17. Yüzyıl Osmanlı Devleti İç İsyanları Nelerdir, Neden Çıkmıştır?

Osmanlı Devleti tarihinde özellikle 17. yüzyılda görülen iç isyanlar yönetimi epey zorlamıştır. Haksızlık yapıldığını iddia eden gruplar tarafından çıkarılan bu başkaldırının gelişimi ve nedenleri değişiklik gösterir. Bu dönemde gerçekleşen isyanlar tarihte yerini almıştır. İşte detaylar...

DURAKLAMA DÖNEMİ İÇ İSYANLARI

17. Yüzyıl Osmanlı Devleti’nde iç isyanlar nelerdir ve iç isyanlar nasıl ortaya çıkmıştır soruları Osmanlı tarihi açısından oldukça önemlidir. Bu tip isyanlar ve bu isyanları bastırma yöntemleri sonraki dönemlere yol gösterici olmuştur.

Duraklama dönemi Osmanlı için son derece can sıkıcı olan birçok farklı isyan demektir. Özellikle İstanbul isyanları bunun en bilinen örnekleridir. Nedenleri ve özellikleri ise şöyledir:

- Devletin başkentinde çıkan isyanlardır.

- Bunun arkasında genellikle Yeniçeri olarak bilinen askeri sınıf vardır. Ulema tarafından da desteklenmiştir.

- Birden çok nedeni vardır ve bunların içinde devlet ocak içindir anlayışı ilk sırada gelir.

- Askeri disiplinin ortadan kalkması başka bir sebeptir.

- Bunun yanı sıra ulufe ve cülus dağıtımındaki aksaklıklardan dolayı da birçok isyan söz konusudur.

- Bazı devlet adamlarının ocağı kullanmak istemesi de nedenlerin içinde her daim öne çıkar.

En bilinen örneklerinden birisi padişah Genç Osman'ın hunharca öldürülmesidir. Ayrıca IV. Mehmet zamanında çıkan isyanda tam 30 devlet adamı, padişahın önünde parçalanmıştır. Daha sonra bunlar çınar ağaçlarına açılmıştır. İsyanlarla mücadele konusunda en etkili padişah ise IV. Murat olmuştur. Onun döneminde yeniçeri ocağı tam anlamıyla disiplin altına alınmıştır. Fakat bu durum geçici olmuştur. İstanbul İsyanları, ocağın kaldırılmış olduğu döneme kadar devam etmiştir.

CELALİ İSYANLARI NEDİR?

Osmanlı tarihi özellikle duraklama ve gerileme döneminde birçok isyanı bünyesinde barındırır. Celali İsyanları onlardan biri. İlk defa, Bozoklu Celal adındaki bir kişinin çıkarmasından dolayı ismi bu şekilde kalmıştır. Merkezden uzak olan yerlerde Anadolu'da çıkan isyanlardır. Bazı aileler, işsiz kalmış olan medrese mezunu kişiler, eski askerler tarafından çıkarılmıştır. Nedenleri içinde öne çıkan konu ekonominin bozulmuş olmasıdır. Bunun yanı sıra tımar sisteminde yaşanmış olan aksaklıklar, savaştan kaçmış bazı askerlerin Anadolu'da bozgunculuk yapması, İran Savaşlarından dolayı vergilerin artması, yerel yöneticilerin gerçekleştirmiş olduğu birtakım haksızlıklar da gerekçelerin arasında her daim öne çıkar.  

EYALET İSYANLARI NEDİR? 

Eyalet isyanları devletin merkezine çok uzakta bulunan yerlerde yaşanmış olan olaylardır. Ancak bunlar genellikle çok uzun sürmemiştir. Temel nedeni ise bazı vali ve yöneticilerin haksız tutumları, fazla vergi alınmasıdır. Bu isyanlarda milliyetçilik fikrinin bir etkisi söz konusu değildir.