Defter değeri nedir? Defter değeri ve piyasa değeri nasıl hesaplanır? Defter değeri avantaj ve dezavantajları

Defter değeri, bir işletmenin ya da varlığın sahip olduğu finansallarına bakılarak ne kadar değerli olduğunu açıklamada kullanılmaktadır. Piyasa değeri ile defter değeri hesaplama işlemleri de piyasa değerinin defter değerine bölünmesi sureti ile yapılmaktadır. İşletmeler için, maddi varlıklarının toplam değerleri eksi yükümlülük anlamına gelir. Varlıklar için de, varlığın değerindeki piyasa şartlarından dolayı oluşan düşüş olan amortisman eksi değeri için ödenen miktardır.

Defter değerine örnek verecek olursak; bir şirketin defter değerinin ne olduğunu hesaplamak için toplam maddi varlık tutarları kullanılarak borçlar çıkarılır. Diyelim ki Kredi KYK Limited Şirketinden tam 500 milyon TL varlığı ile 200 milyon TL de borcu var. Bu durumda da şirketin defter değeri ise 500 milyon TL - 200 milyon TL = tam 300 milyon TL olacaktır.

Hisse başına defter değeri hesaplaması nasıl yapılır?

Şirkette yer alan hisse başına defter değerini hesaplamak için defter değerini dolaşımdaki hisse sayısına bölmeniz gerekiyor. Mesela, 300 milyon TL / 500 bin hisse = 600 TL defter değeri eder. Yani defter değeri = varlıklar - borçlardır.

Defter değeri ile piyasa değeri nedir?

Defter değeri, finansal verilere dayanarak bir şirketin değerini belirlemektedir. Piyasa değeri ise, piyasa tarafından algılanan değere dayanarak bir şirketin değerini oluşturur.

Bir kuruluşun piyasa değeri defter değerinden yüksek ise o halde borsa hisse senetlerine de daha fazla önem veriliyor anlamına gelir. Artan kazançları, sağlam atılmış temelleri ve sağlam yönetim sistemi ya da piyasa değerini artıran başka bir faktör de etkili olabilmektedir.

Bir şirketin defter değeri piyasa değerinden yüksek ise, borsanın defter değeri olsa bile kuruluşun kazanma kabiliyetine çok daha az güvendiğinin göstergesidir. Bu, şirket ile ilgili bazı olumsuz durumların da göstericisi anlamına gelir. Yani, herhangi bir kuruluşun defter değeri, hisse değerinin belirlenmesinde önemli bir rol üstlenmektedir. Yatırımcı kişilerin yatırım yapma konusunda verdikleri kararlarını da temel almaları için çok önemli bir inceleme olarak ön planda tutulur.

Borsada hisse yatırımcıları defter değeri ile piyasa değerini nasıl kullanıyor?

Defter değeri, ticaret ile uğraşan kişiler ile borsa yatırımcıları tarafından farklı olan şirket karşılaştırmalarını yapmak ve düşük değerli ya da aşırı değerli olan hisse senetlerini bulmak için kullanılmaktadır. Bu yöntem, bir şirketin mevcut haldeki piyasa fiyatını defter değerine karşı değerlendirmeye alan piyasa değeri defter değeri yani PD / DD oranını belirlemektedir.

PD / DD oranı hesaplaması için de hisse başına düşen piyasa fiyatını hisse başına düşen defter değerine bölmek gerekiyor. PD / DD oranı, 1.00 'den küçük ise paylar da küçük değerli olarak kabul edilmektedir. 1.00 'den büyük ise de o zaman da aşırı değerli olarak kabul edilmektedir.

Defter değeri tek başına size bir şirketin gerçek değeri ile potansiyel getirisi hakkında bilgi sahibi olmanıza katkı sağlamaz. Mesela, bir şirketin elde ettiği net değeri 1 milyon TL ise ikincisinin de elde etmiş olduğu net değeri 2 milyon TL olduğunda ikinci şirketin otomatik olarak çok daha iyi bir yatırım şirketi olduğu anlamı çıkarılmaz. Bu yüzden de onu kullanan yatırımcı kişiler farklı hisse senetlerini karşılaştırmak amacı ile genel olarak diğer metrikler ile de ilişkili olabilecek defter değerine göz atarlar. Şirketleri kıyaslamanın bir başka yolu da hisse başına düşen defter değerini dönüştürmek. Bu sadece defter değerinin ödenmemiş olan hisse sayısına bölünmesi işlemidir. Yukarıda verdiğimiz örnek üzerinden açıklayalım,

İlk şirketin defter değeri 1 milyon TL ile ödenmemiş olan 100.000 hissesi olsun. Bu şirketin hisse başına düşen defter değeri ise 10 TL 'dir. İkinci şirketin değeri 2 milyon TL ve ödenmemiş olan 10.000 hissesi olsun. Bu şirketin hisse başına düşen defter değeri ise 200 TL 'dir.

Yatırımcı kişilerin kullandıkları başka yaygın olan metrik ise şirketler arası PD / DD oranını kıyaslama yöntemidir. Bu oran, bir şirketin hisse başına düşen fiyatı ile hisse başına düşen defter değerini kıyaslar.

Örnek olarak açıklamak gerekirse; ilk şirketin hisse başına düşen defter değeri 10 TL ve piyasa fiyatı da hisse başına 50 TL 'dir. PD / DD oranı ise 5. Yatırımcı kişiler bu oranı aşırı değerli bir hisse senedi olarak yorumlayabilirler.

İkinci şirketin hisse başına düşen defter değeri ise 200 TL ve piyasa fiyatı da hisse başına 100 TL 'dir. Bu şirketin PD / DD oranı ise 0,5. Yatırımcı kişiler bu oranı düşük değerlenmiş bir hisse senedi olarak yorumlayabilirler. Görüldüğü üzere ikinci şirket ilk başta bakıldığı zaman çok daha çekici bir yatırım aracı olarak görünüyor fakat daha derin bir değerleme yapıldığında bu şirket birtakım soru işaretlerini de beraberinde getirmektedir.

Bilinç sahibi olan yatırımcı kişiler ise sadece bir değer göstergesine bakarak şirket hissesi almak yerine bir hisse senedini pek çok farklı açılardan değerlendirmeye özen gösterirler.

Defter değerinin avantajları nedir?

Defter değeri hesap işlemini kullanmak, bir işletmenin ya da hisse değerinin spekülasyon ya da görüş yerine elde edilen veriler ışığında ne kadar değerli olduğunu gösterir. Bu yüzden de, kısmen doğru olan bir değer ölçütü olarak kabul görür. Bu durum bir şirket ile ilgili olarak çok daha fazla bilgi edinmeye çalışırken ya da uygun fiyata hisse senedi bulmaya çalışırken faydalı olabilmektedir.

Defter değerinin dezavantajları nedir?

Defter değeri tek başına kesinlik veren bir değer ölçütü değildir. Bunun sebebi ise defter değerinin fikri mülkiyet hakları gibi maddi olmayan varlıkların değerlenmesi konusunda etkisiz olmasıdır. Mesela, yazılım geliştirmesi yapan şirketler kısmen düşük maliyetler ile ürünler geliştirebilirler ve bu yüzden de bilanço varlıklarının gerçek değerini yansıtmayabilir. Bu, şirketin sahip olduğu hisselerinin defter değerinin pek çok katında işlem gördüğü fakat aşırı değerli olarak değerlendirilemediği anlamına gelmektedir.

Defter değeri hangi durumlarda sınırlı kalır?

Defter değerinin sınırlı kaldığı bir başka faktör, maddi olmayan duran varlıkların hesaba katılmamasıdır. Bunlar patentler, telif hakları ile ticari markalar gibi şeyleri de içermektedir. Söz konusu olan bu varlıklar, bir şirketin defterlerinde somut olarak değerlendirmeye alınmasa da zamanla çok daha önemli bir değer sunmaktadırlar.

Defter değerinin bir başka sınırlamaları ise uzun bir süre boyunca önemli ölçüde değer kazanmış olabilecek olan varlıkları değerlemek amacı ile tarihi maliyetin kullanılmasıdır. Şirketin kullandığı, sahip olduğu gayrimenkuller genelde ilk akla gelenlerdir. Bunlara ek olarak ise büyük ölçüde sermaye varlığına sahip olan bir şirketin agresif bir amortisman yöntemi kullandığı zaman defter değerinin de net olarak göstermeyebilir. Her iki durumda da defter değeri, basit bir varlık eski yükümlülüklerin göstereceği değerden çok daha yüksek olabilmektedir. Bu sebeple de yatırımcı kişiler her zaman için defter değeri dışında yer alan faktörler ile ilgilenen diğer değerleme ölçütlerine bakmak zorundadırlar.

Emlak konut gayrimenkul defter değeri ile piyasa değeri oranı nasıl bulunur?

EKGYO defter değeri altında işlem gören hisseler arasında yer alır. PD / DD oranı ise çok daha düşük miktardadır. Defter değeri 4.00 PD / DD oranı ise sadece 0,45 'tir.

ASELS hissesi defter değeri ile piyasa değeri oranı kaçtır?

ASELS hissesi, savunma ile silah sanayisinin gelişmesi ile çok hızlı bir şekilde yükselmeye başlamış ve pek çok kişinin de göz bebeği haline gelmiş bir hissedir. Defter değeri oranı 8.79 TL olan ASELSAN hissesinin sahip olduğu PD / DD oranı ise sadece 1,67 'dir.

THYAO hissesi defter değeri ile piyasa değeri oranı kaçtır?

THYAO hissesinin defter değeri çok yüksek olan kağıtlardan bir tanesidir. Borsa 'da PD / DD oranı düşük olan hisseler arasındadır. Defter değeri PD / DD oranı da sadece 0,38 'dir. Bu oranın bu kadar düşük seviyede olmasının sebeplerinde Covid - 19 salgının önemli bir payı vardır ve salgından dolayı uçuş seferlerinin iptal edilmesi ile karlılıkta da azalma yaşanmıştır.

SASA hissesi defter değeri ile piyasa değeri oranı kaçtır?

SASA hissesi PD / DD oranı en yüksek olan hisseler arasındadır. Defter değeri 3,16 olmasına karşın piyasa değeri ise yalnızca 26 TL 'nin üstünde işlem görmektedir. PD / DD oranı da 8,35 'tir. Değerin bu kadar yüksek olmasının sebebi ise şirket karlılığının yüksek, projelerin iyi gitmesi ve borsada alım yapan kişiler tarafından da değerli olarak görülmesidir.

Defter değeri hakkında sıkça sorulan sorular
1. Defter değeri ne demek?

Defter değeri bir şirketin, holdingin ya da fabrikanın sahip olduğu varlıklarına ve finans verilerine bakarak hangi değerde olduğunu gösteren terimdir.

2. Defter değeri hesaplaması nasıl yapılır?

Defter değeri hesaplama işlemi yapmak için öncelikle şirketin sahip olduğu tüm varlıklarından borçlarını çıkarmak gerekiyor.

3. PD / DD oranı örnek hesaplama işlemi

PD / DD oranını bulmak için piyasa değerini defter değerine bölmek gerekiyor. Bir hisse defter değeri olarak 10 TL ise, piyasa değeri de 20 TL 'ye çıkmış ise PD / DD oranı da 1 üstüne çıkarak 2 olur. Bu durumda da hissenin değerli olduğunu ve şirketin çok iyi işler yaptığını görmüş oluruz. Tabi ki bu durum birtakım değişkenlere göre de farklılaşabilir ve her zaman için kesin olarak sonuçlanmaz.