Çizgi Film Karakterleri Çocukların Psikolojisini Nasıl Etkiliyor?

Çocuklar yaşadıkları olaylardan olsun izledikleri filmlere kadar çok kolay etkilenirler. Maruz kalınan şeylerin çocuklar için önemi bu kadar büyükken  prenses kültürü psikolojilerini nasıl etkiler? Çocuklara prenses filmleri izletmek doğru mu? Araştırmalar bütün bu soruları cevapladı.

PRENSES FİLMLERİ ÇOCUKLARA CİNSİYETÇİLİĞİ AŞILAR MI ?

Yapılan bir araştırma için beş yıl boyunca çizgi film ve masalların ünlü prenseslerine maruz kalmanın çocuklar üzerindeki etkileri incelendi. Çalışmanın sonucunda prenses kültürüyle büyüyen çocukların toplumdaki cinsiyetçi tutumları taşıma olasılıklarının daha nadir olduğu ortaya çıktı. 

Amerikalı araştırmacılar, Cinderella, Elsa ya da Ariel gibi Disney filmlerinin popüler prenseslerinin vücut algısı ve kadınlara karşı tutumları nasıl etkilediğini inceledi. Araştırmaya 300’den fazla kız ve erkek çocuğu ailelerinin işbirliği ile katıldı. 

PRENSESLER NASIL BİR KADIN ROLÜ GÖSTERİR?

Geçmişte bazı uzmanlar, çocuklar tarafından sevilen prenses karakterlerinin olumsuz davranışları çocuklara aşıladığını öne sürmüştü. Araştırmacılar, bu iddianın doğruluğu için çocukların ve ailelerinin prensesli oyuncak, çizgi film ve eşyalara karşı ilgilerini ölçen anket hazırladı. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki (ABD) Brigham Young Üniversitesi'nden Sarah Coyne ve çalışma ekibi katılımcıların 5 sene sonra tekrar anketi doldurmasını istedi.

Ankette ‘Okulda erkeklerin başarılı olması, kızların başarılı olmasından daha önemlidir’ ve ‘Kızların küfretmesi, erkeklerin etmesinden daha kötüdür’ tarzında ifadeler verildi. Bu şekilde çocukların erkek ve kadın rollerine bakış açıları öğrenilmek istendi. 

Çocuklarına soruları soran ebeveynler anketleri doldurdu, daha sonra çocuklarının yemek takımları ya da mücevherler gibi klişeleşmiş cinsiyet rolleri olan oyuncaklar ile ne kadar oynadıklarını açıkladı. Ebeveynlerin kendi adına çözdükleri ankette ise ‘Çocuklarım daha iyi görünmek istiyor’ gibi ifadeler yer aldı. Çocukların beden algısı ölçülmek istenen sorular için çocuklara ise ‘Bedenimi seviyorum’ tarzında cümlelere katılıp katılmadıkları soruldu.

PRENSES FİLMLERİ İZLEMEK OLUMLU ETKİ BIRAKIR MI?

Child Development isimli bilimsel dergide yayımlanan anketten elde edilen veriler değerlendirildiğinde prenses kültürünün çocukların gelişiminde az miktarda anca iyi yönde bir etki yarattığı anlaşıldı.

Erkek çocuklarının da olumlu olarak etkilendiğini söyleyen ekip lideri Coyne, prenses kültürüne daha küçük yaşta maruz kalan erkeklerin ikili ilişkilerinde kendilerini daha iyi ifade etme eğiliminde olduğunu söyledi. 

Coyne’nin 2016 yılında yaptığı bir araştırmada prenses kültürünün küçük kız çocuklarında cinsiyete dayalı klişeleri aşıladığı görülmüştü. Araştırmaya devam eden Coyne, çocuklarla ergenlik yaşlarına geldiklerinde de görüştü. Coyne gözlemlerine dayanarak şöyle konuştu: ‘Önceki çalışmamız, kısa vadede prenses kültürünün olumsuz bir etkisi olduğunu ortaya koydu. Ancak bu zamanla değişiyor. Artık prenses kültürünün cinsiyete dair düşünce biçimimiz üzerinde uzun vadeli olumlu etkilerini görüyoruz.’

YENİ NESİL PRENSESLER DAHA MI FARKLI?

Bazı uzmanlara göre ise yeni nesil prenses filmlerinde kadın karakterler daha feminist hale geldi. Coyne, yeni nesil ‘Elsa’ gibi karakterlerin hayallerin peşinden gitme, zorlukların üstesinden gelme ve dış görünüşten çok başarıya odaklanma temalarını içerdiğini söyledi. Coyne, ‘Okul öncesi yaşlarda prenses kültürüyle yüksek düzeyde ilgilenen kız çocuklarının, eğitim fırsatlarını, ilişkileri ve kariyerleri erkekler ve kadınlar için eşit derecede önemli görme olasılığı daha yüksek. Bu araştırma, çocukların günümüzde prenses kültürüyle ilişki kurduktan sonra erkekler ve kadınlara dair daha eşitlikçi görüşleri öğrenebileceğini gösteriyor’ diye konuştu.