Ev hanımları emekli olabilir mi? Ev kadını nasıl emekli olur? Milyonlarca ev hanımına emeklilik müjdesi geldi! e-Devletten başvurunuzu yapmayı unutmayın

Çalışamayan annesine, eşine böyle bir gelecek hazırlamak isteyenler için emeklilik fırsatı var. Belli şartları yerine getirdikten sonra herkes emekli olabilir. Bunlar da yaş, yıl ve prim günü olmak üzere üç adet şarttan oluşmaktadır.

Konuyu karmaşık duruma getirense Türkiye'de çok sık aralıklarla yapılan reform yasaları. 1999 yılı ve öncesindeki erken emeklilik şartları 1999 yılındaki reformla tamamen değiştirildi. 2008'deyse Bağ-Kur SSK ve Emekli Sandığı Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) çatısı altında birleştirilerek birçok yeni kural getirildi. Sonradan çıkartılan düzenlemelerle de yenilikler sürmeye devam etti.

Ancak bu değişikliklerle özellikle 20 yıl ve üzerinde sigortalılığı bulunanlar için üç ayrı dönem ve üç ayrı uygulama ortaya çıktı. Hele iki ya da üç kurumda birden çalışanlar için ayrı ayrı hesaplamalar gündeme geldi. Emekliliği hesap ederken en mera edilen erken emeklilik ve çalışmadan emeklilik sağlayan yasal avantajlar.

Peki çalışmak şart mı?

Emeklilik açısından aslında kadın-erkek herkesin yararlanabileceği ama içeriğine baktığımızda kadınlar için daha önemli gördüğümüz bir sistem var.

Bu da isteğe bağlı sigortalılık yani bir başka deyişle çalışmadan emekli olmanın formülü.

Emeklilik için üç temel şart:

-Prim gününü doldurmak,

-Belli bir yaşa gelmek,

-Sigortalı olduktan sonra belli bir süreyi tamamlamak.

Birinci şart olarak yazdığımız prim gününü tamamlamanın birçok yolu var. Bir işyerinde ya da kamu kuruluşunda kayıtlı olarak fiilen çalışmak. İkincisi, kendi namına iş yapmak ve prim ödemek. Üçüncüsü, doğum, askerlik borçlanması gibi bazılarını da ilerleyen bölümlerde anlatacağımız gün satın alma yöntemlerini kullanmak. Bunlara ilave edebileceğimiz bir başka yöntemse söylediğimiz gibi çalışmaya gerek olmadan isteğe bağlı sigorta ödemek.

Özellikle çalışma imkânı bulamayan ev hanımlarını doğrudan ilgilendiren bu sistem büyük bir kolaylık sağlıyor. Yine part-time çalışanlar için de günlerini tamamlama imkânı veriyor. Yani ayda 15 gün çalışan birisi bu bağlı sigorta ödeyerek 30'a tamamlayıp emeklilik için avantaj elde ediyor.

- Bir yerde sigortalı olarak çalışıyor olmamak veya 30 günden az çalışıyor olmak.

- 18 yaşını doldurmuş olmak.

- Kendi sigortalılığı dolayısıyla emekli maaşı gibi bir maaş almamak.

- Türkiye'de ikamet ediyor olmak. Şartlar bunlar. Gelelim detaylara.

Yukarıdaki şartları taşıyorsanız artık kendi sigortanızı yaptırıp emeklilik için prim ödemeye başlayabilirsiniz. Bunun için en yakın Sosyal Güvenlik Kurumu Merkezi'ne bir giriş bildirgesi vermeniz yeterli. Bildirgenin kayıtlara geçtiği gün sizin için emeklilik süresi de başlamış demektir. Birçok konu e-devlet üzerinden de gerçekleştirilebiliyor hatırlatalım.

Prim ödemeniz lazım

Tabii her ay belli miktarda prim ödemeniz gerekiyor. Bu durumda kendinize en az asgari ücret olmak üzere bir kazanç belirliyorsunuz. Yani kendi kendinize maaş belirliyorsunuz.

Bu kazancın da yüzde 32'sini prim olarak devlete ödüyorsunuz. Bu primin yüzde 20'si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi (emeklilik için kullanılıyor), yüzde 12'siyse Genel Sağlık Sigortası oluyor.

İşte bu yüzde 12'lik prim size sağlık hizmetlerinden diğer çalışanlar gibi yararlanma hakkı da veriyor. Yani emeklilik için gün ve prim biriktiriyorsunuz hem de sağlık hizmetlerinden sigortalı olarak yararlanıyorsunuz. Üstelik çalışmakla yükümlü olduğunuz kişiler de bu haktan yararlanabiliyor.

Kendinize belirleyeceğiniz kazanç da dediğimiz gibi geçerli asgari ücretle bunun 7.5 kati arasında oluyor. Ne kadar yüksek prim yatırırsanız ilerideki emekli maaşınıza o kadar pozitif katkısı oluyor.

Tabii kendi bütçenizi sarsmayacak şekilde bir kazanç belirlemekte fayda var. Çünkü ödemeler aksadığında sistemin sizi dışarıda tutma ihtimali de bulunuyor.

Bağ-Kurlu oluyorsunuz 

İsteğe bağlı sigortada bir incelik var. Bu şekilde ödenen primler Bağ-Kur sigortası olarak değerlendiriliyor. Yani 1 Ekim 2008 yılından sonra Bağ-Kur kapsamına alındı. Öncesinde SSK isteğe bağlı ödenebiliyordu. Dolayısıyla daha önce bir yerde sigortalı olarak çalışmamış ve sadece isteğe bağlı sigortalı olanlar için Bağ-Kur şartları geçerli.

Bilindiği üzere kurumlar arasında emeklilik açısından da farklar bulunuyor. Eski adıyla SSK (4A) sigortasıyla çalışanlar Bağ-Kur'lu, yani kendi işini yapanlara göre emeklilik şartları açısından daha avantajlı. Bağ-Kur'dan emekli olmak için daha uzun süre prim ödenip daha fazla yaş beklenirken SSK'da bu şartlar daha düşük oluyor.