2022 Asgari Ücret Zammında Son Toplantı!

İşçi ve işverenin mutabakata vardığı gelir vergisinde birinci vergi dilimi, yıllık brüt asgari ücret miktarına çekilerek çalışanların daha az vergi ödemesi sağlanacak. Kümülatif vergi matrahı hesaplanırken brüt asgari ücret esas alınacak

Düzenlemeyle çalışanlara bin 500 liralık gelir vergisinden kaynaklanan katkı sağlanacak. SSK primi işçi payının yüzde 14'ten 5 puan indirilerek yüzde 9'a düşürülmesi ile 180 lira çalışanın cebinde kalacak.

Bu tutar yeni asgari ücrette yüzde 40 artış varsayımı ile 252 lirayı bulacak. Asgari ücret sonrası ilk vergi basamağı için uygulanacak oranın yüzde 10 olması seçenekler arasında bulunuyor.

Mevcut uygulamada asgari ücretli çalışanın ücret matrahının yıllık 24 bin lirayı aştığı ay ve takip eden aylarda, ücretinin bir sonraki vergi diliminde yüzde 20 üzerinde vergilendirilmesi gerekiyor. Asgari ücretin artmasıyla beraber hemen hemen bütün çalışanlar, işsizler için bir gelir artışı olacak.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı asgari ücret çalışmalarında vergiyle ilgili birkaç alternatif üzerinde çalışılırken, dördüncü toplantı aynı zamanda karar toplantısı olacak. Asgari ücrete ilişkin gelinen nokta başta olmak üzere merak edilen soruların yanıtları şöyle:

Edinilen son dakika bilgisine göre Asgari ücret görüşmelerinin üçüncü turunda birinci vergi diliminin yıllık brüt asgari ücret miktarına çekilmesi konusunda anlaşıldı. Buna göre kümülatif vergi matrahı hesabında brüt asgari ücret dikkate alınacak. Uzmanlara göre bu düzenleme gelir vergisinden kaynaklı 1500 liralık katkı sağlayacak. Prim ve vergi indirimi yapılması halinde asgari ücretin işverene maliyetindeki artış da sınırlı kalacak.

Çalışanın birinci ay aldığı brüt ücreti onun matrahı oluyor. Gelir Vergisi Kanunu'na göre asgari ücretli bir çalışanın ücret matrahının yıllık 24 bin lirayı aştığı ay ve takip eden diğer aylarda ücretinin bir sonraki vergi diliminde yüzde 20 üzerinde vergilendirilmesi gerekiyor. Bugün itibariyle 24 bin liraya kadar yüzde 15, 24 bin lirayı aşması halinde yüzde 20'lik vergi dilimine giriliyor. Yüzde 15'ten vergilendirilecek: Şu anda 24 bin lira olan tutarın gelecek yıl asgari ücretin yine brüt 5 bin lira varsayımı ile yılda 60 bin liraya çıkması anlamına geliyor. Bu tutara kadar olan kısım yüzde 15'ten vergilendirilecek. Asgari ücretlinin Ocak ayında aldığı ücretle Aralık ayında alacağı tutar vergi dilimleri nedeniyle düşmeyecek. Çalışanlar daha az vergi ödemiş olacak. Asgari ücretle çalışmayanların da daha az vergi ödemesi sağlanacak. İlk dilim 60 bin liraya çekildiğinde daha yüksek alan ücretliler beşinci ayda yüzde 20'ye geçecekken 7, 8'inci ayda geçecek. Böylece daha az vergi ödemiş olacak

Brüt 3 bin 577 lira olan asgari ücretten yapılan 751 liralık kesintinin (SGK primi, işsizlik sigortası primi, gelir vergisi ve damga vergisi) alınmaması ya da asgari ücretten kesilen vergi kalemlerinin sayısının düşürülmesi seçenekler arasında yer alıyor. Bu yıl için asgari ücrette işveren payı 554.51 lira, işveren işsizlik sigorta primi 71.55 liraya ulaşıyor. Böylece bu yıl rakamlarına göre asgari ücretin işverene maliyeti 4203 lirayı geçiyor.

SSK primi işçi payının yüzde 14'ten 5 puan indirilerek yüzde 9'a düşürülmesi ile 180 liralık bir miktar işçinin cebine kalacağı belirtiliyor. Asgari ücretin yaklaşık yüzde 40 artırılması varsayımı ile bu tutar 252 liraya ulaşacak. Bu tutarın çalışanın ücretine doğrudan yansıması halinde geliri de artmış olacak.

Gelir Vergisi Kanunu'na göre vergi tarifesi yüzde 15, 20, 27, 35 olmak üzerde 4 dilimden oluşmakta. Sendikalar, ücretlerin asgari ücrete tekabül eden kısmının vergiden muaf tutulmasını isterken, asgari ücret sonrası ilk vergi basamağı için uygulanacak oranın da yüzde 10'ü düşürülmesi isteniyor.

Komisyon, asgari ücreti bütün iş kollarını kapsayacak şekilde belirler. Çalışanlara Komisyonun belirlediği ücret dışında düşük ücret ödenemez. İş sözleşmelerine ve toplu iş sözleşmelerine bunun aksine hükümler konulamaz. İşverenler tarafından, işçilere sağlanan sosyal yardımlar nedeniyle asgari ücretten herhangi bir indirim yapılamaz. Asgari Geçim İndirimi'ni vermeyen işverene idari para cezası uygulanır. Asgari ücretin belirlenmesinde işveren tarafından çalışana ödenen ek ücret, sosyal yardımlar dikkate alınmıyor. Kısmi süreli çalışanlar yasal asgari ücretin tam olarak ödenmesini talep edemez.

Asgari ücretteki artış sadece bu kapsamda çalışanları değil isteğe bağlı sigortalılardan işverene, Genel Sağlık Sigortası kapsamındakilerden işsizlik sigortası alanlara, borçlanmaya gidenlere kadar milyonları etkiliyor. Yeni asgari ücretle birlikte 20 milyona yakın memur, işçinin asgari ücrete göre belirlenen AGİ de yükselecek. Bu nedenle memur, sözleşmeli personel maaşları da asgari ücretten doğrudan etkileniyor. GSS primleri devlet tarafından karşılananların sayısı artacak.

Asgari ücret: 3.577,50 SGK primi (yüzde14): 500, 85 İşsizlik sigortası primi (yüzde 1) : 35,78 Gelir vergisi matrahı: 3.040,87 Gelir vergisi (yüzde 5) : 456, 13 Damga vergisi (0.759 ): 27,15 AGİ: 268,31 Net asgari ücret: 2.825,90

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, asgari ücret rakamının bugün belli olacağını belirtirken, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin gündeme getirdiği asgari ücretten verginin kaldırılması konusunda “Asgari ücret çalışmalarımızda alternatif olarak önümüzde duruyor. Birkaç alternatif var, verginin ortadan kaldırılması, gelir vergisinin kaldırılması vesaire... “ dedi. Bilgin, bakanlığının TBMM bütçe görüşmelerinde özetle şunları kaydetti:

Türkiye’de gelir dağılımı araştırmalarında dikkat çeken bir husus var, en düşük gelir grubu olan yüzde 20’lik gelir grubunun millî gelirden aldığı pay 4.5’la 6 arasında değişiyor, en yüksek gelir grubunun da 48 ile 57 arasında değişiyor. Bu oranlar bütün araştırmalarda değişiyor ama bu aralıklar pek değişmiyor. Demek ki Türkiye’de bir kalıp var, yapının değişmemesiyle ilgili böyle bir sorun var.

Asgari ücretten vergi meselesi, asgari ücret çalışmalarımızda alternatif olarak önümüzde duruyor yani birkaç alternatif var, verginin ortadan kaldırılması, gelir vergisinin kaldırılması vesaire gibi. Onların üzerinde duruyoruz. Araştırma yaptırdım, işçilere sordum, işverenlere sordum, profesyonellere sordum. İşçilerimizin büyük çoğunluğu, yüzde 37'si 3 bin 700 ile 4 bin arası beklentisi olduğunu söyledi. Küçük işletmelerde çalışan işçilerin daha alt düzeyde talep ettiğini gördüm. Sebepsiz değil. Onlar; 'Evet artmasını istiyoruz ama işimizin devam etmesini istiyoruz.' Biz buradan, sizlerin beklentisi nedir bilmiyorum ama toplumun, işçilerin beklentisini karşılayacak ciddi bir asgari ücret artışı gerçekleştireceğiz. Düşük gelirli asgari ücretle çalışanlar için bir bayram havası yaratacaktır. Daha yüksek düzeyde açıklanması önemlidir, ekonomik olarak daralmadan geçiyoruz. Bunu anlıyoruz. Asgari ücret çalışanlarımızı korusun, aynı zamanda Türkiye'nin ve bütün dünyanın yaşadığı ekonomik dalgalanmalardan Türkiye'ye de rahat nefes aldırsın. Rahat nefes alacak seviyede belirleyeceğimizi ifade etmek isterim.

Emekli gelirlerinin düzeltilmesiyle ilgili çalışmamız var. Bu çalışmayı çok kapsamlı bir şekilde yürütüyoruz. Çalışmada mesafe aldıkça bunu kamuoyuyla paylaşacağım.

Geçtiğimiz günlerde büyük bir yatırım, yabancı girişim -yabancı ortaklık aynı zamanda- İstanbul’da işçiler fabrikasında örgütlendikleri için bir gecede 150 kadın işçimizi kapının önüne koydu. Ertesi gün atılan işçilerin sayısı 450 oldu. Müdahale ettim. Dedim ki; “Burada Türkiye Cumhuriyeti’nin hukuku geçerlidir. Burada iş yapan herkes, hangi işveren olursa olsun, yerli yabancı, bu hukuku tanımıyorum, diyemez, derse karşısında bizi bulur.” İstanbul Valimizi aradım dedim ki; “Oranın CEO’suyla görüş, burada Türkiye Cumhuriyeti hukukunun geçerli olduğunu ona hatırlat, yoksa yarın işçilerle beraber gelirim, onun kapısına dikilirim o hukuku ona uygulatırım.” Ertesi gün o sorun çözüldü. Emeği engelleyen, emeğin örgütlenmesini engelleyen, onun hakkını yemeye kalkan kim olursa karşısına çıkarım. Sendikaları baskı altına alanlarla ilgili soruşturma yaptım, büyük para cezaları verdim. Bizim hukukumuzun tanımayan işverenler hakkında suç duyurusunda bulunurum. Ayrıca Kayseri’de üniversitede çalışan işçi arkadaşlarımıza seslenmek isterim: Kamu toplu iş sözleşmesi çerçevesini işveren kabul etmiyormuş; kabul etmek mecburiyetinde, emekçilerimizin kazandığı hiçbir hakkı kimse gasp edemez.

Sendikalaşmayı teşvik edecek düzenlemeleri yapmak bizim görevimiz. Önümüzdeki dönemde bu konuda bir “beyaz bayrak” uygulaması gerçekleştireceğiz. Ne yapacağız; bir işyeri örgütlüyse, toplu sözleşme varsa, işçilerin hakları karşılanıyorsa oraya ödül olarak beyaz bayrak vereceğiz.

Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun ilk toplantısı 1 Aralık'ta Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’in ev sahipliğinde bakanlık binasında düzenlenmişti. Böylelikle yeni asgari ücreti belirleme çalışmalarında resmi süreç başlamıştı.

Asgari ücret komisyonu ikinci toplantıda Türk- İş'in ev sahipliğinde bir araya gelmişti. Türk İş Genel Başkanı Ergün Atalay, "Kamuoyunda oluşan rakamlar ortada. Bu rakamların altında bir anlaşma yapmamız mümkün değil. İnşallah umduğumuz gibi olur ve hep beraber zevkle imzalarız." ifadelerini kullanmıştı.

9 Aralıkta yeni asgari ücret için üçüncü toplantı gerçekleştirildi. TİSK'in ev sahipliğinde gerçekleştirilen toplantıda taraflar taleplerini paylaştı. Türk İş Genel Sekreteri Nazmi Irgat "İçinde bulunduğumuz şartlar içerisinde asgari ücretli ve tüm çalışanların sıkıntılarını giderecek bir asgari ücret olsun istedik. Size iyi yorumlar aktardık ancak geldiğimiz yolda aynı durumda değiliz. Komisyonun sağlıklı bir karar vermesi söz konusu olamadı. TÜİK’in açıkladığı enflasyon ile gerçek hayatta yaşadığımız enflasyonda fark var." demişti.