CHP, güçlendirilmiş parlamenter sistemden ne kastettiğini açıkladı. CHP, ''Kürt sorununun çözümünde HDP'yi muhatap olarak görüyoruz" çıkışını bir adım daha ileri taşıdı. Geçtiğimiz hafta sonu Bolu Abant kampında milletvekillerinin değerlendirmesine sunulan ve yeni anayasa için ön hazırlık olarak kabul edilen raporda, yerel yönetimlere ''mali ve idari özerklik'', ''kısmi vergi toplama'' gibi önerilere yer verdi.
DEMİRTAŞ BENZER TALEPLERDE BULUNMUŞTU
CHP'nin sunduğu rapordaki gibi benzer talepleri geçmişte de HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş dile getirmişti. CHP'li Engin Özkoç, 2011 yılında TBMM'deki bir gizli oturumda BDP'nin Türkiye'yi 25 eyalete bölmeyi hedefleyen anayasa önerisinde bulunduğunu deşifre etmişti. Geçtiğimiz aylarda da CHP'nin anayasa hukukçusu milletvekili İbrahim Kaboğlu, HDP'lilerin de yer aldığı anayasa toplantıları yaptıklarını itiraf etmişti.
HAZIRLANAN RAPORDAKİ MADDELER
Demokratik Hukuk Devleti İçin Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem-Bağımsız ve Tarafsız Yargı" başlığı altında hazırlanan raporda şu ifadeler yer aldı:
- Yerel yönetimlerin belirlenmesinde, kültürel, tarihsel ve coğrafi değerlerle birlikte kamu hizmetinde verimlilik ölçütü de dikkate alınmalıdır.
- Yerel yönetimlerin yaygınlaştırılması, halkta kendine yakın yönetimi sahiplenme bilincini geliştirir. Bu da büyükşehirlerdeki demografik yığılmayı azaltabilir.
- Devletin merkezi organları ve yerel yönetimler arasında denge ve denetim düzenekleri, Anayasada "görev+yetki+sorumluluk" ilkeleri öngörülmek suretiyle açıkça belirlenmelidir. Düzenleme, yerel yönetimlerin idari ve mali özerklikleri çerçevesinde, merkezi yönetimle görev ve yetki çatışmalarını ortadan kaldıracak biçimde yapılmalıdır.
- Bu bağlamda; yerel yönetimlerin gelirleri artırılacak, kayyum uygulamalarına son verilip, seçimle gelen belediye başkanlarının, ancak seçimle gidecekleri güvence altına alınacaktır.
- Yasama organına ait "vergilendirme yetkisi"nin, yasal sınırlar içinde kalmak şartıyla, yerel yönetimlerce kısmen kullanılabilmesine ilişkin yasal altyapı oluşturulmalıdır.
SİVİL İSYAN DÜZENLEMESİ
CHP'nin hazırlayıp sunduğu raporda dikkat çeken bir başka detay ise "sivil isyan" olarak yorumlanan "Direnme Hakkı" konusu oldu. Raporda, Anayasa'nın hak ve özgürlükler konusunda güvenceler tanıdığı belirtilerek, "Kuşkusuz bu haklar, toplumsal gereksinimler veya bilimsel ve teknolojik gelişmeler ışığında ya da Kovid-19 gibi yerküre ölçeğindeki salgın hastalık riskleri nedeniyle, -direnme hakkı dâhil- yeni hak ve özgürlükler demetiyle genişletilebilir" ifadeleri kullanıldı.