EYT ile alakalı son dakika gelişmeleri milyonlarca vatandaşın en çok araştırdığı konular arasında yer alıyor. Konuyla ilişkili farklı adımların izleneceği bilinirken bunların, Emekli aylığının belli bir miktarının kesilerek daha erken emekli olma imkânı sağlayan kısmi erken yaşlılık emekliliği, kesintili erken emeklilik, süre tamamlanması gibi yollar olabilir. Bu haberimizde konuyla alakalı son dakika gelişmelerinden bahsettik.
6 adımda çözüme gidiliyor!
Bu sene içinde çözüme kavuşturulması beklenen EYT yasası ile alakalı 6 adımdan oluşan çözüm süreci belirlendi. Bu adımlar:
1. Kapsam belirlenecek
2. Emeklilik şartları tespit edilecek
3. Mali boyutu hesaplanacak
4. Maaş hesabı yapılacak
5. Uygulama biçimi tespit edilecek
6. Taslak yazılıp karar alınacak
EYT çözüm seçenekleri
EYT konusu ile alakalı farklı çözüm yolları masaya yatırıldı. Bu yollar genel bir çerçevede 3 farklı şekilde ortaya atıldı. Emekli aylığının belli bir miktarının kesilerek daha erken emekli olma imkânı sağlayan kısmi erken yaşlılık emekliliği, kesintili erken emeklilik, süre tamamlanması adımlarının yanı sıra bazı meslek gruplarını ilgilendiren yıpranma seçenekleri de tartışılan konular arasında yer alıyor. Avrupa'daki bazı ülkelerde benzer yollarda ve daha az aylıkla emekli olunabiliyor.
Kısmi emeklilik kapsamında, 3 bin 600 günü tamamlayan kadınlar 50 yaşında emekli olurken erkekler ise 55 yaşında emekli oluyor. Süre tamamlanması ile emekli olacaklar için ise kadınlarda 7 bin 200, erkekler de ise 9 bin gün sigortalılık şartı aranıyor. Bunun yanı sıra yaşa bakılmıyor. EYT'li grubun yaş ortalaması ise 48-49 aralığındadır.
Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) kimler için?
EYT ile işaret edilen grup 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlamış ve o tarih itibari ile emeklilik hakkı kazanarak kademeli emeklilik yasası ile emekliliği ötelenenleri işaret etmektedir.
Bahsedilen bu grup arasında memur, SSK, Bağ-Kur, tarım sigortalısı bulunmaktadır. Yukarıda belirtilen tarihten sonra işe giren kişiler için kadınlarda 20, erkekler de ise 25 yıl sigortalılık süresi ve bunun yanı sıra 5 bin gün prim ödemesi ve kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş zorunluluğu getirilmiştir. Dolayısıyla emekli olabilmek için sigortalılık süresi, prim ödeme ve yaş şartlarının beraber sağlanması gerekmektedir.
EYT ne zaman çıkacak?
Ülkemizde sosyal güvenlik sistemi zaman zaman değişikliklerle karşı karşıya kalırken maaş hesaplama yöntemleri de değişti. 1980'li yıllarda ya da 1990'lı yılların başında işe başlayan SSK'lıların bir bölümünün emeklilik günleri yaklaştı. Haberde bahesttiğimiz ve sık sık gündeme gelen EYT konusunda tarif edilen ise sigortalı çalışan kişilerin maaş hesaplamasında 3 farklı dönem göz önünde bulunduruluyor. Kişilerin maaşlarının ne kadar olacağını evvelden bilmesi pek mümkün olmamaktadır. Lakin kişi maaş miktarını belirleyen etkenleri bilirse ne kadar maaş alacağını tahmin edebilir. Maaşın belirlenmesinde yapılan yollar ne kadar aynı olsa da kişilerin çalışma şartları, iş yerlerinin durumu, aylık kazançları, çalışma süreleri, hatta işe ara verip vermemiş olmaları dahi maaşı etkilemektedir.