Güneşli güler başladı. Peki oldukça önemli olan güneş alerjisi belirtileri neler? Güneş alerjisi nasıl geçer? Güneş alerjisi tedavisi… gibi tüm merak edilenleri sizler için araştırdık…
Birçoğumuzun içini şenlendiren yaz ayları geldi çattı. Tatil için planlar çoktan yapıldı. Ancak tatiliniz kabusa dönüşmemesi için dikkat etmeniz gereken bir nokta var. Güneş alerjisi. Peki güneş alerjisi nedir? Güneş alerjisi belirtileri neler? Güneş alerjisi tedavisi, Güneş alerjisi nasıl geçer? Güneş alerjisi için krem gibi en çok merak edilenleri sizler için araştırdık. İşte detayalar…
Havaların ısınması birçoğumuzu sevindirirken, güneş alerjisi olanlar için bir kabusa dönüşe bilir. Ancak Alerji ve Astım Derneği Başkanı Prof. Dr. Ahmet Akçay’ın, güneş alerjisi olanlar için bulunduğu tavsiyelerle, yazı rahat geçirebilirsiniz.
YAZIN DÜŞMANI GÜNEŞ ALERJİSİ NEDİR?
Güneş alerjisi, cildin güneş ışınlarına karşı gösterdiği hassasiyettir. Çok yaygın görülen bir alerji türüdür ve herkeste farklı belirtiler gösterebilir.
Genellikle, cildin en çok güneşte kalan bölgelerinde, kabarıklık, kaşıntı, kızarıklık, ödem vb. gibi durumlarla kendini gösterir. Alerji türleri arasında en hafifi olarak geçmektedir ancak bazı durumlarda ciddi sorunlara neden olabilir.
Aslında güneş alerjisine bir tür kurdeşen türü de denilebilir. Genellikle 18-35 yaş ve yeni doğanlarda görülmektedir. Güneş alerjisi erkeklere oranla kadınlarda daha sık görülmektedir. Alerjiye yatkın bünyelerde ise görülme olasılığı daha yüksektir.
GÜNEŞ ALERJİSİ NASIL OLUR?
Güneş alerjisinin tam olarak nasıl geliştiği halen bilinmemektedir. Hazla güneşe maruz kalan ve hassasiyeti bulunan kişilerde meydana gelen aşırı duyarlılık reaksiyonudur.
Güneş alerjisiyle ortaya atılan bir hipotezde; ’Güneş ışınları, serumda veya cildimizde bulunabilen kromofor adı verilen endojen bir maddeyi aktive ederek onu immünolojik olarak aktif bir foto-alerjene dönüştürüyor. Bu daha sonra alerjiye neden olan mast hücrelerinden kimyasal maddelerin salınmasını tetikleyerek kurdeşen lezyonlarına neden olur’ bilgileri yer alıyor.
Bazı durumlarda ise güneş ürtikerini kullanılan bazı ilaçlar tetikleyebilir. Örneğin; Bazı kolesterol düşürücü ilaçlar (Atorvastatin gibi), antipsikotik olarak kullanılan bazı ilaçlar (klorpromazin), bazı antibiyotikler (tetrasiklin gibi) veya doğum kontrol hapları güneş alerjisini tetikleyebilir.
Bir diğer güneş alerjisini tetikleyen şey ise, parfümler, dezenfektanlar, boyalar veya diğer kimyasalların kullanımı sonrası güneş ışınına maruz kalmaktır.
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN GÜNEŞ ALERJİSİNİN BELİRTİLERİ?
Güneş ışığına maruz kaldıktan birkaç dakika sonra, güneşe maruz kalan bölgelerde:
-Kızarıklık,
-Yanma,
-Ödemli kabarıklıklar şeklinde belirtiler görülür.
Bazı kıyafetler yapılarından ötürü fazla güneş ışığı geçirdiğinde alerjiye neden olabilir. Aynı zamanda güneşe en çok maruz kalan bölgelerden yüz çevresinde, göz altı ve dudaklarda alerjik reaksiyonlar görülebilir. Yüz ve el sık sık güneşe maruz kaldığı için daha toleranslıdır.
Uzun süreli güneş ışığına maruz kalınan durumlarda ise; mide bulantısı, hırıltılı solunum, nefes darlığı veya bayılma gibi ciddi alerji belirtileri de görülebilmektedir. Bu durum beraberinde alerjik şoku da getirebilir.
GÜNEŞ ALERJİSİ REAKSİYONLARI NASIL GEÇER?
Güneşe maruz kalan ve hassas ciltlerde meydana gelen bu belirtilerin birçoğu, güneşe maruz kalınmadığı zaman kendiliğinden geçmeye başlar.
Güneş alerjisi durumunda kişide görülen belirtiler oldukça önemlidir. Bir diğer önemli noktada güneş alerjisinin kurdeşen şeklinde kendini göstermesidir.
GÜNEŞ ALERJİSİ TEDAVİSİ
Güneş ürtikerinin teşhisinde klinik bulguların önemli olmasının yanı sıra tanı fototest ile doğrulanabilir. Fototest, cildinizin farklı dalga boylarındaki bir güneş lambasından gelen UV ışığına nasıl tepki verdiğine ve hangi dozda tepki verdiğini bakar. Cildinizin tepki verdiği dalga boyu, belirli güneş alerjinizi belirlenmesine ve tedavi süresinin başlaması için önemlidir.
İlaca bağlı fotosensitivite veya foto kontakt dermatiti dışlamak için fotopatch testi faydalı yapılması gerekmektedir. Fotopatch denilen yama testi, cildinize alerjileri tetiklediği bilinen farklı maddeleri koymayı, bir gün beklemeyi ve ardından cildinizi bir güneş lambasından gelen UV radyasyonuna maruz bırakma işlemidir. Cildiniz belirli bir maddeye tepki verirse, güneş ürtikerini tetikleyen şey bu olabilir ve bunun üzerine tedavi uygulanmaya başlanır.
Güneş ürtikerinin tedavisi için herhangi bir kılavuz bulunmamaktadır. Değişken başarı ile farklı tedaviler kullanılmıştır. Geniş spektrumlu güneş kremleri ve koyu renkli giysiler kullanılarak güneşe maruz kalmadan kaçınmanın yanı sıra güneş ışınlarından korunma kendiniz için uygulayabileceğiniz yöntemlerdendir.
Güneş alerjisinde en sık antihistaminikler ilacı kullanılır. Çoğu zaman rahatlama sağlayabilirler ancak genellikle tedavide daha yüksek. Güneş ürtikerinde kızarıklığa antihistaminiklerin hiçbir etkisi yoktur. Kızarıklık ve yanmayı rahatlatmak için çeşitli kremler ve losyonlar önerilir.
Güneş ışığına toleransı geliştirmek için fototerapi (UVA, UVB, görünür ışık) ve fotokemoterapi (PUVA) kullanılabilir. Bu tolerans geliştirme süreci, etki spektrumuna ve minimum ürtiker dozuna dayanmalıdır. PUVA, tek başına fototerapiden daha hızlı etki göstermektedir.
Güneş ürtikeri tam olarak anlaşılmış bir rahatsızlık değildir. Tedavisi oldukça zordur. Uzun süreli durumlarda ise kronik rahatsızlığa dönüşebilmektedir.
Kendiliğinden düzelme olasılığı, güneş alerjisi başlangıcından sonraki 5 yılda yüzde 15 ve 10 yıl sonra yüzde 25 olarak tahmin edilmiştir. Genel olarak, şiddetli ürtikerli hastalar düzelme olasılığı düşüktür. Birçok hasta kapalı mekanda kısıtlanır ve yaşam kalitesi oldukça düşer.
GÜNEŞ AŞLERJİSİNDEN NASIL KORUNULUR?
