Ev Kira Fiyatları Niye Yükseldi?

TÜİK'in Aralık ayı TÜFE açıklamasıyla birlikte ev kiralarına ne kadar zam yapılacağı da böylece belli oldu. Böylece üç farklı şekilde yapılan kira zamlarının tam tutarı belli olmuş durumda. 

ENFLASYON ORANI KİRALARA DİREKT KATKI YAPIYOR

Tüketici fiyat endeksi direkt olarak yıllık kira oranlarına değişiklik gösteriyor. Aralık ayı TÜFE yüzde 36,08 olarak belirlendi.  Enflasyon rakamlarının on iki aylık ortalaması baz alınarak belirlenen kira zammı aralık ayı için yüzde 19,60 oldu.  

KİRA ZAMMI NEYE GÖRE YAPILIR? 

Borçlar Kanunu, kira artış oranına belli artış getirmiştir. Yasal Oran'a göre, 12 aylık TÜFE ortalaması üzerinden hesaplanmaktadır. Bu, yapılacak en yüksek zamdır. 

Yi-ÜFE, Yurt içi üretici tüket endeksini baz almaktadır. 12 aylık Yİ-ÜFE ortalaması doğrultusunda zam yapılır.

Bir de 12 aylık TÜFE ve Yİ-ÜFE oranına göre hesaplanan bir kira zam türü bulunmaktadır. Bu ikisinin ortalaması toplanır ve ikiye bölünür. Çıkan sonuç, yeni zam oranıdır.  

EV KİRA FİYATLARI NİYE YÜKSELDİ?

Son birkaç yıldır büyük şehirlerdeki konut kira fiyatlarında ciddi derecede artışlar bulunuyor. Haliyle akıllardaki ilk soru, bu durumun altında yatan temel nedenin ne olduğu yönünde. 2018 tarihinde yaşanan kur şoku ve ardından da kredi faizlerindeki artış, konut üreticilerinin yeni projelere başlamasını önemli bir ölçüde yavaşlatmış durumda.

Bir başka yandan da ilk sırada İstanbul olmakla birlikte İzmir ve Ankara gibi diğer büyük şehirlerde merkezi lokasyonlar içerisinde kiralık ev bulmanın gün geçtikçe zorlaştığına dair pek çok haberler medya içerisinde yer alıyor. Piyasada kiralık ev az bulununca vatandaşlar da emlak ofislerine isimlerini yazdırıp sıraya girerek kiralık ev beklemeye başlamış durumda. Bu durum da bir süre daha böyle devam edeceğe benziyor.

İSTANBUL'DA KİRALIK EV SIKINTISI NEDEN YAŞANIYOR?

Özellikle İstanbul'da görülen kira artışlarının daha fazla olduğu bölgelerin ortak bir özelliğinin daha yüksek bir oranda kentsel dönüşüm yaşaması olduğu söylenebilir. Haliyle bu dönüşüm esnasında insanlar, oturmuş oldukları bölgeden çok da fazla uzaklaşmak istemiyor. Bu nedene ek olarak aşağıda sıralayabileceğimiz nedenler de kira fiyatlarının artışında büyük birer olarak görülmelidir.

- Konut üretimi yavaşlayınca arz sorunu ortaya çıkmış durumda.

- Artmış olan konut kredi faizi nedeniyle orta gelirli vatandaş ev alımından uzaklaştı, kiraya yöneldi.

- Kısıtlamaların gevşetilmesi ile birlikte ertelenmiş olan düğünler yapılınca kiralık eve karşı gelen talep artmış durumda.

- Hem bu yıl üniversiteyi kazanan, hem de Pandemi sebebiyle evini kapatan öğrenciler ev arayışına girdi veya döndü.

- Kimi bölgelerde kentsel dönüşüm sebepli evini tahliye etmek durumunda kalan vatandaş kiralık eve geçti.

- Yabancı ve göçmenlerden gelen konut talebi de çeşitli ilçelerde kiralık ev sıkıntısında etkili olmuş durumda.

KİRALIK EV PROBLEMİ NASIL ÇÖZÜLÜR?

Kentsel dönüşüme girip yıkılan binalarda yeni kapasite artışı yaşanacak. Ev sahipleri de kirada oldukları evlerden ayrılıp tekrar evlerine dönecek. Yani kentsel dönüşüm güzel bir şekilde gerçekleştiği takdirde bu söz konusu sıkıntı 1 - 2 yıl içerisinde normal şartlar altında bitecektir.

Koronavirüs salgınının etkilerinin kesintiye uğraması üretimin hızlanması ve daha güvenli bir çalışma şart ve durumlarına da tekrardan kavuşulmasıyla birlikte tüm sektörlerde bir canlanma görülecektir. Piyasalarda yaşanacak olan canlanmaya paralel olacak bir biçimde konut satışlarının eski günlere benzer oranlarda hız kazanması, orta vade içerisinde kiralık konutlara olan ilginin de daha ılımlı bir şekilde seyir elde etmesine neden olabilir.