Erdoğan-Biden Zirvesinde Masadaki Konular Neler Olacak?

Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ABD Başkanı Biden arasındaki görüşmenin konu başlıkları, gelecekte Türkiye ile ABD arasındaki ikili ilişkileri şekillendirecek. 

Türkiye'nin Rusya'dan satın aldığı S-400 Hava Savunma Sistemi, ABD'nin Türkiye'yi hukuksuzca kapsam dışı bıraktığı F-35 projesi, ABD'nin birçok ülkenin 'terör örgütü' listesinde bulunan PKK ve YPG'ye örtülü ya da açıktan destek vermesi, ABD Başkanı Biden'ın Ermeni Olayları hakkındaki tutumu gibi konu başlıkları Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Biden görüşmesinde önemli yer işgal edecek. Konuşmadaki diğer konu başlıkları ise şu şekilde;

Türkiye ve dünya ekonomisi

Türkiye'nin Suriye ve Libya'daki haklı tutumu

Afganistan

ABD'NİN PKK/YPG İLE İLİŞKİSİ

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Biden ile gerçekleştireceği görüşmede ABD'nin, Türkiye'nin sınır güvenliğini tehdit eden PKK/YPG terör örgütüne karşı örtülü ya da açıktan desteğine karşı duyulan rahatsızlığı bir kez daha vurgulayacak. PKK/YPG'nin Türkiye sınırları içinde ya da dışındaki faaliyetlerini anlatacak ve "YPG'ye yaptığınız askeri ve lojistik yardımı bırakın" mesajı verecek. 

Dün akşam saatlerinde PKK/YPG/SDG unsurlarının Tel Rıfat bölgesinden Afrin'e gerçekleştirdiği sivil hastane saldırısı ve bu saldırı neticesinde aralarında doktorların da bulunduğu sivillerin hayatını kaybetmesi, Türkiye'nin bu konudaki haklılığını hatırlatıyor.

GÖRÜŞMEYİ ŞEKİLLENDİRECEK EN ÖNEMLİ KONU: S-400 HAVA SAVUNMA SİSTEMİ

Türkiye, sınır ve hava güvenliğini sağlamak için ABD'den Patriot Hava Savunma Sistemi istemiş ancak ABD yönetimi, çeşitli bahanelerle Türkiye'nin bu isteğini görmezden gelmişti. Türkiye ise uluslararası hukuk kuralları çerçevesinde Rusya'dan Patriot'un en önemli alternatifi olan S-400 Hava Savunma Sistemi almış, bu konuda ABD kanadından gelen tepklilere karşı dik bir duruş sergilemişti. Sınır güvenliğinden taviz verilmeyeceği diplomatik yollarla defalarca vurgulanmıştı. Bu konu hakkında iki NATO müttefiki defalarca karşı karşıya gelmişti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, S-400'ler konusundaki haklı tutumunu 14 Haziran'daki görüşmede devam ettirecek ve Biden'a Türk ve ABD'li yetkililerden oluşacak uzman grubu kurulması önerisini yineleyecek.

TÜRKİYE'NİN SATIN ALDIĞI F-35 SAVAŞ UÇAKLARININ TESLİM EDİMESİ İSTENECEK

ABD yönetimi, Türkiye'nin Rusya'dan satın aldığı S-400'leri bahane ederek Türkiye'yi F-35 projesinden çıkarmış ve ülkemizin parasını ödediği uçakları teslim etmemişti. 

Cumhurbaşkanı Erdoğan, söz konusu uçakların üretim sürecinde en büyük katkıyı Türkiye'nin sunduğunu ve uçakların ilk alıcılarından biri olduğunu Biden'e bir kez daha hatırlatacak ve satın aldığımız uçakların teslim edilmesini isteyecek.

Bu konuda Türkiye'nin elinde büyük bir koz bulunuyor; Türkiye'nin F-35 projesinde kapsam dışı bırakılmasının ardından uçakların üretiminde aksaklıklar yaşanmış ve üretim maliyeti artış göstermişti.

AFGANİSTAN'DA İŞBİRLİĞİ VURGUSU

Türkiye ve ABD yönetimleri şubat ayından itibaren Afganistan'da ortak bir çalışma yürütüyor. Bu çalışma neticesinde Taliban ile Afgan hükümetinin nihai bir barış anlaşmasını yürürlüğe koyması bekleniyor.

ABD'nin Afganistan'daki askeri varlığını çekmeye hazırlanması neticesinde Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı'nın güvenliğinin sağlanması zorunluluğu büyük önem teşkil ediyor. Güvenliğin sağlanması ile birlikte ABD ve diğer NATO ülkeleri Kabil'deki diplomatik varlığını devam ettirebilecek ve Afganistan'ın dış dünya ile entegre kalması sağlanacak. Bu noktada Türkiye kritik bir öneme sahip.

1915 OLAYLARI

Erdoğan-Biden görüşmesinde, Joe Biden'ın 1915 olaylarına ilişkin "soykırım" ifadesini kullanmasından duyulan rahatsızlık yinelenecek. Kulislerde konuşulanlara göre, bu konuya ekstra hassasiyet gösteren Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ermeni Olayları'na ilişkin özel bir hazırlık yaptı. 

Erdoğan, ABD'nin "Soykırım" söyleminin ardından düzenlenen ilk Kabine Toplantısı'nda Biden'ı sert bir şekilde eleştirmiş, adeta tarih dersi vermişti.

SURİYE VE LİBYA

Cumhurbaşkanı Erdoğan, ülke güvenliğimiz açısından önemlilik arz eden Suriye ve Libya'daki varlığımızın haklılığını gösteren argümanları Biden'a sunacak ve bu ülkelerin terörden arındırılması noktasında işbirliği geliştirilmesinin öneminden bahsedecek. Suriye'de ABD-Türkiye ortak çalışma grubunun Orta Doğu'daki istikrar ve güven ortamı açısından faydalarında değinecek.

EKONOMİK İŞBİRLİĞİ VE KORONAVİRÜS

Liderler Zirvesi'nde ele alınacak konulardan biri de Türkiye-ABD şirketleri arasındaki ekonomik işbirliği olacak. Türkiye'nin, eski ABD Başkanı Donald Trump döneminde ABD ile yakalamış olduğu 100 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefi yinelecek. Türkiye'nin yatırım ve ticaret noktasında önemli bir ülke olduğu vurgulanacak.

Toplantıda konuşulması beklenen konulardan biri de yaklaşık olarak 1,5 yıldır dünyayı etkisi altına alan Koronavirüs salgını olacak. İki ülke arasında ortak mücadele yöntemleri ele alınacak.

Konu başlıklarına bakıldığında, iki lideri de yarın yoğun bir görüşme trafiği bekliyor olacak.