülebilmesi vücudun yağ dokularında depolanamadığı anlamına gelir. Vücutta kullanılmayan fazla folik asit idrar yoluyla atılır. Bu sebeple folik asit açısından zayıf bir diyet sadece birkaç hafta sonra kan seviyelerinde düşmeyle sonuçlanır. Folik asit eksikliğine katkıda sebebi olarak;
- -Folik asidin sindirim sisteminde iyi emilmediği çölyak veya Crohn hastalığı gibi hastalıklar
- -Aşırı alkol alımı
- -Sebze ve meyveleri aşırı pişirerek tüketmek. Folat, ısı ile kolayca zarar görebilir.
- -Hemolitik anemiler
- -Fenitoin, sulfasalazin veya trimetoprim sülfametoksazol gibi bazı ilaçların kullanılması
- -Yeterince taze meyve ve sebze içermeyen sağlıksız olan bir diyetle beslenmek
- -Böbrek diyalizi
FOLİK ASİT EKSİKLİĞİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Folik asit eksikliği belirtileri şunlardır:
- Yorgunluk
- Halsizlik
- Uyuşukluk
- Sinirlilik
- İshal
- Büyümede yavaşlama
- Kaslarda güçsüzlük
- Batma, karıncalanma veya yanma hissi gibi nörolojik belirtiler
- Depresyon
- Mide bulantısı