4857 sayılı İş Kanunu ile birlikte işçi ve işveren arasındaki şartlar yasal düzenleme ile belirleniyor. İlgili kanuna göre işçinin ve işverenin sorumluluk ve yükümlülükleri yasal güvence altına alınıyor.
45 SAAT ÜSTÜ ÇALIŞMA FAZLA MESAİ SAYILIYOR
İlgili kanuna göre işçi çalıştığı iş yerinde en fazla 45 saat çalıştırılabiliyor. 45 saati aşan çalışma saatlerinde işveren işçiye ekstra mesai ücreti ödemek zorunda. Bir işçinin gün içerisinde 11 saatten fazla çalışması durumdan haftalık 45 saat kuralı sayılmaksızın fazla mesai ödenmesi gerekiyor. Fazla çalışma mesaisinin bulunmasındaki yöntem ise şöyle. Haftalık çalışma süresi 45’in üzerindeyse 45’in üzerindeki süreler için işçiye fazla mesai ücreti ödenmesi gerekir. 45 saatin üzerindeki her bir saat çalışma için işçinin saatlik ücretinin yüzde 50 artırılması ile fazla mesai ücreti hesaplanıyor ve işçiye ödeniyor.
HANGİ KOŞULLARDA FAZLA MESAİ ÜCRETİ ÖDENMEZ
İş Kanunun denkleştirme yükümlülüğünü uygulayan iş yerlerinde fazla mesai ücreti ödenmiyor. İşçilerin bazı haftalarda çalışma sürelerinin 45 saati aşması durumunda denkleştirme hükümleri uygulanırsa, denkleştirme süresi içerisinde bir bütün olarak çalışma süreleri 45 saati aşmıyor bu sebeple ekstra ücret ödemesi yapılmıyor.
YARGITAY KARARI: FİİLEN 14 SAAT ÇALIŞILABİLİR
Yargıtay’ın ilgili kararına göre işçilerin 24 saat çalışıp 24 saat dinlendiği çalışma biçimlerinde fiili çalıma süresi 14 saatin üzerine çıkarılamıyor. 24 saat çalışıp 24 saat dinlenme usulüyle çalışmalarda Yargıtay çalışma süresi tamamlanmamış olsa dahi 11 saati aşan çalışma şartının yerine getirilmesi nedeniyle fazla mesai ücretinin işveren tarafından işçiye ödenmesine hükmediyor. Bu çalışma sisteminde, işçinin ilk bir hafta 9 saat, takip eden hafta ise 12 saat fazla mesai yaptığı kabul ediliyor. İşverenlerin bu hakları ihlal etmesi halinde işçiler için mahkeme yolu açılmış oluyor.