Çiftçiye verilen destekler işe yaradı: Ayçiçek yağı üretimi artacak!

Türkiye'de son zamanlarda bir kısma göre belli başlı market sahiplerinin yapmış olduğu oyunlar sonucunda, vatandaşlara ayçiçek yağı yeterli değil, stoklarımız azalıyor gibi algı yaratma peşine girişerek etiket fiyatlarına fahiş zam yapmışlardı.

Türkiye'de son dönemde en çok gündemde tutulan ürünlerin başında gelen ayçiçeğine çifçinin ilgisi arttı. Yeterlilik oranı yüzde 60 olan ayçiçeğinde bu yıl ekim alanlarının kapsamının genişletilmesi ve ton fiyatının bir önceki yıla göre üç kat artması çiftçinin iştahını kabarttı. Çiftçinin ayçiçeği ekimine yöneldiğini belirten sektör temsilcileri, hava koşullarının da uygun olması halinde üretimde 350 bin tonluk artış yakalanabileceğini belirtiyor. Böylece geçen yıl ithal edilen ham ayçiçeğinin yüzde 50'sinin bu yıl üretimle karşılanabileceğini vurguluyor.

Destekler artmalı

Türkiye Ziraat Odaları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi ve Edirne İpsala Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Darcan, bu yıl ayçiçeği ekilişinin yüksek olacağını dile getirdi. Ayçiçeğine ihtiyacına karşı Rusya krizi öncesinde başladığını dile getiren Darcan, 'Ayçiçeğinin maliyeti buğdaya göre bazı bölgelerde daha düşük. Aynı zamanda fiyatı da artıyor. Geçen yıl tonu 5 bin TL olan ayçiçeği şu anda piyasada 15 bin TL seviyesinde seyrediyor. Çiftçi kazandıran ürüne yönelir" dedi. Ayçiçeğinde devlet desteğinin çok büyük önem taşıdığını aktaran Darcan, 'Devlet kilogram başına 50 kuruş üretim desteği veriyor. Bu desteğin 80 kuruşa çıkarılmasını istiyoruz.' dedi ve sözlerine şu şekilde devam etti, 'Ekimler nisan sonu başlayacak. Bu dönemde destekler artırılırsa çiftçinin iştahı daha da artacaktır. Yaklaşık 700 bin ton ayçiçeği ithalatımız var. Bu yıl desteklerle ithalatın yüzde 50'sini önleyebiliriz' şeklinde açıklamalarda bulundu.

Fiyatı üç kat yükseldi

TRAKYA Yağlı Tohumlar Tarım Satış Kooperatifleri Birliği, ayçiçeği ön alım fiyatını 2021'de ton başına 5 bin 400 lira olarak açıklamıştı. Rusya-Ukrayna savaşının ardından fiyatı tırmanan ayçiçeğinin bugün ton fiyatı üç kata yakın artarak ortalama 15 bin TL'ye çıktı.

Cumhuriyet tarihinin rekoru kırıldı

Türkiye, ayçiçeğinde yüzde 60 seviyesinde kendine yeterli konumda bulunuyor.

Ülkenin yağlık ayçiçeği ekiliş alanları 2015 yılında 5.6 milyon dekar iken 2020'de yüzde 17 artarak 6.5 milyon dekara yükseldi. Aynı dönemde 1.45 milyon ton olan yağlık ayçiçeği üretimi ise 1.9 milyon tona ulaştı.

2021'de üretimi bir önceki yıla göre yüzde 16.8'lik artışla 2.42 milyon tona yükselerek Cumhuriyet tarihinin rekorunu kırdı.

Türkiye'de ayçiçeği üretiminin yoğun olarak yapıldığı iller sırasıyla Tekirdağ, Konya, Edirne, Kırklareli ve Adana. Bu iller, toplam üretimin yüzde 68'ini karşıladı.

Türkiye, 2021 itibarıyla 668 bin ton ayçiçeği tohumu ve 820 bin ton ayçiçeği ham yağı ithal edildi.

461 bin ton rafine ayçiçeği yağı ihracatı yapıldı.

4 ilde 7 havza daha destekleme kapsamında

Resmi Gazete'de yayımlanan kararla yağlık ayçiçeği ekim alanlarının kapsamı genişletilerek 4 ilde 7 havza daha destekleme kapsamına alındı. Bu kapsamda daha önce yağlık ayçiçeği ekimi destekleme kapsamında olmayan Aydın-Efeler, Aydın- Köşk, Aydın-Sultanhisar, Aydın- Yenipazar, Karabük-Eskipazar, Kütahya-Domaniç ve Sivas-Hafik havzaları destekleme kapsamına alındı. Belirtilen havzalarda yağlık ayçiçeği eken çiftçiler, ayçiçeğine verilen desteklerden yararlanacak.

Sivas'ta ilk kez üretilecek

Hacı Çetinda, Sivas-Hafik havzasına destek gelmesinin çiftçinin yüzünü güldürdüğünü dile getirdi. Bölgenin geçen yıl sulamaya açıldığını dile getiren Çetindağ, 'Yaklaşık 10 bin dekarın üzerinde ekim yapılacak. Birinci ürün olarak ekilecek. Bölgede ilk kez ayçiçeği üretilecek" dedi. Türkiye'nin ayçiçeği üreten bir ülke olduğunu belirten Çetindağ, 'Sanki tamamen ithalata bağımlıymışız gibi bir algı yaratıldı.' dedi ve sözlerine şu şekilde devam etti, 'Böyle bir durum yok. Devletimiz de üretimi artırmak için çalışıyor. mazot ve gübrede destekler artırsa hiç ithalat yapmayız, ihracatçı ülke oluruz' diye konuştu

Rusya'dan gemiler geldi

Rusya' dan yola çıkan ayçiçeği yağlı yüklü gemiler, Türkiye'ye geliyor. Yaklaşık 29 bin ton ayçiçeği yağı mevcut olan 6 gemi için 9 Mart'ta kalkış izni verildi. Gemilerden yurda ilk ulaşan Liberya bayraklı Lilac isimli gemi oldu. Mersin Limanı'na 6 bin 99 ton ham ayçiçeği yağı taşımak üzere Marmara Denizi'ne önceki gün giriş yapan geminin bugün Mersin'e ulaşması bekleniyor. 5 bin 753 ton yağ yüklü Liberya bayraklı Mubariz ibrahimov isimli geminin 17 Mart'ta Mersin'e varacağı tahmin ediliyor. Rusya Bayraklı "Glard 1" isimli geminin ambarlarında 6 bin 407 ton yağ bulunuyor. Bu geminin de 18 Mart'ta Mersin Limanı'na ulaşması öngörülüyor.