Anadolu Ajansı’nın aktardığı habere göre, birincisi 2008 yılında İstanbul'da düzenlenen, ikincisi ise 2014 yılında Ekvator Ginesi'nin başkenti olan Malabo'da gerçekleştirilen Türkiye-Afrika zirvelerinin üçüncüsü 16-18 Aralık tarihlerinde İstanbul'da gerçekleşecek.
TÜRKİYE-AFRİKA ORTAKLIK ZİRVESİ
3. Türkiye-Afrika Ortaklık Zirvesi'nde Afrika ülkelerinden olan devlet başkanları, bakanlar ve uluslararası kurumlardan temsilciler yer alacak. Türkiye’nin, 3.sü düzenlenecek olan zirveye hazırlandığı bu günlerde, Afrikalı akademisyen ve tarihçiler ise Türkiye'nin kıta ülkeleriyle kurmuş olduğu ilişkilerin Batılı güçlerin kurmuş olduğu ilişkilerden çok daha farklı olduğuna dikkati çekti. Morityuslu tarihçi Assad Bhuglah, AA muhabirine yapmış olduğu açıklamada, "Türkiye'nin Afrika ülkeleriyle kurduğu ilişkiler insanlık, kardeşlik ve karşılıklı iş birliği ve ortaklığa dayanıyor" şeklinde bir ifade kullandı. Türkiye'nin ilişkilerinin kıtada sömürge tarihi olan diğer ülkelere bakıldığında daha farklı olduğuna dikkati çeken Bhuglah, bu ilişkilerin Afrika'da sömürge tarihi olan Batılı güçlerin empoze ettiği ve tek taraflı ilişki şeklinden çok daha farklı olduğuna dikkat çekti. Bhuglah, "Eski sömürgeci güçler Afrika'yı sömürerek, kendilerini güçlendirirken kıtanın kaynak ve ham maddelerini sömürdüler. Türkiye ise daha insancıl ve Afrika halklarının kendi kaynaklarını kullanmaları ve kaderlerini ellerine almaları için çabalıyor." şeklinde konuştu. Üçüncüsü düzenlenecek olan Türkiye- Afrika Zirvesi'nin iki kıta arasında ki ilişkileri geliştirmede çok önemli bir yerinin olduğuna vurgu yapan Bhuglah, ‘Bu zirve en yüksek seviyedeki diyalog platformudur. Bu zirve ile Türkiye, Afrika insanının gerçek ihtiyaç ve niyetlerini anlayabilecek’ şeklinde konuştu.
TÜRKİYE SANAYİLEŞMİŞ MODERN BİR ÜLKE
Kıta genelinde sağlık, eğitim, güneş enerjisi, su kuyusu ve gıda desteği gibi yardımlara devam edilmesinin çok önemli olduğunun ve bu yardımların gerekliliğinin altını çizen Bhuglah, bu noktada Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) ve Türkiye Maarif Vakfı (TMV) gibi Türkiye merkezli kuruluşların yapmış olduğu çalışmalarının çok önemli bir rol aldığını dile getirdi. Bhuglah, ‘Türkiye'yi sanayileşmiş modern bir ülke olarak görüyoruz. Bu noktada Afrika ülkelerinin kalkınmasına yönelik katkılar sağlayabilir şeklinde ifadeler kullandı ve devam etti, ‘Türkiye Afrika'da daha büyük projeler yerine yaşam koşullarını kolaylaştırmaya katkı sağlayan yatırımlara devam etmelidir’ şeklinde konuştu. Bhuglah, ‘Türkiye, Sahra Altı Afrika'da Serbest Ticaret Anlaşması'nı sadece Morityus ile imzaladı. Bu anlaşma ilişkilerin artmasına katkı sağlayacak. Öte yandan, Türkiye-Afrika Zirvesi de Türkiye'nin Afrika ülkeleriyle kurduğu ilişkileri destekleyecek’ şeklinde düşüncelerini bildirdi.
TÜRKİYE, KENDİLERİNİ DÜŞÜNEN BATILI ÜLKELERE GÖRE DAHA FAZLA İTİBARA SAHİP
Abuja Üniversitesi öğretim üyelerinden olan Nijeryalı akademisyen Dr. Abdulkadir Süleyman Muhammed ise Türkiye'nin Afrika ülkeleriyle son yıllarda olumlu yönde gelişen ilişkilerine dikkat çekti.Türkiye'nin, Afrika ülkeleri ile ilişkilerini siyasi, ekonomik ve hatta askeri alanda geliştirdiğine, elçilik sayısını 43'e çıkardığına ve Türk Hava Yollarının (THY) birçok ülkeye uçtuğu ile ilgili ifadelere konuşmasında yer veren Dr. Muhammed, "Türkiye'nin Afrika'da attığı adımlar ve kurduğu ilişkilere baktığımızda Fransa, İngiltere ve ABD gibi diğer ülkelerin yaklaşımlarından çok farklı olduğunu görüyoruz." dedi. Dr. Muhammed, "Batılı güçlerin uzun yıllar diktatörleri desteklemesi, gizli silahlanmaları, ekonomik çıkar ilişkileri ve aynı zamanda bölücü politikaları kıtaya yarardan çok zarar verdi. Türkiye kendilerini düşünen bu ülkelere göre daha fazla itibara sahiptir dedi ve ekledi, bu durum Türkiye'ye ekonominin her alanında fayda sağlıyor’ şeklinde konuştu. Üçüncüsü düzenlenecek olan zirve ile Türkiye'nin Afrika ile olan ilişkilerini birçok alanda geliştireceğine vurgu yapan Dr. Muhammed, ‘Türkiye, Afrika Birliği'nin (AfB) stratejik ortağıdır ve Türkiye'nin direkt yatırımları 6,5 milyar dolara ulaşmış durumda. Türk şirketleri de özellikle inşaat başta olmak üzere kıtanın birçok bölgesinde faaliyet gösteriyor’ şeklinde konuştu.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN AFRİKA’YA BİRÇOK ZİYARETTE BULUNDU
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 17-20 Ekim tarihlerinde Angola, Togo ve Nijerya'ya yaptığı ziyaret ile Afrika'daki 54 ülkeden 30'una ziyaret gerçekleştirmiş oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan yapmış olduğu ziyaretler ile Afrika ülkeleriyle ilişkileri geliştirirken kıtanın farklı noktalarında faaliyete geçen kurumlar da Afrika ülkeleri ile ilişkilerin derinleşmesi ve ilerlemesine katkıda bulundu. Türkiye'nin Afrika ülkeleri ile birlikte kurmuş olduğu ilişkiler, diplomatik misyonların yanı sıra Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), Türk Hava Yolları (THY), Yunus Emre Enstitüsü (YEE) ve Türkiye Maarif Vakfı (TMV) gibi kurumlar ve farklı alanlarda yapılan anlaşmalarla devam ediyor. Afrika kıtasında olan ilk büyükelçiliğini 1925'te Mısır'ın başkenti olan Kahire'de açan Türkiye, Sahra Altı Afrika'daki ilk büyükelçiliğini ise 1926'da Etiyopya'da açtı. Kıta ile olan diplomatik ilişkilerini her geçen yıl daha da güçlendiren Türkiye, 2009 yılından bu yana kıta genelinde 31 büyükelçilik açtı. Söz konusu yıldan daha önce Afrika'nın sadece 12 ülkesinde büyükelçiliği bulunan Türkiye'nin kıtadaki büyükelçilik sayısı, atılan adımlar ile birlikte 43'e yükseldi. Batı Afrika ülkelerinden Gine Bissau'nun başkenti Bissau'da 44'üncü büyükelçiliğini açmayı planlayan Türkiye, kıtadaki büyükelçilik sayısını 50'ye yükseltmeyi amaçlıyor. Türkiye'nin Afrika ülkeleri ile olan diplomatik alandaki ilişkilerinin yanı sıra birçok ülkeye THY ile doğrudan uçuşlar başlatıldı. Afrika'ya ilk uçuşunu 1956 tarihinde yapmış olan THY, Angola'nın başkenti Luanda'ya düzenlenen uçuş seferi ile kıtada uçtuğu ülke sayısını 40'a, uçulan nokta sayısını ise 61'e çıkarmış oldu. TMV de kıtanın dört bir yanında açtığı okul ve yurtlarla eğitim alanında faaliyetler sürdürdü. Afrika'da 26 ülkedeki 175 eğitim kurumuyla 17 bin 565 öğrenciye eğitim veren TMV, 18 öğrenci yurdunda da Afrikalı öğrencilerin barınma ihtiyacına cevap veriyor. Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB) ise 2010-2019 arasında 52 Afrika ülkesinden toplamda 5 bin 259 öğrenciye yüksek öğrenim desteği verdi. Halihazırda 4 bin 403 Afrikalı öğrenci Türkiye'deki üniversitelerde lisans, yüksek lisans ve doktora yapıyor. 51 Afrika ülkesinden ise 8 bin 786 Türkiye mezunu bulunuyor.