Addison hastalığı, adrenal yetmezlik olarak da bilinen, böbrek üstü kabuğunun zarar alması ile oluşan, vücudun belli hormonları yeteri kadar üretememesi sebebiyle oluşan ve oldukça ender karşılaşılan bir hastalıktır. Addison hastalığı, böbrek üstü bezlerimizin 2 önemli hormonu (kortizol, aldosteron) yeteri kadar üretememesiyle ortaya çıkar.
ADDİSON HASTALIĞI NEDEN OLUR?
Bu hastalığının 2 cins türü mevcuttur. Birinci türü böbrek üstü bezi yetersizliği ve ikincisi böbrek üstü bezi yetersizliği. Doktorunuzun uyguladığı eksiksiz ve hatasız tedavisi sonucunda hastalığınızın türü belirlenir.
Böbrek üstü bezi yetmezliğine, tüberküloz, böbrek üstü bezi hasarı, virüs, türlü bakteri ve mantar enfeksiyonları, kanserin böbrek üstü bezlerine metastazı, böbrek üstü bezi kanaması benzeri pek çok sebebi olabilir. İkincil böbrek üstü bezi yetmezliği de hipofiz hormonu ACTH üretiminin azalması sebebiyle vücutta görülür. Hipofiz tümörü ya da başka bir sebebe bağlı olarak görülen ACTH yetersizliğinde kortizol üretimi uyarılmaz. Bu tür böbrek üstü bezi yetmezliğinde bezlerin aldosteron üretimini genelde etkilenmez.
ADDİSON HASTALIĞININ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Yetersizliği yaşanan hormana göre addison hastalığının belirtisi farklılık gösterir. Hastalığın sizde olup olmadığını belirtilerinden anlayabilmek için bu hormonlar hakkında öncelikle bilgi sahibi olmanız gerekir.
Kortizol, stres kaynaklı meydana gelen ve böbrek üstü bezlerinin salgıladığı bir hormondur. Özetle kortizolun görevi vücudumuzun strese cevap vermesine destek olmaktır. Aynı zamanda bu hormon karbonhidrat, protein ve yağ kullanımını da düzenli hale getirmesine destek olur. Vücudun kan basıncı ile kardiyovasküler fonksiyonu muhafaza eder ve inflamasyonu denetler. Aldosteron da adrenal bezlerin dış kısmından (korteks) vücudumuza salgılanan, böbrekten potasyumun alınması ve sodyumun geri emilimi yapılmasında görev alan, vücudumuzdaki elektrolit dengesini kuran steroit yapıya sahip bir hormondur.
Aldosteron düzeyleri tehlikeli miktarda azaldığı durumda, böbrekler su ile tuz düzeyini dengeleyemez. Bu da dehidrasyon ve tansiyon düşüklüğüne neden olur.
Hastalığın vücuttaki belirtileri genelde yavaşça aydan aya artarak ilerler. Hastalık veya yaralanma benzeri bir stres yaşanana kadar, belirtiler iyice kendini belli ederek kişide kötü hal alana kadar hastalık oldukça yavaş ilerler. Öyle ağır ağır ilerler ki hasta kendinde gördüğü belirtileri göz ardı edebilir.
Addison hastalığının semptomları, fazla yorgunluk, gözle görünür miktarda kilo ve iştah kaybı, tansiyon düşüklüğü ve bu sebepten bayılmak, açlık hipoglisemisi, ağız mukozası ile deride bilhassa ameliyat ile yara izlerinde, meme uçları ile genital yerlerin renginde koyulaşma (pigmentasyon), düşük kan şekeri, karın ağrısı, mide bulantısı, ishal ya da kusma, tuz ihtiyacının artması, öfkeli olma hali, terlemede azalma, kaslarda ya da eklemlerde ağrılar, depresyon, davranış bozukluğu ve genellikle kadınlarda genital ile koltukaltı kıllanma olarak sıralanabilir.
ADDİSON HASTALIĞI NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Addison hastalığı, vücut için oldukça önemli hormonların kaybına sebep olduğu için doktorlar tedavi etmek için genelde hormon replasmanı yaparlar. Bu işlem 1 ya da 2 defa günlük olarak, bir steroid hormon olan hidrokortizon tabletleri kullanılarak yapılır.
Adrenal yetmezlikte, genellikle hormon tedavisi tedavisi uygulandığında başarılı sonuç alınır. Tedavi olumlu sonuçlandığında addison hastalığı olanlar eski normal yaşamlarına dönebilirler. Bunun yanında, daima bir doktor uyarı bileziği ile acil kimlik kartı yanında bulundurmaları, iş ya da okulda yanların küçük bir ilaç kutusu bulundurmaları tavsiye edilir.